لک صورت به اشکال مختلف و به دلایل متفاوتی ایجاد میشود. لک صورت معمولاً مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند و تنها جنبه‌ی زیبایی دارد. با روش‌های درمانی مختلفی از کرم‌ها گرفته تا لیزر و … می‌توان لک صورت را درمان کرد. در این مقاله به علت، انواع، روش‌های پیشگیری و درمان تخصصی لک صورت می‌پردازیم.
فهرست آنچه می‌خوانید:
علت لک صورت
علت لک صورت بسته به نوع آن متفاوت است. در ادامه به شایع‌ترین دلایل انواع لک صورت می‌پردازیم:
لکه سفید صورت
لکه های سفید صورت به چند نوع دیده می‌شوند. یک نوع ازلکه های سفید صورت میلیا است که شبیه به کیسه‌های بسیار کوچکی هستند که زیر پوست تشکیل می‌شوند. این لکه‌ها به‌طور معمول روی بینی، گونه‌ها، پیشانی و زیر چشم‌ها ایجاد می‌شوند.
لکه های سفید صورت ممکن است به علت بیماری پیسی یا ویتیلیگو نیز ایجاد شوند. لکه های ناشی از پیسی در صورت، دستها، پاها و اندام‌های تناسلی دیده می‌شوند. پیسی عارضه‌ای بی‌خطر است.
در این عارضه زمانی که پوست در حال دفع لایه‌های قدیمی و خارجی است، مقداری از پوست قدیمی زیر پوست جدید گیر می‌افتد و سفت میشود.
علت بروز پیسی هنوز مشخص نیست ولی به نظر می‌رسد بیماری‌های خودایمنی، استرس، ژنتیک و سوختگی بر اثر نور خورشید در بروز آن مؤثر باشند.
لکه قهوه ای صورت
لکههای قهوه‌ای در افراد بالای ۵۰ سال شایع‌تر هستند. این لکه‌ها اندازههای متفاوتی دارند و ممکن است روی صورت، گردن، دستها و شانه‌ها دیده شوند. لکههای قهوه‌ای با نام لکههای پیری یا لکههای کبدی نیز شناخته می‌شوند؛ ولی این لکه‌ها معمولاً هیچ ارتباطی به مشکلات کبدی ندارند و بر اثر نور خورشید ایجاد می‌شوند.
درست برعکس پیسی، علت بروز لکه های قهوه‌ای صورت تولید بیش‌ازحد ملانین است. ملانین ترکیبی است که باعث رنگ‌دار شدن پوست و مو میشود. هرچه مقدار ملانین بیشتر باشد، پوست تیره‌تر دیده میشود.
قرار گرفتن در معرض نور خورشید و اشعه فرابنفش شایع‌ترین دلیل بروز لکه های قهوه ای پوست است. دیگر دلایل لکه قهوه ای پوست تغییرات هورمونی، ژنتیک و سن افراد هستند.
کک و مک صورت
این لکه‌ها از رایج‌ترین و بی‌خطرترین انواع لکههای صورت هستند. کک‌ومک اغلب به صورت لکههای ریز، بدون برجستگی و به رنگ بژ یا قهوه‌ای دیده می‌شوند. کک‌ومک در افرادی که موی قرمز دارند شایع‌تر است.
کک و مک عارضه‌ی پوستی بسیار شایعی است که اغلب بر اثر نور آفتاب و اشعه‌ی فرابنفش تشکیل میشود. این نوع لک پوستی معمولاً در فصل‌های سرد که نور خورشید ضعیف‌تر است کمرنگ میشود و مانند لکه های قهوه‌ای پوست بر اثر ازدیاد ملانین ایجاد میشود.
کک و مک به‌طور طبیعی نوعی لک پوستی بی‌خطر است و به‌ندرت منجربه سرطان پوست میشود؛ ولی در افرادی که به‌صورت ناگهانی دچار کک و مک شده‌اند می‌تواند نشانه‌ی سرطان پوست باشد.
لکه ناشی از جوش و آکنه صورت
آکنه و جوش صورت از معمول‌ترین مشکلات پوستی هستند و متأسفانه در بعضی موارد پس از بهبود، لکهای از خود به جای می‌گذارند. لکه‌ی به‌جامانده از جوش صورت معمولاً به رنگ صورتی تیره یا قهوه‌ای دیده میشود.
هرگونه تحریک جوش صورت، مانند دستکاری کردن جوش، وضعیت التهاب پوستی را شدیدتر کرده و احتمال باقی ماندن لکه ی پوستی را افزایش می‌دهد.
علت لک صورت در دوران بارداری
ملاسما نوعی لک صورت است که اغلب در دوران بارداری بروز پیدا می‌کند؛ ولی همواره با بارداری همراه نیست. لکههای ناشی از ملاسما به رنگ قهوه‌ای تیره یا آبی-خاکستری دیده می‌شوند و برجسته نیستند. این لکه‌ها در صورت و ساعد دستها بروز پیدا می‌کنند.
علت دقیق بروز ملاسما یا همان لک دوران بارداری هنوز مشخص نیست؛ اما متخصصان پوست و مو بر این باورند که این عارضه بر اثر تغییرات هورمونی و قرار گرفتن در برابر نور خورشید و حرارت ایجاد میشود.[۱] این موارد با تحریک سلول‌های پوستی باعث ازدیاد ملانین درون سلول‌ها می‌شوند.
کاهش یا افزایش تولید ملانین منجربه ایجاد لکهای روشن یا تیره میشود.
درمان لک صورت
روش‌های درمانی متعددی برای برطرف کردن لک های صورت وجود دارند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
درمان لک صورت با کرم
کرم‌های روشن‌کننده و ضدلک حاوی ترکیبات مختلفی هستند که می‌توانند بر لک صورت اثر گذاشته و با لایه‌برداری پوست و تحریک تولید سولول‌های جدید، این لکه‌ها را برطرف کنند. این کرم‌ها اغلب حاوی رتینول یا آلفا هیدروکسی اسید (AHA) هستند که هردو روند لایه‌برداری پوست را تسریع می‌کنند. توصیه میشود پیش از مصرف این محصولات، با متخصص پوست و مو مشورت کنید.
درمان لک صورت با ماسک خانگی
ماسک‌های خانگی بسیار متنوعی وجود دارند که ممکن است با توجه به مشخصات پوست هر فرد، اثربخشی متفاوتی داشته باشند؛ ولی برخی مطالعات نشان داده‌اند ماسک‌های حاوی زرچوبه و روغن کرچک اثربخشی بالایی داشته و در بهبود لک صورت مؤثر هستند.[۲]و[۳]
دکترساینا در مقاله‌ای به‌طور مفصل به بررسی ماسک های خانگی پرداخته است.
لیزردرمانی
لیزردرمانی انواع مختلفی دارد و پزشکان با توجه به نوع لکه و جنس پوست افراد از درمان مناسب استفاده می‌کنند. در رایج‌ترین نوع لیزردرمانی برای لکههای پوستی، با استفاده از یک پالس نوری، ملانین موجود در پوست شکسته شده و لکههای تیره پوست کمرنگ می‌شوند.
مزوتراپی
در مزوتراپی از سوزن‌های بسیار ظریف برای تزریق ترکیبات مخصوص برطرف‌کننده‌ی لک به پوست استفاده میشود. پزشک با کمک مزوتراپی نواحی دچار تیرگی را هدف قرار داده و لکههای پوستی را درمان می‌کند.
پیشگیری از لک صورت
یکی از مهم‌ترین دلایل ایجاد لک پوستی، آسیب پوست بر اثر عوامل محیطی مانند نور خورشید است. بنابراین بهترین قدم در پیشگیری از لک صورت، محافظت از پوست در برابر عوامل خطرناک و آلاینده‌ها است.
استفاده‌ی روزمره از کرم‌های ضدآفتاب و دوری از نور شدید خورشید، در پیشگیری از لکه های صورت به شما کمک می‌کنند. سعی کنید از کرم‌هایی استفاده کنید که مقاومت بالایی در برابر نور خورشید و اشعه‌ی فرابنفش دارند. همچنین هنگام انتخاب کرم ضدآفتاب نوع پوست و سن خود را نیز در نظر داشته باشید.
کلام آخر دکترساینا
لک صورت معمولاً خطرناک نیست و بیشتر جنبه‌ی زیبایی دارد؛ اما اگر لکه درحال رشد است، با پوسته‌پوسته شدن، قرمزی، خارش یا علائم دیگر همراه است، حتماً با پزشک مشورت کنید. همچنین بدون مشورت با پزشک از داروها و پمادهای مختلف استفاده نکنید. بپرسید.
برای مشاهده لیست بهترین متخصص پوست و مو کلیک کنید:
ارتباط تلفنی با متخصص پوست و مو ارتباط آنلاین با متخصص پوست و موهمراهان مجله سلامت دکترساینا، شما عزیزان نیز می‌توانید سوالات خود را در رابطه با موضوع این مقاله در بخش نظرات بنویسید. متخصصان ما در تلاش هستند تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن به پرسش‌های شما پاسخ دهند.
سؤالات متداول
کمبود ویتامین بی در بدن می‌تواند احتمال بروز جوش و آکنه را افزایش دهد. همچنین کمبود این ویتامین، پوست را نسبت به نور خورشید حساستر می‌کند. هر دو مورد گفتهشده از علل بروز لکه های پوستی هستند.
میکرونیدلینگ به عنوان روشی کمخطر و مؤثر در درمان مشکلات پوستی شناخته شده است. این روش درمانی به کاهش چروک پوست، برطرف کردن جای زخم و همچنین جوانسازی پوست کمک می‌کند.
خیر. ازآنجاییکه پماد زینک چرب است، مصرف آن برای رفع جوش صورت و لک به‌جامانده از آن و درمانهای مؤثرتر و بهتری برای این مشکل وجود دارد.
[۱] Ogbechie-Godec, O. A., & Elbuluk, N. (2017). Melasma: an Up-to-Date Comprehensive Review. Dermatology and therapy, ۷(۳), ۳۰۵–۳۱۸. https://doi.org/10.1007/s13555-017-0194-1
[۲] Vaughn, A. R., Branum, A., & Sivamani, R. K. (2016). Effects of Turmeric (Curcuma longa) on Skin Health: A Systematic Review of the Clinical Evidence. Phytotherapy research : PTR, ۳۰(۸), ۱۲۴۳–۱۲۶۴. https://doi.org/10.1002/ptr.5640
[۳] Iqbal, J., Zaib, S., Farooq, U., Khan, A., Bibi, I., & Suleman, S. (2012). Antioxidant, Antimicrobial, and Free Radical Scavenging Potential of Aerial Parts of Periploca aphylla and Ricinus communis. ISRN pharmacology, ۲۰۱۲, ۵۶۳۲۶۷. https://doi.org/10.5402/2012/563267