یکی از شایع‌ترین عارضه‌های روحی و روانی که بسیاری از مردم سراسر جهان را درگیر کرده، افسردگی است. مصرف قرص‌های ضدافسردگی از بهترین گزینه‌های دارودرمانی هستند که باید توسط پزشک تجویز شوند. سیتالوپرام یکی از رایج‌ترین داروهایی است که بسیاری از پزشکان برای درمان افسردگی آن را تجویز می‌کنند.
در ادامه این مقاله با ما باشید تا اطلاعات کاملی درباره داروی سیتالوپرام در اختیارتان قرار دهیم.
فهرست آنچه می‌خوانید:
- سیتالوپرام چیست؟
- سیتالوپرام چطور عمل می‌کند؟
- کاربرد سیتالوپرام
- پیش از مصرف سیتالوپرام، پزشک را در جریان چه نکاتی بگذارم؟
- نحوه مصرف سیتالوپرام
- نکات حین مصرف
- عوارض جانبی سیتالوپرام
- هشدارهای سیتالوپرام
- موارد منع مصرف سیتالوپرام
- هنگام مصرف سیتالوپرام به چه مواردی دقت کنم؟
- آیا می‌توان سیتالوپرام را با داروی دیگری جایگزین کرد؟
- نحوه نگهداری سیتالوپرام
- نکاتی درباره خرید سیتالوپرام
- هنگام مصرف سیتالوپرام چه زمانی از پزشک کمک بگیرم؟
- کلام آخر دکترساینا
سیتالوپرام چیست؟
سیتالوپرام نوعی داروی ضدافسردگی است که به دسته داروهای مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) تعلق دارد. سیتالوپرام برای درمان افسردگی و برخی اختلالات اضطرابی کاربرد دارد.
جدول اطلاعات دارویی سیتالوپرام
| نام علمی | سیتالوپرام (citalopram) |
| نام‌های تجاری | تیدیپرام، اوسالوپرام، سیتالوتد، اکسی پرام، بایوکسال، سیتالکس |
| شرکت سازنده | داروسازی باختر بیوشیمی، داروسازی مهبان دارو، داروسازی فارماشیمی، داروسازی پور سینا، داروسازی تهران دارو، داروسازی تولید دارو، داروسازی ایران دارو، داروسازی آریا، داروسازی اسوه، داروسازی مهر دارو، داروسازی اسوه، داروسازی امین، داروسازی سبحان دارو، داروسازی اکسیر، داروسازی خوارزمی، داروسازی اکسیر، داروسازی کیمیدارو، داروسازی راموفارمین، داروسازی عبیدی، داروسازی حکیم، داروسازی شفا |
| اشکال | قرص، قطره خورکی |
| کاربرد | درمان افسردگی |
| نحوه مصرف | خوراکی |
| حداکثر دوز مجاز | بزرگسالان ۴۰میلی گرم در روز، سالمندان ۲۰ میلی گرم در روز، کودکان ۱۰ میلی گرم در روز |
| عوارض جانبی | تاری دید، گیجی، کاهش علاقه به رابطه جنسی، تب، ناتوانی در داشتن یا حفظ نعوظ، افزایش دفعات ادرار یا مقدار ادرار تولید شده، عدم احساس، از دست دادن توانایی جنسی، از دست دادن حافظه، تغییرات قاعدگی، بثورات پوستی یا خارش، مشکل در تنفس |
| موارد منع مصرف | افراد با سابقه ازدیاد حساسیت، افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی، افرادی که از داروهای مهارکننده مونوآمین اکسیداز استفاده می‌کنند |
| هشدارهای مهم | مصرف الکل هنگام استفاده از سیتالوپرام توصیه نمی‌شود زیرا می‌تواند عوارض جانبی آن را بدتر کند. |
| بارداری و شیردهی | مصرف سیتالوپرام در دوران بارداری یا شیردهی مشکلی ندارد. |
سیتالوپرام چطور عمل می‌کند؟
سیتالوپرام با جلوگیری از بازجذب سروتونین در مغز باعث حفظ مقدار طبیعی آن در بدن می‌شود. سروتونین یک ماده شیمایی در مغز است که در فعالیت‌هایی مثل تنظیم خلق، تنظیم خواب و … نقش دارد و کاهش آن در بدن باعث ایجاد افسردگی می‌شود.
کاربرد سیتالوپرام
سیتالوپرام علاوه بر افسردگی، در درمان مشکلات مختلفی کاربرد دارد:
- افسردگی
- اختلالات اضطراب
- اختلال وسواس
- اختلال اضطراب اجتماعی
- استرس پس از سانحه (PTSD)
- سندرم ملال پیش از قاعدگی (PMDD)
پیش از مصرف سیتالوپرام، پزشک را در جریان چه نکاتی بگذارم؟
تحت شرایط زیر، قبل از مصرف سیتالوپرام پزشک را در جریان بگذارید:
- مشکلات قلبی، فشار خون بالا، سندرم QT طولانی
- سکته مغزی
- مشکلات خونریزی
- مشکلات جنسی
- گلوکوم
- تشنج یا صرع
- اختلال دوقطبی در شما یا یکی از اعضای خانواده
- عدم تعادل الکترولیت (مانند سطوح پایین پتاسیم، منیزیم یا سدیم در خون شما)
- بیماری کبد یا کلیه
نحوه مصرف سیتالوپرام
سیتالوپیرام را به صورت خوراکی، با یا بدون غذا طبق دستور پزشک مصرف کنید.
دوز مصرف
- دوز معمول برای بزرگسالان:
دوز اولیه: 20 میلی گرم خوراکی یک بار در روز
دوز نگهدارنده: 20 تا ۴۰ میلی گرم یک بار در روز
حداکثر دوز: 40 میلی گرم در روز
- دوز معمول برای سالمندان(سن بالای ۶۰ سال):
۲۰ میلی گرم یک بار در روز
- دوز معمول برای کودکان:
10 میلی گرم در روز است، اما ممکن است به ۴۰ میلی گرم در روز افزایش یابد.
مصرف ۴ قطره مایع سیتالوپرام معادل یک قرص ۱۰ میلی گرمی است.
حداکثر دوز مجاز مصرف
حداکثر دوز مجاز سیتالوپرام بسته به نوع مشکل و شدت علائم شما متفاوت است و پزشک این مقدار را مشخص می‌کند.
طول دوره مصرف
طول دوره مصرف با توجه به نوع و شدت بیماری متفاوت است. پزشک طول دوره مصرف دارو را برای شما مشخص می‌کند.
از زمان شروع مصرف سیتالوپرام، ممکن است چهار هفته طول بکشد تا اثر آن را ببینید. پس مصرف دارو را سر خود قطع نکنید.
نکات حین مصرف
هنگام مصرف سیتالوپرام به موارد زیر دقت کنید:
- علائم شما ممکن است تا ۴ هفته بهبود نیابد.
- اگر تغییراتی در عملکرد جنسی دارید به پزشک خود اطلاع دهید.
- مصرف سیتالوپرام را به طور ناگهانی قطع نکنید، زیرا ممکن است علائم ناخوشایندی (مانند بی قراری، گیجی، سوزن سوزن شدن یا احساس شوک الکتریکی) داشته باشید.
- قبل از شروع درمان معاینه بینایی انجام دهید.
- اگر مشکل خواب دارید، بهتر است آن را صبح مصرف کنید.
- اگر قطره مایع سیتالوپرام مصرف می‌کنید، آن را با آب مخلوط کرده و بعد بنوشید.
اگر یک دوز را فراموش کردم چه کار کنم؟
اگر یک نوبت را فراموش کردید، دراسرع‌وقت آن را مصرف کنید. اگر تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرارسیده است، فقط آن دوز را مصرف کنید. از مصرف دوز یا دوز اضافی خودداری کنید.
عوارض جانبی سیتالوپرام
یک دارو در کنار اثرات موردنیاز خود ممکن است عوارض ناخواسته‌ای نیز ایجاد کند. اگرچه همه این عوارض جانبی ممکن است رخ ندهند، اما در صورت بروز ممکن است به مراقبت‌های پزشکی نیاز داشته باشند.
عوارض رایج سیتالوپرام
- افزایش وزن
- تهوع
- اسهال
- یبوست
- درد معده
- سوزش سر دل
- کاهش اشتها
- ازدست‌دادن وزن
- افزایش تعریق
- خواب‌آلودگی
- احساس ضعف
- کاهش میل جنسی
عوارض با شیوع کمتر
- تاری دید
- گیجی
- کاهش علاقه به رابطه جنسی
- تب
- ناتوانی در داشتن یا حفظ نعوظ
- افزایش دفعات ادرار یا مقدار ادرار تولید شده
- از دست دادن احساسات
- از دست دادن توانایی جنسی، میل، انگیزه یا عملکرد
- از دست دادن حافظه
- تغییرات قاعدگی
- بثورات پوستی یا خارش
- مشکل در تنفس
عوارض خطرناک سیتالوپرام
سیتالوپرام در موارد نادر می‌تواند باعث مشکلات جدی زیر شود:
- خونریزی شدید هنگام قاعدگی
- لکه بینی یا خونریزی بین قاعدگی
- اضافه وزن یا کمبود وزن بی دلیل
- خونریزی لثه
- کبودی‌هایی که بدون دلیل ظاهر می‌شوند
- احساس شادی، اشتیاق ویا هیجان زیاد
- احساس بی‌قراری
- وجود خون درسرفه
- وجود خون درادرار
- مدفوع سیاه یا قرمز
- وجود خون در استفراغ
در صورت مشاهده علائمی همچون احساس درد در ناحیه قفسه سینه، تنگی نفس، تشنج ،خونریزی غیرمعمول و تورم دارو را قطع کنید با پزشک تماس بگیرید.
علائم و عوارض ناشی از اوردوز
علائم مصرف بیش از حد شامل درد قفسه سینه، حالت تهوع، ضربان قلب نامنظم و احساس سبکی سر یا غش است.
هشدارهای سیتالوپرام
مصرف الکل هنگام استفاده از سیتالوپرام توصیه نمی‌شود زیرا می‌تواند عوارض جانبی آن را بدتر کند.
تداخلات دارویی
سیتالوپرام می‌تواند با برخی داروها تداخل داشته باشد:
- دروندارون
- فزولینتانت
- فلوکونازول
- گوسرلین
- ایزوکاربوکسازید
- لوپرولید
- فنلزین
- پیموزاید
- پروکاربازین
- سلژیلین
- سلژیلین ترانس درمال
- ترانیل سیپرومین
- زیپراسیدون
تداخلات غذایی
سیالوپرام با ماده غذایی خاصی تداخل ندارد.
مصرف همراه با الکل
هنگام مصرف سیتالوپرام باید از مصرف الکل خودداری کنید یا استفاده از آن را محدود کنید.
محدودیت سن
مصرف سیتالوپرام برای سنین زیر ۱۸ سال ممنوع است؛ چراکه ممکن است عوارض جانبی جدی داشته باشند و خطر تلاش برای خودکشی و پرخاشگری را افزایش دهد.
همچنین افراد مسن باید این دارو را با احتیاط مصرف کنند.
گروه‌های خاص یا پرخطر
اگر سابقه یکی از مشکلات زیر را دارید، پیش از مصرف سیتالوپرام با پزشک مشورت کنید:
- دیابت
- بیماری‌های قلبی
- هموفیلی
- زخم معده
- گلوکوم (نوعی بیماری چشم)
- صرع
- اختلال کبدی
- اختلال کلیوی
بارداری و شیردهی
طبق پژوهش‌ها به نظر می‌رسد مصرف سیتالوپرام در دوران بارداری یا شیردهی مشکلی ندارد؛ اما حتماً پیش از مصرف با پزشک مشورت کنید.
موارد منع مصرف سیتالوپرام
مصرف سیتالوپرام برای افراد مبتلا به یکی از مشکلات زیر ممنوع است:
- افراد با سابقه ازدیاد حساسیت
- افراد مبتلا به بیماری های قلبی
- افرادی که از داروهای مهارکننده مونوآمین اکسیداز( (MAOI) استفاده می‌کنند.
هنگام مصرف سیتالوپرام به چه مواردی دقت کنم؟
درصورت شدیدتر شدن بیماری یا بروز هر نوع علامت جدید، پزشک را در جریان بگذارید.
علائم خطرناک حین مصرف سیتالوپرام
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، مصرف سیتالوپرام را متوقف کنید و فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:
- ضربان قلب تند یا نامنظم
- تعریق
- تب
- گیجی
- کما
- توهم
آیا می‌توان سیتالوپرام را با داروی دیگری جایگزین کرد؟
داروهای زیر می‌توانند افسردگی را همانند سیتالوپرام درمان کنند:
- سرتالین
- سلکسا
نحوه نگهداری سیتالوپرام
این دارو را دور از دید و دسترس کودکان، در جای خشک و خنک و دور از حرارت و نور مستقیم نگهداری کنید.
شما می‌توانید از قطره سیتالوپرام به مدت ۱۶ هفته پس از اولین باز کردن بطری استفاده کنید. بعد از این مدت از قطره استفاده نکنید.
نکاتی درباره خرید سیتالوپرام
هرکدام از کارخانه‌های داروسازی، ممکن است سیتالوپرام را با نام متفاوتی وارد بازار کنند. هنگام خرید دارو به شکل، دوز و شرکت تولیدکننده آن توجه کنید.
اشکال دارویی موجود
- قرص
- قطره خوراکی
دوزهای موجود
قرص سیتالوپرام در دوزهای ۲۰ و ۴۰ میلی‌گرم در بازار به فروش می‌رسد.
شرکت‌های تولیدکننده
- داروسازی باختر بیوشیمی
- داروسازی مهبان دارو
- داروسازی فارماشیمی
- داروسازی پور سینا
- داروسازی تهران دارو
- داروسازی تولید دارو
- داروسازی ایران دارو
- داروسازی آریا
- داروسازی اسوه
- داروسازی مهر دارو
- داروسازی اسوه
- داروسازی امین
- داروسازی سبحان دارو
- داروسازی اکسیر
- داروسازی خوارزمی
- داروسازی اکسیر
- داروسازی کیمیدارو
- داروسازی راموفارمین
- داروسازی عبیدی
- داروسازی حکیم
- داروسازی شفا
نام‌های تجاری موجود در ایران
- تیدیپرام
- اوسالوپرام
- سیتالوتد
- اکسی پرام
- بایوکسال
- سیتالکس
هنگام مصرف سیتالوپرام چه زمانی از پزشک کمک بگیرم؟
در صورت بروز ضربان قلب نامنظم، تنگی نفس، سرگیجه، غش یا هر مسئله‌ای که شما را نگران می‌کند با پزشک خود تماس بگیرید.
هنگام مصرف سیتالوپرام چه زمانی با اورژانس تماس بگیرم؟
در صورت اوردوز با دارو و ظهور علائم زیر با اورژانس تماس بگیرید:
- خونریزی غیرطبیعی
- کبودی غیرطبیعی
- سردرد
- تغییرفشار خون
- سرگیجه
- لرزش
- واکنش آلرژیک
- احساس ضعف
- ضربان قلب بالا
کلام آخر دکترساینا
سیتالوپرام برای درمان افسردگی به شکل قرص و قطره خوراکی استفاده می‌شود. بهتر است سیتالوپرام را بدون تجویز پزشک مصرف نکنید؛ چرا که این دارو می‌تواند با داروهای دیگر شما تداخل داشته باشد. درصورتی‌که به بیماری خاصی مبتلا هستید یا داروی خاصی مصرف می‌کنید، حتماً پزشک خود را در جریان بگذارید.
سیتالوپرام می تواند باعث شود کمتر احساس گرسنگی کنید، بنابراین ممکن است در اولین شروع مصرف آن وزن کم کنید. بعداً ممکن است با بازگشت اشتهایتان کمی وزن اضافه کنید.
ترکیب این داروها ممکن است سطح سیتالوپرام خون را افزایش دهد و خطر عوارض جانبی خاص، از جمله ضربان نامنظم قلب را که ممکن است تهدید کننده زندگی باشد افزایش دهد.