علت بوی بد دهان | چگونه بوی بد دهان را برای همیشه از بین ببریم؟

بوی بد دهان ( halitosis ) می‌تواند بسیار خجالت‌آور باشد؛ شاید به‌همین‌دلیل است که قفسه‌های داروخانه‌ها و فروشگاه‌ها پر از انواع محصولات خوشبوکننده‌ی دهان است؛ اما تأثیر این محصولات موقتی است؛ چراکه هیچ‌کدام از این محصولات علت بوی بد دهان را از بین نمی‌برند. در این مقاله به شما می‌گوییم که بوی بد دهان از چیست و راه‌کارهایی برای ازبین‌بردن آن ارائه می‌کنیم. پیش از هرچیز از شما دعوت می‌کنیم نظرات دکتر نیلوفر استوار از دندان پزشکان متخصص دکترساینا را در این خصوص مشاهده کنید.

بوی بد دهان چیست؟

برخی غذاها، برخی عادت‌ها و برخی بیماری‌ها می‌توانند باعث بوی بد دهان شوند. بوی بد دهان در اغلب موارد با رعایت بهداشت دهان و دندان از بین می‌رود؛ اما اگر رعایت بهداشت فردی مشکل را حل نکرده است باید از دندان‌پزشک کمک بگیرید؛ چراکه ممکن است بیماری یا مشکلی جدی باعث بوی بد دهان شما شده باشد.

تشخیص بوی بد دهان برای خود فرد دشوار است؛ ممکن است بیش‌ازحد به بوی دهان خود حساس مدام نگران باشید، درحالی‌که دهان‌تان بوی بدی نمی‌دهد؛ یا ممکن است دهان شما بوی بد بدهد، بدون اینکه خود متوجه باشید. برای اطمینان بهتر است از یکی از دوستان نزدیک یا اعضای خانواده در این مورد بپرسید.

در اغلب موارد بوی بد دهان نشانه عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است.

علت بوی بد دهان

در ادامه با شای‌ترین علل بوی بد دهان آشنا خواهید شد:

غذاها و خوراکی‌ها

تمام غذاهایی که می‌خورید در دهان شما شروع به تجزیه می‌کنند. ازطرف دیگر، غذاها در نهایت جذب جریان خون می‌شوند، به ریه‌ها می‌رسند و بر بازدم شما تأثیر می‌گذارند. اگر خوراکی‌های با بوی تند (مانند پیاز و سیر) میل کنید، مسواک و دهان‌شویه نمی‌توانند بوی آن‌ها را پنهان کنند و تازمانی‌که غذا کاملاً از بدن شما دفع نشده، بوی آن نیز باقی می‌ماند.

رژیم و روزه‌داری

کم کردن میزان کالری دریافتی یا فواصل زمانی زیاد بین دو وعده‌ی غذایی نیز ‌می‌تواند باعث بوی بد دهان شود. دراین‌حالت بدن شما شروع به شکستن چربی‌ها می‌کند. شکستن چربی‌ها باعث تولید مواد شیمیایی خاصی می‌شود که به بازدم شما بوی نامطبوع می‌‌دهد.

دخانیات

دخانیات علاوه‌بر بوی ناخوشایند خودشان که به دهان منتقل می‌کنند، احتمال ابتلا به بیماری‌های لثه و دندان را افزایش می‌دهند. این بیماری‌ها هم دلیل بوی بد دهان هستند.

عدم رعایت بهداشت دهان و دندان

اگر روزانه مسواک نزنید و از نخ دندان استفاده نکنید، ذرات غذا در دهان شما باقی می‌مانند و منجربه بوی بد دهان می‌شوند. این باکتری‌های حتی می‌توانند روی زبان نیز جمع شوند.

دندان‌های مصنوعی نیز اگر روزانه تمیز نشوند یا به‌درستی در جای خود قرار نگیرند می‌توانند محل تجمع باکتری‌ها و ذرات غذا شده و منجربه بوی بد دهان شوند.

خشکی دهان

بزاق به نظافت دهان و حذف ذرات ایجادکننده‌ی بوی بد دهان کمک می‌کند. خشکی دهان و کاهش میزان بزاق می‌تواند دلیل بوی بد دهان باشد. در طول خواب به‌طورطبیعی دهان کمی خشک شده و باعث بوی بدن دهان هنگام صبح می‌شود. اگر با دهان باز بخوابید، این بو حتی شدیدتر می‌شود. البته خشکی مزمن دهان ممکن است ناشی از برخی بیماری‌ها یا مشکلات غدد بزاقی باشد.

مصرف برخی داروها

برخی از داروها باعث خشکی دهان می‌شوند. خشکی دهان همان‌طور که در بالا اشاره کردیم، یکی از دلایل بوی بد دهان است. برخی از داروها نیز وقتی در بدن شما می‌شکنند و تجزیه می‌شوند، ترکیباتی آزاد می‌کنند که از طریق جریان خون وارد ریه‌های شما می‌شوند و بر بوی بازدم شما تأثیر منفی می‌گذارند.

عفونت‌های دهان

برخی باکتری‌‌ها مواد شیمیایی بدبو تولید می‌کنند و باعث بوی بد دهان می‌شوند. عفونت‌های باکتری‌ها می‌تواند ناشی از زخم‌های پس از جراحی دهان و دندان، پوسیدگی دندان، بیماری‌های لثه یا زخم‌های دهان باشد.

برخی مشکلات گوش، حلق و بینی

گاهی مشکلات لوزه‌ها علت بوی بد دهان است. ممکن است در لوزه‌ها سنگ تشکیل شود. باکتری‌ها روی این سنگ‌ها را می‌پوشانند و باعث بوی بد دهان می‌شوند. عفونت یا التهاب مزمن در بینی، سینوس‌ها یا گلو نیز می‌تواند منجربه بوی بد دهان شود.

سایر دلایل بوی بد دهان

برخی بیماری‌ها مانند برخی سرطان‌ها و برخی بیماری‌های متابولیک می‌توانند باعث ایجاد بوی خاصی در دهان شوند. دلیل بو، مواد شیمیایی خاصی است که دراثر بیماری تولید می‌شود. رفلاکس اسید معده نیز می‌تواند باعث بوی بد در دهان شود. دندان‌پزشک این علت‌ها را بررسی می‌کند و در صورت نیاز شما را به پزشک متخصص ارجاع می‌دهد.

علت بوی بد دهان در صبح

تقریبا‌ً همه‌ی افراد وقتی صبح از خواب بیدار می‌شوند، دهان‌شان کم‌وبیش بوی نامطلوبی می‌دهد. هنگام خواب بزاق کمتری ترشح شده و درنتیجه دهان شما خشک می‌شود. کم شدن میزان بزاق باعث تسریع رشد باکتری‌ها می‌شود.

برخی از این باکتری‌ها می‌توانند بوی نامطبوع ایجاد کنند. اگر جزو آن دسته افرادی هستید که با دهان باز می‌خوابید، خروپف می‌کنید یا در طول شب از دهان نفس می‌کشید، احتمالاً بوی بد دهان صبحگاهی شما شدیدتر است؛ چراکه این عادت‌ها باعث خشکی بیشتر دهان در طول شب می‌شوند.

برای کاهش بوی بد دهان، بهداشت دهان و دندان را رعایت کرده و از پوسیدگی‌های دندان و بیماری‌های لثه جلوگیری کنید.

برای رفع بوی بد دهان چه کنیم؟

درمان بوی بد دهان بستگی به علت ایجاد آن دارد. دندان‌پزشک به تشخیص علت کمک می‌کند و در صورت نیاز شما را به پزشک متخصص ارجاع می‌دهد. اگر بوی بد دهان ناشی از مشکلات دهان باشد، دندان‌پزشک به شما کمک می‌کند تا مشکل را برطرف کنید.

در ادامه به شایع‌ترین روش‌های درمان بوی بد دهان می‌پردازیم:

استفاده از خمیردندان‌ها و دهان‌شویه‌های خاص

اگر بوی بد دهان ناشی از تشکیل پلاک روی دندان‌ها باشد، دندان‌پزشک به شما توصیه می‌کند از دهان‌شویه‌های ضدباکتری و ضدپلاک استفاده کنید. خمیردندان‌های حاوی مواد ضدباکتری نیز می‌توانند به شما کمک کنند.

درمان بیماری‌های دهان و دندان

اگر دچار بیماری‌ها لثه باشید، دندان‌پزشک شما را به متخصص لثه ارجاع می‌دهد. بیماری‌های لثه باعث می‌شوند لثه‌های شما از دندان‌ها فاصله بگیرند و باکتری‌های عامل بوی نامطبوع در فضای بین لثه و دندان تشکیل پلاک دهند. گاهی باکتری‌ها چنان وارد عمق می‌شوند که فقط متخصصان می‌توانند آن‌ها را پاک کنند. اگر بوی بدن دهان ناشی از رشد باکتری‌ها در دندان‌های خراب و پوسیده باشد، ترمیم دندان‌ها به ازبین‌رفتن بوی نامطبوع کمک می‌کند.

برای پیشگیری از بوی بد دهان، نظافت دهان و دندان‌ها را رعایت کنید.

نکات مهم بهداشت دهان

با تغییراتی ساده در سبک زندگی خود می‌توانید از بوی بد دهان پیشگیری کنید:

• دندان‌ها را پس از غذا مسواک بزنید: یک مسواک در محل کار خود داشته باشید و پس از صرف غذا حتماً مسواک بزنید. حداقل دوبار در روز از خمیردندان حاوی فلوراید استفاده کنید. خمیردندان‌های با خاصیت باکتری‌کشی نیز بوی بد دهان را کاهش می‌دهند.
• حداقل روزی یک‌بار نخ دندان بکشید: استفاده‌ی صحیح از نخ دندان بقایای غذا و پلاک‌ها را از روی دندان‌ها پاک کرده و به کنترل بوی بد دهان کمک می‌کند.

• پلاک ارتودنسی و دندان مصنوعی را تمیز کنید: اگر از دندان مصنوعی یا پلاک‌های اتودنسی استفاده می‌کنید، آن‌ها را حداقل روزی یک‌بار کاملاً تمیز کنید. اگر از گارد دندان استفاده می‌کنید، هرشب پیش از استفاده آن را تمیز کنید.
• زبان خود را نیز مسواک بزنید: باکتری‌ها می‌توانند روی زبان زندگی کنند؛ بنابراین مسواک زدن زبان به رفع بوی بد دهان کمک می‌کند. پشت برخی مسواک‌ها قسمتی برای تمیز کردن زبان دارد. می‌توانید از این مسواک‌ها استفاده کنید یا با برس مسواک آرام روی زبان خود بکشید.

• از خشکی دهان پیشگیری کنید: برای حفظ رطوبت دهان خود، دخانیات را ترک کنید و آب فراوان بنوشید (قهوه و الکل تأثیر عکس دارند و باعث خشکی دهان می‌شوند). برای تحریک غدد بزاقی، آدامس بجوید یا آبنبات بمکید. دقت کنید از آدامس و آبنبات بدون قند استفاده کنید تا باعث پوسیدگی دندان‌ها نشوند. اگر مبتلا به خشکی مزمن دهان هستید، ممکن است پزشک برای حل مشکل‌تان دارو تجویز کند.
• رژیم غذایی مناسب داشته باشید: از موادی مثل پیاز و سیر پرهیز کنید. شیرینی و غذاهای با قند افزوده را کاهش دهید؛ مصرف غذاهای با قند بالا می‌تواند منجربه بوی بد دهان شود.
• مسواک خود را مرتب نو کنید: مسواک خود را هر سه تا چهار ماه یک‌بار عوض کنید. از مسواک‌های با برس نرم استفاده کنید.
• ویزیت‌های منظم دندان‌پزشکی داشته باشید: سالی دوبار به دندان‌پزشک مراجعه کنید و از دندان‌پزشک بخواهید سلامت دندان‌ها و لثه‌های شما را بررسی کند. همچنین اگر دندان‌های‌تان نیاز به جرم‌گیری دارند حتماً جرم‌گیری انجام دهید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

بهداشت دهان و دندان خود را رعایت کنید. پس از صرف غذا دندان‌ها و زبان خود را مسواک بزنید. از نخ دندان استفاده کنید و مایعات فراوان بنوشید. اگر مشکل بوی بد دهان شما با هیچ یک از راه‌کارهای بالا بهبود پیدا نکرد حتماً با یک دندان‌پزشک مشورت کنید. ممکن است بوی بد دهان شما ناشی از عفونت یا بیماری باشد. دندان‌پزشک وضعیت شما را بررسی می‌کند و درصورت‌نیاز شما را به یک متخصص ارجاع می‌دهد.

کلام آخر دکترساینا

بی‌توجهی به بهداشت دهان و دندان شایع‌ترین علت بوی بد دهان است. حداقل روزی دوبار مسواک بزنید و روزی یک‌بار از نخ دندان استفاده کنید. زبان خود را نیز مسواک بزنید. اگر این راه‌کارها تأثیری بر بوی بد دهان شما نداشت، احتمالاً مشکل جدی‌تری وجود دارد؛ برای پیدا کردن و رفع مشکل از دندان‌پزشک کمک بگیرید. شما می‌توانید از دکترساینا مشاوره آنلاین دندان‌پزشکی بگیرید.

سؤالات متداول

برای صحبت با پزشک نیاز به مراجعه حضوری نیست! در سامانه‌ی دکتر ساینا می‌توانید در هر زمان و هر کجا از بیش از ۲۵۰۰ پزشک و روان‌شناس متخصص مشاوره فوری متنی، صوتی یا ویدیویی دریافت کنید.

جدول خلاصه‌ی مشخصات بیماری