سونوگرافی رحم و تخمدان یک روش تشخیصی ایمن برای بررسی مشکلات رحم و تخمدان‌هاست که به دو روش شکمی و واژینال انجام می‌شود. انتخاب نوع سونوگرافی بستگی به وضعیت بیمار و مواردی دارد که پزشک می‌خواهد بررسی کند. در این مقاله به کاربرد سونوگرافی رحم و تخمدان و چگونگی انجام آن می‌پردازیم.
فهرست آنچه می‌خوانید:
سونوگرافی رحم و تخمدان چیست؟
سونوگرافی رحم و تخمدان روش تشخیصی غیرتهاجمی است که با استفاده از امواج صوتی اعضا و ساختارهای پایین شکم و لگن بررسی می‌شود. دو نوع سونوگرافی رحم و تخمدان در زنان شامل سونوگرافی شکمی و سونوگرافی واژینال است.
سونوگرافی روشی ایمن و غیرتهاجمی است که در آن از اشعه مضر ایکس استفاده نمی‌شود؛ بنابراین در تمام شرایط مانند بارداری، شیردهی و بیماری قابل‌استفاده است.
سونوگرافی رحم و تخمدان یک روش بی‌خطر برای بررسی دستگاه تناسلی زنان است.
در سونوگرافی رحم چه چیزهایی مشخص می‌شود؟
سونوگرافی رحم برای تشخیص برخی بیمار‌ی‌های زنانمورداستفاده قرار می‌گیرد:
پولیپ رحم
پولیپ رحم معمولاً در سال‌های قاعدگی رخ می‌دهد و ممکن است باعث خونریزی شدید یا خونریزی و لکه‌بینی در خارج از سیکل قاعدگی شود. این پولیپ‌ها معمولاً در دیواره‌ی رحم یا آندومتر به وجود می‌آیند. پولیپ‌ها اغلب خوش خیم قابل‌درمان هستند.
فیبروم
فیبروم نیز از طریق سونوگرافی رحم و تخمدان تشخیص داده می‌شود. فیبروم‌ها تومورهای تقریباً همیشه خوش‌خیم و شایع در بافت عضلانی رحم است که ممکن است در طی چند سال بزرگ شده و باعث بی‌نظمی قاعدگی و احساس فشار در لگن شوند.
کیست تخمدان
تخمدان بخشی از اندام تناسلی زنان است و در قسمت پایین شکم و دو طرف رحم قرار دارد. تخمدان‌ها در بسیاری از افراد طی سیکل قاعدگی کیست‌های کوچکی تشکیل می‌دهند. کیست به کیسه‌های پر از مایع گفته می‌شود. کیست‌های کوچک معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌کنند و خودبه‌خود نیز از بین می‌روند؛ اما کیست‌های بزرگتر می‌توانند علائمی ایجاد کنند. تعداد و اندازه‌ی کیست‌ها در سونوگرافی رحم و تخمدان تشخیص داده می‌شود.
تنبلی تخمدان
تنبلی تخمدان یک اختلال شایع زنان در سنین باروری است و با علائمی مانند بی‌نظمی در قاعدگی، آکنه و افزایش‌وزن همراه است. سونوگرافی رحم و تخمدان روشی است که اغلب تنبلی تخمدان را تشخیص می‌دهد.
آندومتریوز
آندومتریوز وضعیتی است که باعث درد و مشکلات باروری می‌شود. برای تشخیص آندومتریوز از سونوگرافی واژینال استفاده می‌شود.
برای مشاهده لیست بهترین متخصص زنان و زایمان کلیک کنید:
ارتباط تلفنی با متخصص زنان ارتباط آنلاین با متخصص زنانسونوگرافی رحم و تخمدان ها چگونه انجام می‌شود؟
سونوگرافی رحم و تخمدان به دو صورت سونوگرافی شکمی یا واژینال انجام می‌شود. نوع سونوگرافی با توجه به شرایط بیمار و مواردی که مد نظر پزشک است انتخاب می‌شود.
برای انجام سونوگرافی شکمی ابتدا باید لباس مخصوص بپوشید. سپس از شما می‌خواهند روی تخت مخصوص به پشت دراز بکشید. پوست ناحیه‌ی شکم و زیر شکم به کمی ژل گرم آغشته می‌شود. این ژل به انتقال امواج صوتی از دستگاه به بافت شکم کمک می‌کند. سپس مبدل که یک دستگاه کوچک شبیه میکروفون است روی آن ناحیه قرار داده می‌شود و اندام‌های داخل لگن و شکم بررسی می‌شوند. در این مرحله ممکن است فشار کمی احساس کنید؛ این فشار ممکن است برای مثانه‌ی پر کمی آزاردهنده باشد.
امواج صوتی از اندام‌های بدن عبور کرده و تصاویری واضح از آن‌ها بر روی دستگاه مانیتور ایجاد می‌شود. ممکن است این تصاویر همان‌موقع بررسی شوند یا برای بررسی‌های بعدی ذخیره شوند.
برای سونوگرافی واژینال معمولاً باید مثانه خالی باشد. از شما می‌خواهند تا لباس‌های نیمه‌ی پایینی بدن خود را در بیاورید و روی تخت دراز بکشید؛ درحالی‌که زانوهایتان را خم کرده‌اید. یک پروب که کمی از قطر یک انگشت ضخیم‌تر و آغشته به ژل روان‌کننده است به‌آرامی در حد ۵-۸ سانتی‌متر وارد واژن می‌شود. معمولاً دردی احساس نمی‌شود؛ اما ممکن است کمی احساس فشار کنید.
سونوگرافی رحم و تخمدان حدود ۱۵-۳۰ دقیقه طول می‌کشد.
سونوگرافی رحم و تخمدان به دو صورت شکمی و واژینال می‌تواند انجام شود.
بهترین زمان برای سونوگرافی رحم و تخمدان
درصورتی‌که سونوگرافی برای تعیین علت خونریزی غیرطبیعی باشد، بهتر است بعد از پایان دورهی قاعدگی به پزشک مراجعه کنید. برای تشخیص علت قطع قاعدگی، بی‌نظمی قاعدگی، فیبروم یا توده‌ی مشکوک در رحم و تخمدان در هر زمان از سیکل قاعدگی می‌توان به پزشک مراجعه کرد.
آمادگی های لازم برای انجام سونوگرافی رحم
قبل از انجام سونوگرافی شکمی رحم و تخمدان معمولاً باید به‌اندازه‌ی کافی آب و مایعات نوشیده شود و تا زمان انجام سونوگرافی از تخلیه مثانه خودداری شود. به‌طورکلی سونوگرافی رحم و تخمدان نیازی به مصرف آرام‌بخش و نکته‌ی خاصی ندارد. درصورتی‌که سونوگرافی واژینال باشد باید مثانه را قبل از سونوگرافی تخلیه کنید.
آیا سونوگرافی رحم عوارضی دارد؟
ازآنجاکه در سونوگرافی رحم و تخمدان به جای اشعه ایکس از امواج صوتی برای تشخیص و بررسی اندام‌های بدن استفاده می‌شود، روشی کاملاً بی‌خطر و ایمن است. در سونوگرافی واژینال ممکن است بیمار کمی احساس درد و ناراحتی کند.
کلام آخر دکترساینا
سونوگرافی رحم و تخمدان روشی کاملاً ایمن و بی‌خطر است. این روش بسیاری از مشکلات مربوط به زنان را نشان می‌دهد؛ اما ممکن است علاوه بر آن نیاز به انجام آزمایش‌های تکمیلی نیز باشد. چنانچه درباره‌ی این موضوع نیاز به مشورت با پزشک دارید، در سامانه دکترساینا بهترین پزشکان متخصص زنان و زایمان آماده‌ی ارائه‌ی مشاوره آنلاین پزشکی به شما هستند.
برای صحبت با پزشک نیاز به مراجعه حضوری نیست! در سامانه‌ی دکتر ساینا می‌توانید در هر زمان و هر کجا از بیش از ۲۵۰۰ پزشک و روان‌شناس متخصص مشاوره فوری متنی، صوتی یا ویدیویی دریافت کنید.