×

شالازیون چیست؟ | علل، علائم، خطرات و درمان

2
تأیید شده توسط تیم پزشکی دکتر ساینا
تأیید شده توسط تیم پزشکی دکترساینا دریافت مشاوره آنلاین

شالازیون یک ضایعة چشمی است که خود را به‌صورت برآمدگی و قرمزی روی پلک نشان می‌دهد. در این مطلب به بررسی شالازیون، علت پیدایش و راه‌های درمان آن می‌پردازیم.

شالازیون چیست؟

شالازیون یک بیماری چشمی است که باعث تشکیل یک غده و برآمدگی در پلک می‌شود. این عارضه را با نام‌های «کیست پلک» و «کیست مِیبومیَن» نیز می‌شناسند.

در پلک غدد عرق و چربی وجود دارند. به‌طور طبیعی، این غدد از طریق یک مجرا محتویات خود را تخلیه می‌کنند. اگر مجرای غدد چربی (میبومین) به دلایلی که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت، مسدود شوند شالازیون به وجود می‌آید.

شالازیون ممکن است در ابتدا دردناک باشد؛ ولی در کل یک عارضة بدون درد محسوب می‌شود. این عارضه اغلب در پلک بالایی تشکیل می‌شود؛ امّا ممکن است در پلک پائین نیز دیده شود. این عارضه در افراد ۳۰ تا ۵۰ ساله بیشترین شیوع را دارد.

تفاوت شالازیون و گل مژه چیست؟

شاید از لحاظ ظاهری این دو بیماری چشمی شبیه به یکدیگر به نظر برسند؛ ولی گل‌مژه و شالازیون تفاوت‌های بسیاری دارند.

  • گل‌مژه اغلب در لبة پلک، یا حتی در ریشة مژه دیده می‌شود؛ درحالی‌که شالازیون در میانة پلک و دور از خط رویش مژه‌ها تشکیل می‌شود.
  • گل مژه از لحاظ ظاهری مانند یک برآمدگی کوچک و اندکی زرد رنگ دیده می‌شود و معمولاً در کمتر از یک هفته برطرف می‌شود. درصورتی‌که شالازیون در اکثر موارد بدون درد و صورتی‌رنگ است.

البته بروز گل‌مژه ممکن است منجر به تشکیل شالازیون شود.

علت شالازیون چشم

شالازیون اغلب در افرادی که به بیماری‌های التهابی مربوط به پوست یا چشم دچارند اتفاق می‌افتد. برای مثال بلفاریت، آکنه روزاسه و درماتیت سبورئیک می‌توانند منجر به بروز شالازیون شوند.

در برخی موارد نادر، التهاب ویروسی ملتحمة چشم (کونژنکتیویت) نیز می‌تواند علت شالازیون چشم باشد.

احتمال بروز شالازیون در برخی افراد بالاتر است:

  • کسانی که در گذشته گل‌مژه چشم داشته‌اند.
  • عفونت‌های ویروسی چشم
  • سل (توبرکلوزیس)
  • سرطان پوست
  • دیابت

علائم شالازیون چشم

همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، شالازیون یک بیماری چشمی بدون درد است که اغلب در پلک بالایی دیده می‌شود و با علائم زیر همراه است:

  • تورم و قرمزی پلک به علت تجمع مواد در غدة چربی (میبومین)
  • آبریزش اشک از چشم و تحریک چشم
  • اگر شالازیون بزرگ باشد ممکن است به حدقة چشم فشار وارد کند و باعث تار شدن دید شود.
  • این عارضه در بزرگسالان، خصوصاً افراد بین ۳۰ تا ۵۰ سال شایع‌تر است و به‌ندرت در کودکان دیده می‌شود.
  • این بیماری در اکثر موارد پس از چند هفته و بدون نیاز به درمان خاصی از بین می‌رود.
  • شالازیون ممکن است مجدداً عود کرده و بروز پیدا کند.

درمان شالازیون

گفتیم که در اغلب افراد شالازیون طی چند هفته بدون نیاز به دارو برطرف می‌شود؛ ولی اگر پس از یک ماه وضعیت شالازیون تغییری نکرد بهتر است با چشم پزشک یا اپتومتریست مشورت کنید. متخصص چشم پزشک علائم شالازیون و وضعیت عمومی چشم را بررسی می‌کند و احتمال وجود بیماری‌های دیگر چشمی را می‌سنجد.

درمان با کمک دارو

پزشک احتمالاً برای برطرف کردن التهاب چشم برای شما قطرة چشمی تجویز می‌کند. در برخی موارد نیز بسته به اندازه و محل شالازیون، پزشکان از طریق تزریق استروئیدها التهاب و ورم چشم را کاهش می‌دهند. اگر چشم شما عفونت باکتریایی داشته باشد پزشک با تجویز یک دوره قرص آنتی‌بیوتیک این مشکل را درمان می‌کند.

 درمان با جراحی

در موارد وخیم شالازیون، یا در شرایطی که شالازیون به کررات عود می‌کند پزشک ممکن است درمان با کمک جراحی را به شما پیشنهاد دهد. جراحی شالازیون به‌صورت سرپایی و با کمک بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. در این جراحی غدة شالازیون به‌طور کامل تخلیه می‌شود.

در افرادی که شالازیونِ تکرارشونده دارند پزشک به وسیلة جراحی از شالازیون نمونه‌برداری می‌کند، سپس با بررسی نمونه علت زمینه‌ای بیماری را تشخیص می‌دهد.

درمان خانگی شالازیون

همان‌طور که گفته شد شالازیون معمولاً به درمان نیاز ندارد؛ ولی بعضی از راهکارهای خانگی ممکن است روند بهبود آن را تسریع بخشند:

  • هرروز به مدت ده تا پانزده دقیقه کمپرس گرم روی چشم قرار دهید. این کار را می‌توانید چهار تا شش بار در روز تکرار کنید. برای تهیة کمپرس گرم می‌توانید یک حوله را با آب گرم خیس کرده و پس از گرفتن آب اضافة آن، روی چشم قرار دهید. مطمئن شوید که حوله بیش از حد داغ نباشد.
  • اطراف چشم و روی پلک‌ها را به‌آرامی و بدون فشار ماساژ دهید. ماساژ را به مدت چند دقیقه ادامه دهید و چند بار در طول روز تکرار کنید.
  • پس از تخلیة شالازیون محیط اطراف چشم را تمیز و پاکیزه نگه دارید تا از عفونت مجدد و عود شالازیون جلوگیری کنید.
درمان شالازیون

آیا می‌توان از شالازیون پیشگیری کرد؟

بعضی از اقدامات روزمرة بهداشتی احتمال بروز شالازیون را کاهش می‌دهند:

  • شستن دست‌ها: دست‌های خود را به‌طور منظم و مکرر بشوئید؛ دست‌ها یکی از اصلی‌ترین راه‌های انتقال آلودگی به چشم هستند.
  • استفاده صحیح از لنزهای چشمی: رعایت بهداشت هنگام استفاده از لنزهای چشمی اهمیت ویژه‌ای دارد. حتماً قبل از گذاشتن و برداشتن لنزها دست‌های خود را به‌خوبی شسته و ضدعفونی کنید. لنزها را با محلول‌های مخصوص ضدعفونی کرده و آن‌ها را در محیط استریل و دمای مناسب نگهداری کنید.
  • شست‌وشوی صورت: صورت خود را روزانه بشوئید. سعی کنید حتماً قبل از خوابیدن صورت خود را شسته و آرایش‌تان را پاک کنید.
  • بهداشت لوازم آرایشی: حتماً تاریخ تولید و انقضای محصولات آرایشی مصرفی خود را چک کرده و از مصرف محصولات فاسد شده پرهیز کنید. بهتر است لوازم آرایشی چشم مانند ریمل و خط چشم را هر سه ماه یک‌بار عوض کنید.

کلام آخر دکترساینا

شالازیون معمولاً خطرناک نیست و بیشتر از نظر زیبایی اهمیت دارد. دکتر ساینا به شما توصیه می‌کند اگر دچار این عارضه هستید، بهداشت چشم را رعایت کرده و از دستکاری شالازیون پرهیز کنید. درصورتی‌که شالازیون بهبود پیدا نمی‌کند، مدام تکرار می‌شود یا علائم آن آزاردهنده است از چشم‌پزشک برای درمان آن کمک بگیرید.

مشاوره با پزشک

برای صحبت با پزشک نیاز به مراجعه حضوری نیست! در سامانه‌ی دکتر ساینا می‌توانید در هر زمان و هر کجا از بیش از ۲۵۰۰ پزشک و روان‌شناس متخصص مشاوره فوری متنی، صوتی یا ویدیویی دریافت کنید.

شاید بپسندید
2 دیدگاه‌ها
  1. ملیحه افتخار

    سلام وقتتون بخیر
    من بعد از عمل پلکم دچار افتادگی شده در ظاهر چیزی معلوم نیست اما در عکس کاملا هر دو چشم متفاوت<هیچ دکتر قبول به عمل مجدد نمیکندمیشه راهنمایی کنید باید چه کاری انجام بدم

    1. تیم محتوای دکترساینا

      سلام. معمولاً عوارض ناشی از عمل شالازیون بعد از عمل به‌مرور بهبود پیدا میکنه.

نظر یا سوال خود را به اشتراک بگذارید