تیوریدازین یک داروی ضدروانپریشی نسل اول و از خانواده فنوتیازین‌ها است. از تیوریدازین برای درمان اختلالات خلقی و روانی استفاده می‌شود. بیشترین مورد استفاده از این دارو، در درمان اسکیزوفرنی است.
فهرست آنچه می‌خوانید:
- تیوریدازین چطور عمل می‌کند؟
- کاربرد تیوریدازین
- پیش از مصرف تیوریدازین، پزشک را در جریان چه نکاتی بگذارم؟
- نحوه مصرف تیوریدازین
- نکات حین مصرف
- عوارض جانبی تیوریدازین
- علائم و عوارض ناشی از اوردوز
- هشدارهای تیوریدازین
- موارد منع مصرف تیوریدازین
- هنگام مصرف تیوریدازین به چه مواردی دقت کنم؟
- آیا می‌توان تیوریدازین را با داروی دیگری جایگزین کرد؟
- نحوه نگهداری تیوریدازین
- نکاتی درباره خرید تیوریدازین
- هنگام مصرف تیوریدازین چه زمانی از پزشک کمک بگیرم؟
- کلام آخر دکترساینا
- سوالات متداول
تیوریدازین چطور عمل می‌کند؟
تیوریدازین گیرنده‌های دوپامین در مسیر مزولیمبیک را مسدود می‌کند. بنابراین از این طریق، عوارض ناشی از افزایش سطح دوپامین در اسکیزوفرنی را متوقف می‌کند. این عوارض عبارتند از: هذیان، توهم و به هم ریختگی ذهنی.
تیوریدازین به خاطر عوارض ناخوشایند قلبی که دارد، داروی متداولی نیست و زمانی تجویز می‌شود که درمان‌های دیگر موثر نباشند.
جدول اطلاعات دارویی تیوریدازین
| نام علمی | تیوریدازین |
| نام‌های تجاری | تیوریدازین |
| شرکت سازنده |
-داروسازی خوارزمی -داروسازی مینو |
| اشکال | قرص خوراکی |
| کاربرد | درمان بیماری‌های طیف اسکیزوفرنی |
| نحوه مصرف | طبق دستور پزشک |
| حداکثر دوز مجاز | طبق دستور پزشک |
| عوارض جانبی |
-گیجی -سرگیجه -خواب‌آلودگی -سختی در دفع ادرار -یبوست -سردرد -تاری دید -اگر هریک از این عوارض به مرور رفع نشد یا شدیدتر شد، موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید. |
| موارد منع مصرف | این دارو مورد منع مصرف قطعی ندارد. پزشک با بررسی شرایط بیماری و بدن شما، تصمیم می‌گیرد که مصرف این دارو برای شما مفید است یا نه. مصرف این دارو برای درمان بیماری‌های روانی مرتبط با دمانس در سالمندان توصیه نمی‌شود. |
| هشدارهای مهم | تیوریدازین به ندرت باعث بروز عوارض جدی و گاهی کشنده مانند نامنظمی ضربان قلب می‌شود. به همین خاطر این دارو فقط زمانی تجویز می‌شود که بیمار با دو داروی ضدروانپریشی دیگر تحت درمان قرار گرفته و نتیجه نگرفته یا نتوانسته باشد آن‌ها را تحمل کند. همچنین این دارو نباید به طور همزمان با داروی دیگری که موجب بروز عوارض قلبی می‌شود، استفاده شود. استفاده از این دارو برای درمان مشکلات رفتاری ناشی از دمانس در سالمندان، توسط سازمان غذا و داروی آمریکا توصیه نشده است. مصرف تیوریدازین در این افراد ممکن است عوارض کشنده ای مانند ایست قلبی ایجاد کند. |
کاربرد تیوریدازین
کاربرد اصلی تیوریدازین، درمان اختلالات طیف اسکیزوفرنی و اسکیزوفرنی مقاوم به درمان است. (این دارو به علت ایجاد عوارض قلبی گزینه اول درمان نیست)
سایر کاربردهای این دارو که مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا نیست، عبارتند از:
- افسردگی روان‌پریشانه یا سایکوتیک
- اختلالات رفتار کودکانه و بی‌قراری و تحریک پذیری در سالمندی
پیش از مصرف تیوریدازین، پزشک را در جریان چه نکاتی بگذارم؟
حتما پزشک را در جریان سایر بیماری‌ها و داروهای مصرفی خود بگذارید. به این ترتیب پزشک می‌تواند با بررسی تداخل تیوریدازین با سایر داروها، تصمیم درستی برای درمان شما بگیرد.
شرایط مهمی که باید با پزشک خود در میان بگذارید عبارتند از:
- سابقه ابتلا به مشکلات قلبی و خونی
- سابقه ابتلا به مشکلات کبدی
- سابقه تشنج
- بارداری یا شیردهی
- سابقه داشتن تومور مغزی
- مبتلا بودن به مشکلات پروستات
- سابقه داشتن آلرژی به داروها
نحوه مصرف تیوریدازین
تیوریدازین معمولا به صورت ۲ تا ۴ بار در روز، همراه یا بعد از غذا و به صورت خوراکی تجویز می‌شود.
دوز مصرف
میزان دوز مصرفی تیوریدازین به شرایط بیماری شما و تصمیم پزشکتان بستگی دارد.
حداکثر دوز مجاز مصرف
میزان دوز مصرفی این دارو بسته به شرایط بیماری شما توسط پزشک تعیین می‌شود.
طول دوره مصرف
طول دوره درمان با داروی تیوریدازین توسط پزشک متخصص و بسته به شرایط بیماری شما تعیین می‌شود.
نکات حین مصرف
این دارو فقط زمانی برای درمان تجویز می‌شود، که بیمار پیش از این با دو نوع داروی دیگر تحت درمان قرار گرفته و نتیجه نگرفته یا نتوانسته باشد آن‌ها را تحمل کند؛ علت این مساله عوارض قلبی ناشی از این دارو است.
اگر یک دوز را فراموش کردم چه کار کنم؟
اگر یک دوز از این دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را میل کنید. اما اگر زمانی که به خاطر آوردید نزدیک دریافت دوز بعدی بود، دوز فراموش شده را رها کنید.
هرگز دو دوز از این دارو را همزمان مصرف نکنید.
عوارض جانبی تیوریدازین
اکثر افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند، عوارض خاصی ندارند. اما تیوریدازین به سبب ایجاد عوارض قلبی و خطر مرگ در تعدادی از مصرف کنندگان، از سال ۲۰۰۵ تا به امروز کمتر استفاده می‌شود.
عوارض رایج تیوریدازین
- گیجی
- سرگیجه
- خواب‌آلودگی
- سختی در دفع ادرار
- یبوست
- سردرد
- تاری دید
اگر هر یک از این عوارض به مرور رفع نشد یا شدیدتر شد، موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.
گیجی و سرگیجه ممکن است باعث غش کردن شود. به همین خاطر سعی کنید آهسته از جای خود بلند شوید.
عوارض با شیوع کمتر
در صورت مشاهده این عوارض با پزشک خود تماس بگیرید:
- لرزش
- بی حالت شدن صورت
- کشیدن پاها به روی زمین در هنگام راه رفتن (فرد توان درست راه رفتن را از دست می‌‌دهد)
- اسپاسم عضلانی
- علائم عفونت که از بین هم نمی‌رود. (مانند گلودرد و تب)
- تغییرات دید مانند از دست رفتن بینایی و بروز ناگهانی سختی دید در شب
عوارض خطرناک تیوریدازین
اگر عوارض زیر را در فرد مصرف کننده این دارو مشاهده کردید، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید.
- سرگیجه شدید
- غش
- کاهش تعداد ضربان قلب
- تشنج
علائم و عوارض ناشی از اوردوز
اگر عوارضی مانند بیهوش شدن یا سختی در تنفس در فرد مصرف کننده این دارو دیدید، با اورژانس تماس بگیرید.
هشدارهای تیوریدازین
تیوریدازین به ندرت باعث بروز عوارض جدی و گاهی کشنده مانند نامنظمی ضربان قلب می‌شود. به همین خاطر این دارو فقط زمانی تجویز می‌شود که بیمار با دو داروی ضدروانپریشی دیگر تحت درمان قرار گرفته و نتیجه نگرفته یا نتوانسته باشد آن‌ها را تحمل کند. همچنین این دارو نباید به طور همزمان با داروی دیگری که موجب بروز عوارض قلبی می‌شود، استفاده شود.
استفاده از این دارو برای درمان مشکلات رفتاری ناشی از دمانس در سالمندان، توسط سازمان غذا و داروی آمریکا توصیه نشده است. مصرف تیوریدازین در این افراد ممکن است عوارض کشنده ای مانند ایست قلبی و مرگ ناگهانی ایجاد کند.
مصرف این دارو در سنین سالمندی با مرگ در اثر بیماری‌های مغزی عروقی مرتبط است.
تداخلات دارویی
برخی داروهایی که با تیوریدازین تداخل دارند، عبارتند از:
- کابرگولین
- الاستترنت
- لیتیوم
- داروهایی که برای درمان هپاتیت C استفاده می‌شوند. (مانند آسوناپرویر، امبیتاسویر، پاریتاپرویر، ریتوناویر)
- داروهایی که برای درمان بیماری پارکینسون استفاده می‌شوند. (مانند لوودوپا)
مصرف همزمان برخی داروها به سبب تاثیر بر عملکرد قلب، با تیوریدازین توصیه نمی‌شود. این داروها عبارتند از:
- آمیودارون
- دوفتیلید
- پیموزاید
- پروکائین آمید
- کینیدین
- سوتالول
- آنتی بیوتیک‌های ماکرولید مانند اریترومایسین
- زیپراسیدون
برخی داروها ممکن است بر خروج تیوریدازین از بدن و در نتیجه عملکرد آن تاثیر بگذارند. این داروها عبارتند از:
- بوپروپیون
- سیناکالست
- داکومینیتیب
- دولوکستین
- میرابگرون
- پیندولول
- پراپرانولول
- رولاپیتانت
- تربینافین
- ضدافسردگی‌های SSRI مانند فلوکستین، فلووکسامین و پاروکستین
تیوریدازین ممکن است بر عملکرد قرص‌های ضد‌بارداری تاثیر بگذارد و موجب بارداری شود. بنابراین با مشورت با پزشک خود از سایر روش‌های جلوگیری استفاده کنید. همچنین اگر به طور ناگهانی خونریزی واژینال شدیدی مشاهده کردید، موضوع را با پزشک خود مطرح کنید. چرا که ممکن است قرص ضد‌بارداری به درستی عمل نکرده باشد.
تداخلات غذایی
تداخل غذایی خاصی برای این دارو مطرح نشده است.
مصرف همراه با الکل
از مصرف الکل در زمان درمان با تیوریدازین بپرهیزید. الکل بر عملکرد این دارو تاثیر می‌گذارد.
محدودیت سن
پزشک در زمان تجویز این دارو، شرایط سنی شما را در نظر می‌گیرد.
گروه‌های خاص یا پرخطر
گروه‌های خطر برای این دارو مبتلایان به بیماری‌های قلبی و افراد در حال مصرف داروهای موثر بر عملکرد قلب هستند.
همچنین مصرف این دارو برای درمان بیماری‌های روانی مرتبط با دمانس در سنین سالمندی توصیه نمی‌شود. چرا که مصرف این دارو در سنین سالمندی با مرگ در اثر بیماری‌های مغزی عروقی مرتبط است.
بارداری و شیردهی
تیوریدازین در دوره بارداری، خصوصا سه ماهه سوم آن باید با احتیاط مصرف شود.
از مضر بودن مصرف این دارو در دوران شیردهی اطلاعاتی در دست نیست. اما بهتر است در این افراد از داروی دیگری استفاده شود.
موارد منع مصرف تیوریدازین
این دارو مورد منع مصرف قطعی ندارد. پزشک با بررسی شرایط بیماری و بدن شما، تصمیم می‌گیرد که مصرف این دارو برای شما مفید است یا نه.
استفاده از این دارو برای درمان بیماری‌های روانی مرتبط با دمانس در سالمندان توصیه نمی‌شود.
تیوریدازین ممکن است موجب بروز آریتمی قلبی و مرگ ناگهانی شود.
هنگام مصرف تیوریدازین به چه مواردی دقت کنم؟
هنگام مصرف این دارو اگر دچار به هم ریختگی یا کاهش تعداد ضربان قلب شدید، حتما موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید.
آیا می‌توان تیوریدازین را با داروی دیگری جایگزین کرد؟
بله. جایگزین‌های این دارو عبارتند از: ابیلیفای، لاتودا، ریسپریدون، کلوزاپین، الانزاپین و ورایلار
نحوه نگهداری تیوریدازین
تیوریدازین را در دمای اتاق و در جایی دور از رطوبت و نور نگه دارید.
نکاتی درباره خرید تیوریدازین
راهنمایی‌های لازم برای خرید تیوریدازین را از پزشک خود دریافت کنید.
اشکال دارویی موجود
تیوریدازین به صورت قرص‌های خوراکی در بازار به فروش می‌رسد.
دوزهای موجود
این دارو در دوزهای ۱۰، ۲۵ و ۱۰۰ میلی‌گرم در بازار موجود است.
شرکت‌های تولیدکننده
- داروسازی مینو
- داروسازی خوارزمی
نام‌های تجاری موجود در ایران
نام تجاری این دارو در ایران تیوریدازین است.
هنگام مصرف تیوریدازین چه زمانی از پزشک کمک بگیرم؟
در صورت مشاهده علائم زیر:
- لرزش
- بی حالت شدن صورت
- کشیدن پاها به روی زمین در هنگام راه رفتن (توان درست راه رفتن را از دست می‌‌دهد)
- اسپاسم عضلانی
- علائم عفونت که از بین هم نمی‌رود. (مانند گلودرد و تب)
- تغییرات دید مانند از دست رفتن بینایی و سختی دید در شب به طور ناگهانی
هنگام مصرف تیوریدازین چه زمانی با اورژانس تماس بگیرم؟
در زمان مشاهده علائم زیر:
- سرگیجه شدید
- غش
- کاهش تعداد ضربان قلب
- تشنج
کلام آخر دکترساینا
تیوریدازین یکی از داروهای مورد استفاده برای درمان اسکیزوفرنی است. استفاده از این دارو به سبب احتمال ایجاد آریتمی‌های قلبی از سال ۲۰۰۵ به بعد محدود شده است. اما اگر تا کنون با دو داروی دیگر تحت درمان قرار گرفته و نتیجه نگرفته اید، ممکن است پزشک تشخیص دهد که مزایای استفاده از این دارو برای شما بیش از معایب آن است و این دارو را برای شما تجویز کنید. حتما پیش از شروع مصرف این دارو، پزشک را در جریان بیماری‌ها و داروهای مصرفی خود بگذارید.
سوالات متداول
خیر. تیوریدازین قابلیت اعتیادآوری ندارد.
بله این دارو تا حدودی خاصیت آرام بخشی دارد.
بیماری‌های طیف اسکیزوفرنی
۱. Webmd
۲. NIH
۳. Cleveland Clinic