علت لخته خون در پریودی چیست؟ آیا لخته خون طبیعی است؟
همه خانمها دفع لخته خون در پریود را تجربه کردهاند. این لختهها در اکثر مواقع طبیعی هستند؛ اما گاهی ممکن است ناشی از بیماری زمینهای یا مشکل هورمونی بوده و نیاز به پیگیری داشته باشند. به همین دلیل دانستن نحوه تشخیص لختههای طبیعیِ پریود از لختههای غیرطبیعی بسیار مهم است. دراین مطلب به بررسی راههای شناخت لختههای غیرطبیعی و علت ایجاد آنها میپردازیم.
فهرست آنچه میخوانید:
منظور از لخته خون در پریود چیست؟
اکثر خانمها در روزهای اوج خونریزی پریود خود تودههای خونی را که حالت ژلهای دارند و ضخیم هستند دفع میکنند. این تودههای خونی «لخته خون» هستند.
تفاوت لخته خون طبیعی و غیرطبیعی
لخته خون در اکثر مواقع طبیعی است؛ اما گاهی هم ممکن است نشانه وجود یک مشکل جدی باشند.
علائم لخته خون طبیعی
خون طبیعی به شکل توده چسبناک و غلیظ است. این لختهها کوچک هستند و معمولاً حداکثر ۵/۱ سانتیمتر قطر دارند. در روزهای اول پریود که سرعت خروج خون از رحم بیشتر است، رنگ لختهها بیشتر به قرمز روشن متمایل است. در روزهایی که خونریزی خیلی سنگین میشود، رنگ لختهها ممکن است به قرمز تیره یا حتی سیاه متمایل شود. با نزدیکشدن به ساعتهای آخر پریود هم رنگ لختهها به قهوهای متمایل میشود.
علائم لخته خون غیرطبیعی
خونی که بزرگتر از یک حبه انگور باشند (بیشتر از ۲ الی ۵/۲ سانتیمتر) غیرطبیعی هستند. این لختهها همراه با خونریزی شدید از واژن دفع میشوند و با درد زیادی همراه هستند.
دفع لختههای بزرگ نشانه خونریزی شدید است. اگر مجبور هستید نوار بهداشتی خود را هر ۱ یا ۲ ساعت عوض کنید خونریزیتان شدید است. خونریزی شدیدی که بیشتر از ۷ روز طول بکشد غیرطبیعی است و پزشکان به آن «مِنوراژی» میگویند. اگر خونریزی شدید و دفع لخته خون در دوره پریود هرماه اتفاق میافتد، لازم است علت آن توسط پزشک بررسی شود.
اگر خونریزی شدید همراه با دفع لختههای بزرگ (قطر بیشتر از ۵/۲ سانتیمتر) دارید و مجبورید هر ۱ یا ۲ ساعت نوار بهداشتی خود را تعویض کنید، باید برای بررسی علت ایجاد این لختهها به پزشک مراجعه کنید.
تفاوت لخته خون طبیعی و غیرطبیعی
ویژگیها | لخته خون طبیعی در پریود | لخته خون غیرطبیعی در پریود |
رنگ | در روزهای ابتدایی قرمز روشندر روزهای اوج خونریزی قرمز تیره یا مایل به سیاهدر روزهای آخر مایل به قهوهای | خاکستری، قرمز روشن یا تیره متمایل به سیاه و قهوهای |
اندازه | کوچک (حداکثر ۵/۱ سانتیمتر یا بهاندازه یک سکه خیلی کوچک) | بزرگ (بیشتر از ۵/۲ سانتیمتر یا به اندازه یک حبه انگور یا سکه ۲۵ تومانی قدیم) |
تعداد | کم | زیاد (نیاز به تعویض نوار بهداشتی هر ۲ ساعت یکبار یا کمتر) |
شکل | تودهای، ضخیم و ژلهای | تودهای، ضخیم و ژلهای |
مدتزمان | معمولاً طی روزهای ابتدایی پریود | بیشتر از ۷ روز و بهصورت مکرر در دورههای مختلف قاعدگی |
علت لخته خون طبیعی در پریود
دیواره رحم خانمها (اِندومتریوم) در طول چرخه قاعدگی رشد میکند و ضخیم میشود. ضخیمشدن دیواره رحم برای فراهمکردن محیط مناسب رشد جنین اتفاق میافتد؛ اما اگر بارداری در طول چرخه انجام نشود، هورمونهایی ترشح میشوند که باعث فروریختن دیواره اضافی رحم و شروع خونریزی پریود میشوند. این اتفاق معمولاً هر ۲۸ تا ۳۵ روز (به اندازه طول چرخه قاعدگی) رخ میدهد.
۱. لختهشدن خون پریود به دلیل خونریزی شدید
دفع دیواره رحم با خروج خون، ترشحات و بافتهای داخلی رحم همراه است. بعد از اینکه ترکیب این بافتها از رحم خارج شدند، در ناحیه زیرین رحم جمع میشوند و منتظر میمانند تا دهانه رحم باز شود. بدن برای اینکه به محتویات رحم کمک کند تا راحتتر از رحم سر بخورند و خارج شوند، ترکیبات ضد لختهای ترشح میکند که باعث سبکشدن خون و بافتها میشود.
اما گاهی خونریزی زیاد است و بدن نمیتواند در زمان مناسب و به اندازه کافی ترکیبات ضدلخته ترشح کند. در این شرایط خون پریود لخته میشود. این لختهها در روزهای ابتدایی پریود که خونریزی سریعتر و شدیدتر اتفاق میافتد رایجتر هستند.
۲. پارگی رگهای کوچک رحم و لختهشدن خون پریود
یکی دیگر از دلایل ایجاد این لختهها «پلاکتها» هستند. هر زمان که در بدنمان خونریزی اتفاق میافتد (حتی یک بریدگی کوچک انگشت)، پلاکتهای خون وارد عمل میشوند و در ناحیه خونریزی، لخته درست میکنند. این لخته مسیر خروج خون را میبندد و اجازه نمیدهد بدنمان خون زیادی را از دست بدهد.
گاهی در حین تخریب دیواره رحم، رگهای بسیار کوچک رحم نیز خونریزی میکنند. درنتیجه پلاکتها داخل رحم لخته ایجاد میکنند. این لختهها از خونریزی بیشتر رگهای رحم و ازدسترفتن خون جلوگیری میکنند.
بدن برای دفع سادهتر خون از رحم ترکیبات ضد لخته ترشح میکند تا بافتها سبکتر شوند؛ اما اگر خونریزی شدید باشد، بدن نمیتواند بهسرعت این ترکیبات را تولید کند و لخته خون ایجاد میشود.
علت لخته خون غیرطبیعی در پریود
از جمله دلایلی که باعث خونریزی شدید و ایجاد لخته خون غیرطبیعی در پریود میشوند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. عوارض داروهای پیشگیری از بارداری
قرصهای ضدبارداری ۲ نوع هستند:
- قرصهای ترکیبی استروژن و پروژسترون
- قرصهای حاوی پروژسترون بهتنهایی
هورمون استروژن میتواند باعث افزایش میزان ترکیبهای انعقاد کننده در خون شود. به همین دلیل مصرف داروهای ضدبارداری دسته اول باعث ایجاد لخته خون غیرطبیعی در پریود میشود.
۲. عوارض برخی داروها
مصرف برخی داروهای ضدانعقاد خون میتواند باعث سختتر شدن انعقاد خون و افزایش شدت خونریزی شود. مثل:
- آسپیرین
- هپارین
- وارفارین
۳. فیبروم
انقباضهای رحم به خروج سریع خون کمک میکنند. ولی وجود هرگونه انسدادی در رحم باعث میشود عضلهها به اندازه کافی منقبض نشوند؛ بنابراین خون مدت زیادی داخل رحم جمع شده و لخته ایجاد میشود. علاوهبرآن خونریزی هم شدیدتر میشود.
یکی از دلایل ایجاد انسداد رحم «فیبرومها» هستند. فیبروم رحم به رشد غیرطبیعی بافتهای همبندی (فیبروز) و ماهیچهای روی دیواره رحم یا در محیط داخلی آن گفته میشود. فیبروز علاوه بر لخته خون پریود باعث ایجاد علائمی مثل:
- درد مداوم پایین کمر
- درد حین دخول
- احساس پری
- ناباروری
- لکهبینی
میشود.
۴. پولیپ
پولیپهای رحم یکی دیگر از دلایل ایجاد انسداد و لخته خون غیرطبیعی در پریود هستند. پولیپها مشابه فیبرومها هستند؛ اما با این تفاوت که بافت آنها دقیقاً از جنس بافت دیواره رحم (اندومتریوم) است. علائم ناشی از پولیپهای رحمی مشابه فیبروز است.
۵. آدنومیوز
در افرادی که به «آدنومیوز» مبتلا هستند، بافت دیواره رحم داخل قسمت عضلانی رحم رشد میکند. این رشد غیرطبیعی باعث میشود دیواره رحم بهشدت ضخیم شود و خونریزی شدید و لخته خون غیرطبیعی پریود اتفاق بیفتد.
۶. بزرگ شدن رحم
در طول دوره بارداری رحم بزرگتر میشود تا فضای کافی برای رشد جنین به وجود آید. بعد از زایمان، رحم به اندازه طبیعی خود برنمیگردد و کمی بزرگتر از قبل میشود. همچنین در افرادی که به بیماریهای ساختاری رحم (مثل فیبروم) مبتلا هستند رحم بزرگ میشود.
بزرگشدن رحم باعث میشود فضای خالی بیشتری برای جمعشدن خون ایجاد شود. در نتیجه خروج خون از رحم دیرتر اتفاق میافتد و لخته خون بیشتری ایجاد میشود.
۷. اختلالات خونی
بعضی اختلالهای خونی روی عملکرد پروتئینهای انعقادی اثر منفی میگذارند؛ مثل اختلال عملکرد پلاکتها یا بیماری «فون ویلبراند»، یک اختلال خونی که باعث میشود خون بهدرستی لخته نشود. این اختلالها باعث میشوند رحم پروتئینهای انعقادی را که برای قطع خونریزی احتیاج دارد دریافت نکند؛ درنتیجه خونریزی و ایجاد لخته خون در پریود شدیدتر میشود.
۸. یائسگی
رشد طبیعی بافت دیواره به تعادل میزان هورمونهای استروژن و پروژسترون بستگی دارد. اگر یکی از این هورمونها از تعادل خارج شود لخته خون غیرطبیعی پریود تشکیل میشود. نزدیکشدن به یائسگی یکی از دلایلی است که باعث بههمخوردن این تعادل هورمونی میشود.
۹. تغییرات جسمی و روانی
کاهش یا اضافهوزن ناگهانی و غیرطبیعی یا استرس دلایل دیگری هستند که باعث عدم تعادل هورمونی، بینظمی پریود و ایجاد لخته خون در پریود میشوند.
۱۰. مشکلات تیروئید
هورمونهایی که توسط غده تیروئید ترشح میشوند با سایر هورمونهای بدن، از جمله هورمونهایی که توسط تخمدانها ترشح میشوند واکنش نشان میدهند. به همین دلیل میزان این هورمونها تاثیر مستقیمی روی الگوی خونریزی پریود دارد.
کمکاری تیروئید باعث میشود تخمدانها به اندازه کافی هورمون پروژسترون تولید نکنند. کاهش هورمون پروژسترون در بدن باعث افزایش شدت خونریزی و ایجاد لخته خون در پریود میشود. کمکاری تیروئید باعث کاهش توانایی بدن در انعقاد خون و کاهش خونریزی نیز میشود.
۱۱. تنبلی تخمدان
تنبلی تخمدان (PCOS) باعث عدم تعادل هورمونی میشود. در بدن افراد مبتلا به تنبلی تخمدان میزان ترشح هورمون پروژسترون کمتر است. به همین دلیل این افراد بیشتر دچار خونریزی سنگین پریود و لختههای خون میشوند.
عدم تعادل هورمونهای پروژسترون و استروژن در بدن باعث تغییر الگوی خونریزی و ایجاد لخته خون در دوره پریود میشود. مشکلات تیروئید، تغییرات جسمی و روحی ناگهانی، تنبلی تخمدان، مصرف قرصهای ضدبارداری و نزدیکشدن به یائسگی از جمله دلایل نوسان هورمونی هستند.
۱۲. اندومتریوز
ابتلا به «اندومتریوز» باعث میشود بافتهای دیواره رحم در جایی خارج از آن رشد کنند. این رشد غیرطبیعی بافتهای رحمی باعث ایجاد علائمی میشود که در دوره پریود شدت آنها بیشتر میشود. از جمله علائم اندومتریوز میتوان به:
- درد و انقباض لگن یا پایین کمر
- خونریزی خیلی شدید پریود (منوراژی)
- درد شدید در دوره پریود (دیسمِنوره)
- درد حین دخول جنسی
- ناباروری
۱۳. کمبود آهن
کمبود آهن در خون میتواند روی توانایی بدن در انعقاد خون اثر منفی بگذارد و باعث ایجاد لخته در پریودی شود.
۱۴. سقط جنین
خروج لختههای بزرگ خون یکی از علائم سقط جنین است. سایر علائم سقط جنین عبارتاند از:
- انقباض در شکم و پایین کمر (درد ناشی از سقط شبیه درد پریود است؛ اما با گذشت زمان بدتر میشود.)
- حالت تهوع
- اسهال
۱۵. حاملگی خارج رحمی
در حاملگی خارج رحمی، تخمک لقاحیافته بهجای رحم در محلی دیگر (معمولاً لوله رحمی) رشد میکند. این نوع حاملگی منجر به تولید جنین نمیشود و ناموفق است. از جمله علائم حاملگی خارج رحمی میتوان به خونریزی شدید یا خفیف واژینال (همراه با لخته خون یا بدون آن)، درد شانه، ضعف و انقباض شکمی اشاره کرد.
همچنین درمان حاملگی خارج رحمی با جراحی یا دارو (بهخصوص داروی متوتروکسات) باعث ریزش دیواره رحم و شروع خونریزی همراه با لخته میشود.
خیلی اوقات بارداری خارج رحمی یا سقط جنین حتی قبل از اینکه فرد متوجه مثبتبودن بارداری خود شده باشد اتفاق میافتند. بارداری خارج رحمی باید بهسرعت درمان شود؛ درغیراینصورت ممکن است منجر به پارگی لوله رحم شود.
خیلی اوقات بارداری خارج رحمی یا سقط جنین حتی قبل از اینکه فرد متوجه مثبتبودن بارداری خود شده باشد اتفاق میافتند. بارداری خارج رحمی باید بهسرعت درمان شود؛ درغیراینصورت ممکن است منجر به پارگی لوله رحم شود.
اگر علاوه بر دفع لختههای بزرگ خون علائم غیرطبیعی دیگری مثل درد ناگهانی و شدید شکم، کمر، شانه یا لگن، انقباض شدید رحم، درد حین دفع ادرار، ضعف و سرگیجه و تب را تجربه میکنید بهسرعت به اورژانس مراجعه کنید.
۱۶. سرطان رحم یا دهانه رحم
سرطان رحم یا سرطان دهانه رحم از جمله دلایل احتمالی (اما نادر) خونریزی غیرطبیعی پریود و لخته خون است. سرطان دهانه رحم در اکثر موارد به دلیل ابتلا به یک عفونت مقاربتی (مثل HPV) به وجود میآید. عدم درمان عفونت باعث پخششدن عفونت در رحم و لگن و ابتلا به «بیماری التهابی لگن» (PID) میشود.
از جمله علائم سرطان رحم و دهانه آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- خونریزی و لکهبینی خارج از روزهای پریود
- احساس درد هنگام دفع ادرار یا مشکل در دفع آن
- تکرر ادرار
- درد لگن
- درد حین دخول
- رشد توده داخل واژن
- احساس پری
- کاهش وزن غیرطبیعی و بدون دلیل
لخته خون سفید در پریودی نشانه چیست؟
گاهی بافت اضافی دیواره رحم به جای اینکه بهصورت تدریجی ریزش کند یکجا جدا میشود. به همین دلیل ممکن است گاهی در دوره پریود خود دفع لخته خون سفید و سفت (شبیه تکههای گوشت) را تجربه کنید. این لختهها در واقع تکههای کوچکی از بافت دیواره رحم هستند که رنگ سفید دارند.
اگر طی ۲ دوره پریود متوالی لخته خون سفید دفع کردید با پزشک خود صحبت کنید. خروج این لختههای گوشتی از واژن ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
- قرصهای ضدبارداری
- حاملگی خارج رحمی
- سقط جنین
- بارداری
- پولیپ یا فیبروم رحم
- وجود یک تومور داخل رحم
تشخیص علت لخته خون در پریودی
اگر لخته خون غیرطبیعی باشد باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک با بررسی وضعیت شما و انجام آزمایشهای مختلفی تلاش میکند علت ایجاد این لختهها را پیدا کند.
۱. شرح حال
اولین قدم برای تشخیص علت لختهها گرفتن شرححال است. در شرححال پزشک سوالات مختلفی از شما میپرسد؛ از جمله:
- طول دوره پریودتان چقدر است؟
- میزان خونریزیتان چقدر است؟
- آیا متوجه تغییر خاصی در الگو و میزان خونریزیتان شدهاید؟
- اندازه لختههای خون چقدر است؟
- آیا تجربه بارداری را دارید؟
- آیا تابهحال جراحی لگن داشتهاید؟
- آیا قرص ضدبارداری مصرف میکنید؟ چه نوعی؟
- در حال حاضر چه داروهایی مصرف میکنید؟
۲. آزمایشها
بعد از گرفتن شرححال، پزشک آزمایش و تصویربرداریهایی را برای تشخیص بهتر علت لختهها تجویز میکند.
- آزمایش خون: پزشک برای تشخیص مشکلات هورمونی، کمخونی، اختلالهای انعقادی خون یا مشکلات تیروئیدی آزمایش خون درخواست میکند.
- پاپ اسمیر: در تست پاپاسمیر به کمک سواب نمونهای از سلولهای سطح دهانه رحم برداشته میشود. این نمونهها به آزمایشگاه فرستاده میشوند تا زیر میکروسکوپ بررسی شوند.
- سونوگرافی: سونوگرافی روشی ساده و بیخطر برای تصویربرداری از محیط داخلی رحم و جریان خون در آن است. از این روش برای تشخیص مشکلاتی مثل فیبروم و اندومتریوز استفاده میشود.
- هیستروسکوپی: در روش هیستروسکوپی ابتدا دهانه رحم کمی باز میشود و از طریق آن لوله باریکی به نام «هیستروسکوپ» وارد رحم میشود. این لوله دارای دوربین کوچکی است که پزشک به کمک آن داخل رحم و لولههای آن را مشاهده میکند.
- بیوپسی اندومتر: در این بخش نمونهای از سلولهای بافت دیواره رحم برداشته میشود و برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه فرستاده میشود.
- سونوهیستروگرام: این روش نوع خاصی از سونوگرافی است. در روش سونوهیستوگرام، مایع مخصوصی در رحم تزریق میشود. این مایع به پزشک امکان مشاهده و بررسی دقیقتر ساختار داخلی رحم و مشکلات آن را میدهد.
- CT: در این روش به کمک اشعه ایکس تصاویر سهبعدی از رحم گرفته میشود.
- MRI: در این روش از امواج رادیویی و مغناطیسی برای ایجاد تصاویر با جزئیات زیاد از بافتهای رحم استفاده میشود.
درمان لخته خون پریودی
بسته به علت ایجاد لخته خون و شدت آن روشهای درمانی مختلفی وجود دارد. این روشها عبارتاند از:
۱. مکمل آهن
خونریزی شدید پریود در بلندمدت باعث کاهش آهن خون و کمخونی میشود. اگر در آزمایش خون مشخص شود که مشکل کمخونی دارید پزشک برایتان مکمل آهن تجویز میکند. این مکملها باعث کاهش شدت خونریزیها نمیشوند؛ اما به برطرفکردن خستگی ناشی از کمخونی کمک میکنند.
۲. هورمونهای ضدبارداری
- قرصهای ضدبارداری ترکیبی: این قرصها حاوی استروژن و پروژسترون هستند. طبق نتایج یک پژوهش معتبر، قرصهای ضدبارداری ترکیبی میتوانند خونریزی شدید پریود را تا ۷۷ درصد کم کنند.
- قرصها یا آمپولهای پروژستین: در ساخت این داروها فقط از پروژسترون مصنوعی (پروژستین) استفاده شده است. این داروها میتوانند خونریزی شدید را تا ۸۰ درصد کم کنند. (منبع: Pubmed)
- ابزارهای هورمونی داخل رحمی: IUD«آی یو دی» ابزاری به شکل T است که داخل رحم قرار میگیرد و از آن برای پیشگیری از بارداری استفاده میشود. برخی از انواع IUD هورمون پروژسترون را داخل بدن آزاد میکنند که به کاهش شدت خونریزی کمک میکند.
۳. مسکنها مثل ایبوپروفن
قرص بروفن، ناپروکسن و مفنامیکاسید از جمله داروهای مسکن غیراستروئیدی (NSAID) هستند. این داروها هم به کاهش درد پریود کمک میکنند و هم التهاب را کاهش میدهند. نتیجه یک پژوهش معتبر علمی نشان داده است که خواص ضدالتهابی این داروها میتواند تا ۴۹ درصد خونریزی شدید پریود را کمتر کند. (منبع: Obstetrics & Gynecology)
درصورت ابتلا به اختلالهای انعقادی خون مثل بیماری «ویلبراند» از مصرف اینگونه داروها پرهیز کنید.
۴. هورموندرمانی
مصرف داروهای ضدبارداری درواقع از جمله روشهای هورموندرمانی لخته خون پریود است. علاوه بر تجویز این نوع داروها، ممکن است پزشک دوز مشخصی از داروهای هورمونی را تجویز کند که صرفاً به کاهش خونریزی کمک میکنند. مزیت این داروها آن است که همچنان امکان باردارشدن خواهید داشت.
۵. داروهای آنتی فیبرینولیتیک
همانطور که گفتیم خونریزی شدید یکی از مهمترین دلایل ایجاد لختههای خون پریود است؛ چرا که باعث میشود بدن فرصت کافی برای انعقاد خون را نداشته باشد. «فیبرین» نام پروتئینی در خون است که توسط ترکیبهای انعقادی خون ساخته میشود و نقش مهمی در لختهکردن خون دارد. داروهای «آنتیفیبروینولیتیک» از تجزیه سریع فیبرین در خون جلوگیری میکنند و از این طریق از خونریزی شدید جلوگیری میکنند.
۶. جراحی
اگر پزشک تشخیص بدهد که به دلیل فیبروم یا پولیپ رحم دچار لخته خون در پریود میشود، معمولاً در درجه اول درمان دارویی را شروع میکند. اگر درمان دارویی برای کاهش علائم خونریزی شدید کارساز نباشد ممکن است جراحی را پیشنهاد دهد. انواع جراحی برای درمان لخته خون پریود عبارتاند از:
- لاپاراسکوپی: در این روش برشهای خیلی کوچکی روی شکم ایجاد میشوند. سپس از طریق این برشها، ابزار مخصوص لاپاروسکوپی به همراه یک دوربین کوچک وارد رحم میشود. پزشک به کمک این ابزارها فیبرومهای کوچک رحم را برمیدارد.
- میومکتومی: اگر اندازه فیبرومها بزرگتر از ۱۰ سانتیمتر باشد، لازم است برش عمیقتری روی شکم ایجاد شده و جراحی فیبروم بهصورت باز انجام شود. به این روش میومکتومی گفته میشود.
- ابلیشن اندومتر: در این روش یک لایه نازک از بافت دیواره رحم برداشته میشود. با این کار خونریزی پریود قطع یا کمتر میشود. البته از این روش فقط برای خانمهایی استفاده میشود که دیگر قصد بچهدارشدن ندارند.
- هیسترکتومی: در این روش رحم به طور کامل برداشته میشود. از این روش در مواقعی که فیبروم شدید است و سایر جراحیها جوابگو نیستند استفاده میشود.
درمان لخته خون بسته به علت ایجاد آن ممکن است با داروهای مسکن ساده، قرصهای ضدبارداری یا سایر داروهای هورمونی انجام شود. اگر مشکلی در بافتهای رحم (مثل فیبروم) باعث ایجاد لختهها شده باشد، ممکن است لازم باشد جراحی انجام دهید.
۷. درمان گیاهی
درمان لختههای غیرطبیعی خون در پریود باید توسط پزشک انجام شود. هیچ داروی گیاهی نمیتواند مشکلاتی مثل فیبروم، بیماریهای انعقادی خون، اندومتریوز، نوسانهای هورمونی، تنبلی تخمدان و موارد مشابه را درمان کند. فراموش نکنید که لختههای خون بزرگ (بهخصوص اگر بهتازگی ایجاد شده باشند و تابهحال آنها را تجربه نکردهاید یا همراه با علائم غیرطبیعی دیگری هستند.) ممکن است علامت یک مشکل جدی باشند.
اگر بهطورکلی خونریزی پریودتان شدید است و بعد از مراجعه به پزشک متوجه شدهاید که مشکل خاصی ندارید، میتوانید از درمانهای گیاهی برای کمک به کاهش خونریزی خود کمک بگیرید. از جمله روشهای خانگی برای بهبود لخته خون پریود میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- نوشیدن آب به مقدار کافی در طول روز
- مصرف میوههای سرشار از ویتامین C برای کمک به جذب بهتر آهن (کیوی، توتُفرنگی، گوجه، کلم بروکسل و بروکلی، فلفلدلمهای سبز و قرمز و غیره)
- مصرف مواد غذایی سرشار از آهن (لوبیا، کینوآ، اسفناج، گوشت مرغ و بوقلمون، گوشت قرمز و غیره)
- نوشیدن چایدارچین و دمنوش بابونه و زنجبیل
عوارض لخته خون قاعدگی
از جمله عوارض لختههای خون قاعدگی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- خونریزی شدید و کمبود آهن خون
- خستگی و ضعف ناشی از کمخونی
- ازدستدادن آب زیاد از بدن
- افت فشار به دلیل خونریزی شدید
به نقل از وب سایت Healthline:
اگر بهطور مرتب در دوره پریود خون لختههای بزرگ خون میبینید حتماً با پزشک صحبت کنید. یکی از مهمترین عوارض خونریزی سنگین پریود «کمخونی فقر آهن» است. کمخونی باعث میشود بدن فرد به اندازه کافی آهن نداشته باشد تا بتواند سلولهای سالم قرمز خون را تولید کند. کم خونی فقر آهن علائمی چون خستگی و ضعف، رنگ پریدگی، تنگی نفس و درد قفسه سینه است.
چه زمانی لخته خون در پریودی خطرناک است؟
اکثر مواقع لختههای خون نگرانکننده نیستند؛ اما اگر:
- خونریزی شدید دارید و مجبور هستید هر یک الی دو ساعت نوار بهداشتی را عوض کنید.
- لختهها قطری بزرگتر از یک انگور دارند.
باید به پزشک مراجعه کنید تا علت مشکل بررسی شود. خونریزی شدید و مشاهده لخته خون در دوره پریود همیشه خطرناک نیست و ممکن است بهخاطر یک بینظمی هورمونی ساده یا استرس ایجاد شده باشد.
چه زمانی از پزشک کمک بگیریم؟
اگر برای ۲ دوره قاعدگی متوالی دچار خونریزی شدید شدهاید به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر:
- درد شدید دارید.
- لختههای خیلی بزرگ دفع میکنید.
- سرگیجه و ضعف دارید.
- متوجه تغییر در رنگ، شکل یا بوی ترشحات واژن خود شدهاید.
- بینظمی پریود دارید یا طول دوره پریودتان هر ماه عوض میشود.
- بیشتر از ۳ دوره است که پریود نشدهاید.
- خارش واژن دارید.
باید برای بررسی مشکل به پزشک مراجعه کنید.
برای مشاهده لیست بهترین متخصص زنان و زایمان کلیک کنید:
ارتباط تلفنی با متخصص زنان ارتباط آنلاین با متخصص زنانچه زمانی به اورژانس مراجعه کنیم؟
- اگر علائم سقط جنین را دارید.
- درد شدید همراه با سرگیجه دارید.
- در شکم، لگن، شانه و گردن احساس درد شدید میکنید.
- تب بالا دارید.
کلام آخر دکترساینا
لختههای خون پریود به دلیل تجمع پلاکتها و انعقاد خون ایجاد میشوند. یکی دیگر از دلایل ایجاد این لختهها، شدید بودن خونریزی است. اگر لختههای خون کوچک باشند و خونریزی سبک باشد مشکل خاصی وجود ندارد؛ اما اگر لختهها قطری بزرگتر از ۵/۲ سانتیمتر داشته باشند و خونریزی شدید باشد (بهطوریکه نیاز باشد هر ۱ یا ۲ ساعت یکبار نوار بهداشتی را عوض کنید.) باید به پزشک مراجعه کنید. نحوه درمان لختههای خون پریودی به علت ایجاد آنها بستگی دارد.
سوالات متداول
لختههای بزرگ خون در پریود که قطری بیشتر از ۵/۲ سانتیمتر دارند ناشی از خونریزی شدید و غیرطبیعی هستند. وقتی خونریزی شدید است بدن نمیتواند بهسرعت و به مقدار کافی ماده ضدلخته ترشح کند.
لختههای طبیعی خون پریود بیشتر در روزهای اوج خونریزی ایجاد میشوند و با نزدیکتر شدن به پایان پریود کم میشوند. قطر این لختهها حداکثر۵/۱ سانتیمتر است.
ژلهای بودن خون پریود ناشی از لختهشدن آن و ترکیبشدن با ترشحات رحم است.
بله؛ کیستهای تخمدان میتوانند باعث خونریزی شدید پریود و ایجاد لختههای خون شوند. همچنین اگر کیست تخمدان بترکد باعث خونریزی و دفع لخته خون میشود. در صورت دفع لخته خارج از زمان پریود باید به پزشک مراجعه کنید.
لخته خون گوشتی به دلیل ریزش بافت رحم بهصورت یک جا دفع میشود. این لختهها به علل مختلفی دفع میشوند. اگر برای ۲ دوره پریود متوالی دفع لخته گوشتی داشتید باید برای بررسی علت آن به پزشک مراجعه کنید.
رنگ لختههای خون پریود زمانی سیاه میشود که مدت زیادی داخل محیط رحم باقی مانده باشند. واکنش خون با اکسیژن باعث تغییر رنگ آن از قرمز روشن به قرمز تیره مایل به سیاه میشود.
برای صحبت با پزشک نیاز به مراجعه حضوری نیست! در سامانهی دکتر ساینا میتوانید در هر زمان و هر کجا از بیش از ۲۵۰۰ پزشک و روانشناس متخصص مشاوره فوری متنی، صوتی یا ویدیویی دریافت کنید.
نام بیماری | لخته خون پریود |
تخصص مربوطه | زنان و زایمان |
علائم لخته طبیعی | · توده چسبناک و غلیظ
· حداکثر ۵/۱ سانتیمتر قطر · تعداد کم · معمولاً طی روزهای ابتدایی پریود |
علائم لخته غیرطبیعی | · بزرگ (بیشتر از ۵/۲ سانتیمتر)
· تعداد زیاد · همراه با خونریزی شدید · ادامهداشتن بیشتر از ۷ روز · بهصورت مکرر در دورههای مختلف قاعدگی |
رنگ لختهها | · در روزهای ابتدایی قرمز روشن
· در روزهای اوج خونریزی قرمز تیره یا مایل به سیاه · در روزهای آخر مایل به قهوهای · گاهی همراه با خروج لخته گوشتی سفید (نیاز به بررسی دارد.) |
علت لخته غیرطبیعی | · داروهای پیشگیری از بارداری
· داروهای رقیقکننده خون · فیبروم · پولیپ · آدنومیوز · بزرگ شدن رحم · اختلالات خونی · نزدیکی به سن یائسگی · تغییرات ناگهانی جسمی و روانی · مشکلات تیروئید · تنبلی تخمدان · اندومتریوز · کمبود آهن · سقط جنین · حاملگی خارج رحمی · سرطان رحم یا دهانه رحم (بهندرت) |
تشخیص | · شرح حال
· آزمایش خون · پاپ اسمیر · سونوگرافی، سیتیاسکن و امآرآی · هیستروسکوپی · نمونهبرداری بافت رحم · سونوهیستروگرام |
درمان دارویی | · مکمل آهن
· قرصهای ضدبارداری ترکیبی · قرصها یا آمپولهای پروژستین · IUD · برخی مسکنهای ضدالتهابی · هورموندرمانی · داروهای آنتی فیبرینولیتیک |
درمان جراحی | · لاپاراسکوپی
· میومکتومی · ابلیشن اندومتر · هیسترکتومی |
عوارض | · خونریزی شدید
· کمبود آهن خون · خستگی و ضعف · ازدستدادن آب زیاد از بدن · افت فشار |
درمانهای مکمل | · نوشیدن آب کافی
· مصرف مکمل و میوههای سرشار از ویتامین C · مصرف مواد غذایی سرشار از آهن · نوشیدن چایدارچین و دمنوش بابونه و زنجبیل |