×

علت بزرگ شدن پروستات | علائم پروستات بزرگ شده

0
تأیید شده توسط تیم پزشکی دکتر ساینا
تأیید شده توسط تیم پزشکی دکترساینا دریافت مشاوره آنلاین

به طور عمده مردان ۵۰ سال به بالا در معرض بزرگ شدن پروستات یا هیپرپلازی خوش خیم پروستا​ت (BPH) قرار دارند. شناخت دلایل بزرگی پروستات به پیشگیری از بروز این عارضه کمک می‌کند. ما در این مطلب از مجله سلامت دکتر ساینا به‌طور کامل به بررسی علت، علائم و نحوه تشخیص پروستات پرداخته‌ایم. پس با ما همراه باشید.

وزن و ابعاد طبیعی پروستات سالم

پروستات تا سن ۴۰ سالگی وزن و اندازه‌ی ثابت و نرمالی دارد. در این حالت، وزن نرمال پروستات حدود ۲۰ الی ۲۵ گرم و اندازه‌ نرمال پروستات‌ ۴×۲×۳ سانتی‌متر است.

این اطلاعات را اورولوژیست با استفاده از سونوگرافی پروستات به دست می‌آورد و اگر تغییری در وزن و اندازه‌ی آن ایجاد شده باشد، فرد را برای معاینه و انجام آزمایش آماده می‌کند.

این نکته را به خاطر داشته باشد که اندازه‌ی خطرناک پروستات به طور دقیق قابل تعیین نیست و هر زمان که مردان با افزایش سن متوجه مشکلات در تخلیه ادرار شوند، باید برای انجام معاینات به متخصص اورولوژی و پروستات مراجعه کنند.

بزرگ شدن پروستات یا هیپرپلازی خوش‌خیم چیست؟

پروستات غده‌ای در دستگاه تولید مثل مردان است که به شکل شاه بلوط و کمی بزرگ‌تر از آن است و پایین‌تر از مثانه و در جلوی راست‌ روده قرار دارد. با افزایش سن، در اندازه‌ی این غده کمی تغییر ایجاد می‌شود؛ اما زمانی که از حد طبیعی و نرمال خود بزرگ‌تر شود، خبر از بروز یک بیماری خوش‌خیم (بزرگ شدن پروستات) می‌دهد.

هنگامی که این غده بزرگ می‌شود، در لوله‌ای که ادرار را از مثانه به بیرون از آلت تناسلی منتقل می‌کند، انسداد جریان ادراری بروز می‌کند.

احتمال بروز هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات (Benign Prostatic Hyperplasia (BPH)) که بیش‌تر به بزرگ شدن غده‌ پروستات معروف است- با افزایش سن مردان (به طور عمده ۵۰ سال به بالا) بسیار زیاد می‌شود.

بزرگی پروستات در مردان
مردان ۵۰ سال به بالا در معرض بزرگ شدن پروستات قرار دارند.

علائم بزرگ شدن پروستات

در بیش‌تر مواقع، علائم پروستات بزرگ شده با توجه به علت ایجادکننده‌ی آن متفاوت است؛ اما چیزی که در همه‌ی افراد مبتلا به آن یکسان است، بدتر شدن علائم با گذشت زمان است. نشانه‌های عمومی بزرگ شدن پروستات شامل موارد زیر است:

  • نیاز مکرر و فوری به ادرار کردن
  • افزایش دفعات ادرار در شب
  • مشکل در شروع ادرار
  • جریان ادرار ضعیف یا جریانی که قطع و وصل می‌شود
  • پرتاب ادرار در پایان آن
  • عدم توانایی در تخلیه‌ی کامل مثانه

علائم ذکرشده بیش‌تر اوقات در تمام مردان مبتلا رایج است؛ اما بعضی علائم کم‌تر در افراد بروز می‌کند، مگر در شرایط حاد. این علائم عبارتند از:

  • عفونت مجاری ادراری
  • تب و لرز
  • توقف کامل ادرار
  • خون در ادرار

در صورت مشاهده یک یا چند مورد از این علائم حتما باید جهت معاینه تخصصی به پزشک مراجعه کنید.

بررسی اصلی‌ترین دلایل بزرگ شدن پروستات در مردان

غده‌ی پروستات در آقایان به دلیل افزایش تعداد سلول‌های هایپرپلازیا بزرگ می‌شود. به طور کلی علت قطعی و مشخصی برای افزایش تعداد این سلول‌ها و بزرگ شدن پروستات وجود ندارد. عوامل مختلفی در بزرگ شدن پروستات نقش دارند که در ادامه برخی از آن‌ها را معرفی می‌کنیم. البته هورمون‌های مردانه، آندروژن، استروژن، رشد فرد و همچنین ارتباط بین سلول‌ها نیز در این امر دخیل هستند.

افزایش سن

افزایش سن اولین علت بزرگ شدن پروستات در مردان است که به خاطر تغییرات هورمونی روی می‌دهد. محققان احتمال می‌دهند که تغییرات هورمونی و به هم خوردن تعادل آن‌ها که با افزایش سن اتفاق می‌افتد، می‌تواند یکی از علت‌های شایع بزرگ شدن غده‌ی پروستات باشد.

همچنین در بررسی‌هایی که پزشکان روی افراد مبتلا به این بیماری انجام داده‌اند، مشخص شده است که پروستات بزرگ شده از سن ۴۰ سالگی در مردان دیده می‌شود و در مردان جوان کم‌تر از ۴۰ سال به ندرت ایجاد می‌شود.

همچنین در یک مطالعه‌ی دیگر تخمین زده شده است که حدود یک سوم مردان پیش از ۶۰ سالگی و حدود نیمی از مردان پیش از ۸۰ سالگی علائم متوسط تا شدید بزرگی پروستات را تجربه می‌کنند.

نقش ژنتیک و سابقه‌ی خانوادگی

همان طور که می‌دانید، سابقه‌ی خانوادگی و ژنتیک در بروز بیش‌تر بیماری‌ها دخیل هستند. به دلیل ژنی که از پدر و مادر مبتلا به بچه منتقل می‌شود، کودک نیز مستعد فعال کردن آن ژن خواهد بود.

تحقیقات نشان داده است مردانی که:

  • سه یا تعداد بیشتری از خویشاوندان درجه یک آن‌ها در سه نسل پیاپی سرطان پروستات داشته باشند یا
  • دو یا تعداد بیشتری از خویشاوندان نزدیک‌شان مثل پدر، برادر، پسر پدربزرگ یا عموی آن‌ها تا قبل از سن ۵۵ سالگی سرطان پروستات داشته باشند

 به احتمال زیاد دچار مشکلات پروستات خواهند شد.

اضافه وزن

در یک تحقیق گسترده مشخص شده است مردانی که دارای اضافه وزن هستند و هیچ‌ گونه تحرک ورزشی ندارند، در معرض خطر ابتلا به بزرگی پروستات قرار دارند. به همین دلیل کنترل وزن و داشتن سبک زندگی سالم یکی از ساده‌ترین راههای پیشگیری از بزرگ شدن پروستات است.

مشکلات دیابت

تحقیقات انجام‌شده در سال 2015 نشان داده است که مردان مبتلا به دیابت، بیش از دیگران در معرض بزرگ شدن پروستات قرار دارند.

بیماری‌های قلبی

افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی به دلیل استفاده از مسدود‌کننده‌های بتا که خطر ابتلا به فشار خون بالا را کاهش می‌دهند – مثل پروپرانولول، آتنولول، کارودیلول-، ممکن است دچار بزرگی پروستات شوند.

عوارض بزرگی پروستات

اگر پروستات بزرگ شده درمان نشود، می‌تواند عوارض دردناکی را به همراه داشته باشد. احتباس ادرار، عفونت ادراری، سنگ مثانه، آسیب مثانه و مشکلات کلیوی از جمله عوارض هایپرپلازی پروستات است.

درمان

خوشبختانه روش‌های درمانی مختلفی برای درمان مشکلات پروستات وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به روش‌های دارویی و یا درمان های گیاهی اشاره کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله قرص و داروی پروستات و درمان گیاهی پروستات را مطالعه کنید.

بزرگ شدن پروستات در جوانی
برخی از عوارض بزرگی پروستات عبارتند از: احتباس ادرار، عفونت ادراری، سنگ مثانه و مشکلات کلیوی

نحوه‌ی تشخیص

بیش‌تر اوقات، تشخیص بزرگی پروستات با معاینه‌ی بدنی توسط اورولوژیست مشخص می‌شود. در این حالت، پزشک با بررسی پروستات می‌تواند از اندازه‌ی آن را متوجه بیماری شود.

اگر پزشک به هیپرپلازی یا هیپرتروفی پروستات مشکوک باشد، برای تأیید آن آزمایش ادرار، آزمایش خون، آزمایش خون آنتی‌ژن، آزمایش جریان ادرار، تست حجم پسماند و کشت ادرار را تجویز می‌کند.

کلام آخر دکترساینا

درست است که بزرگ شدن پروستات با یک دوره‌ی درمانی برطرف می‌شود و عاملی برای سرطان نیست، اما علت آن باید مشخص شود تا از عود مجدد بزرگی پروستات جلوگیری گردد.  اگر دچار مشکلات ادراری هستید (حتی اگر علائم آزاردهنده نیستند) مهم است که در مورد آن با پزشک خود مشورت کنید تا علت اصلی آن شناسایی شود. ساده گرفتن این مشکل ممکن است منجر به انسداد مجاری ادراری شود. 

در سامانه دکتر ساینا می‌توانید همین حالا از بهترین متخصص اورولوژی مشاوره آنلاین دریافت کنید.

شاید بپسندید
نظر یا سوال خود را به اشتراک بگذارید