اختلال دو قطبی چیست؟ علائمی که خبر از اختلال دوقطبی می‌دهد

اختلال دو قطبی (Bipolar disorder) یک بیماری روانی رایج و جدی است. بیماران دوقطبی در مقایسه با افراد عادی، نوسانات خلقی متفاوت و نامتعارفی را تجربه می‌کنند. این بیماری تاثیر نامطلوبی در زندگی این افراد و نزدیکانشان دارد. 

در این مقاله‌ی دکتر ساینا از مجموعه مقالات اختلالات روانی-خلقی، به‌طور کامل با بیماری دوقطبی، علائم اختلال دو قطبی و افسردگی شیدایی آشنا خواهید شد. برای مطالعه بخش موردنظر خود می‌توانید بر تیتر آن در فهرست کلیک کنید. اگر در موبایل می‌خوانید، تیتر را لمس کنید.

با اختلال دو قطبی چقدر آشنا هستید؟

احتمالاً در طول زندگی با افرادی مواجه شده‌اید که در برخی روزها سرشار از انرژی و در روزهای دیگر در پایین‌ترین سطح انرژی خود بوده‌اند. یک‌روز با شادی و هیجان وصف‌نشدنی‌شان شما را متعجب کردند و روز دیگر با افسردگی و بی‌میلی‌شان به زندگی. در اصطلاح علمی، این افراد ممکن است به اختلال دو قطبی دچار باشند.

حتماً می‌توانید تصور کنید که شخصیت‌های دو قطبی و نزدیکانشان چه چالش‌هایی در زندگی دارند. اگر نوسانات افسردگی-شیدایی در آنها از نوع شدید باشد، شاید اوضاع از تصورات شما بدتر هم باشد. با این حال، خوشبختانه، اختلال دو قطبی تا حد مطلوبی قابل‌کنترل است.

اختلال دو قطبی چیست؟

اختلال دو قطبی (Bipolar disorder) (که قبلاً بیماری شیدایی-افسردگی یا افسردگی شیدایی نامیده می‌شد) یک اختلال روانی است که باعث نوسانات غیرعادی در خلق، انرژی، سطح فعالیت، تمرکز و توانایی انجام وظایف روزمره می‌شود.

افرادی مبتلا به اختلال دوقطبی ممکن است در دوره‌هایی (اصطلاحاً اپیزود) بیش ‌از حد احساس خوشبختی و انرژی ‌کنند و در دوره‌های دیگر شدیداً احساس ناراحتی، ناامیدی و تنبلی ‌کنند. بیماران دوقطبی در بین این دوره‌ها معمولاً حالت عادی به خود می‌گیرند. شما می‌توانید فراز و نشیب‌های خلقی آن‌ها را به‌صورت دو قطب خلق‌وخویی در نظر بگیرید و به همین دلیل به آن اختلال دوقطبی گفته می‌شود.

میزان شیوع اختلال دوقطبی

در سطح جهانی، میزان شیوع طولانی‌مدت اختلال دوقطبی بین ۰.۳ تا ۱.۵ درصد است. در یک نظرسنجی مقطعی که به‌ روش رودررو از بیش از ۶۱۰۰۰ بزرگسال در ۱۱ کشور انجام گرفت (۲۰۱۱)، میزان شیوع اختلال دو قطبی نوع یک ۰.۶ درصد، اختلال دوقطبی نوع دوم، ۰.۴ درصد، اختلال دوقطبی زیر آستانه‌ای ۱.۴ درصد و طیف دوقطبی ۲.۴ درصد بوده است.^[۱]

اپیزودها یا دوره‌های خلقی بیماری دوقطبی

منظور از «اپیزود» دوره‌ها یا فازهای بروز علائم بیماری دوقطبی است. علائم اختلال دوقطبی در طی اپیزودها (دوره‌های خلقی) می‌­تواند به‌­صورت افسردگی، شیدایی و شبه‌شیدایی (هیپومانیک) بروز کند. برخی از اپیزودها علائم مختلط شیدایی و افسردگی را دارند که اپیزودهای مختلط نامیده می‌شوند.

در اختلال دو قطبی، اپیزودها ممکن است پراکنده باشند و هیچ علائمی بین دوره‌ها وجود نداشته باشد. برای بعضی از افراد، ممکن است دوره‌های شیدایی و افسردگی به‌­صورت مکرر اتفاق بیفتد و باعث اختلال در کار و روابط شود. در ادامه با انواع اپیزودها یا دوره‌های اختلال دوقطبی آشنا خواهید شد:

اپیزود مانیک یا شیدایی

در این اپیزود از اختلال دوقطبی فرد دچار شادی بیش از حد، تحریک‌پذیری شدید و افزایش انرژی است. این اپیزود معمولا یک تا چند هفته طول می‌کشد و گاهی باعث بستری شدن فرد در بیمارستان می‌شود.

علائم اپیزود شیدایی

فرد مبتلا به اختلال دو قطبی در اپیزود شیدایی ممکن است:

• خیلی سریع و بلند صحبت کند یا به طور مکرر گفتگوی دیگران را قطع کند.
• دچار حواس‌پرتی شود و نتواند بر روی کار خود تمرکز کند.
• دچار کم‌خوابی شود.
• در خرج کردن پول افراط کند و روابط جنسی پرخطر داشته باشد.
• عزت نفس غیرعادی و اعتماد به نفس کاذب داشته باشد. 

در این دوره خلق‌و‌خوی بیماران دو قطبی می‌تواند به سرعت از شادی به غم، ناراحتی و تحریک‌پذیری تغییر کند. علائم به قدری شدید است که کار و زندگی فرد را مختل می‌کند. فردی که در دوره شیدایی قرار دارد ممکن است اصلا متوجه بیماری خود نباشد و متعاقبا دنبال درمان نیز نباشد.

اپیزود هیپومانیک یا شبه‌شیدایی

علائم این اپیزود شبیه اپیزود جنون و شیدایی است. این علائم حداقل به مدت ۴ روز ادامه دارد. به‌طور کلی یک اپیزود شبه­‌شیدایی به اندازه اپیزود شیدایی باعث اختلال در کار و زندگی فرد نمی‌شود.

اپیزود افسردگی

یک اپیزود افسردگی معمولا حداقل دو هفته طول می‌کشد. این دوره از اختلال دوقطبی می‌تواند کار و زندگی فرد را دچار اختلال کند. فردی که در اپیزود افسردگی قرار دارد ممکن است احساس غم و تنهایی کرده و از موقعیت‌های اجتماعی دوری کند. همچنین ممکن است علاقه خود به افراد و فعالیت‌هایی که قبلا لذت می‌برده را از دست بدهد.

ویژگی‌های اپیزود افسردگی اختلال دو قطبی

• اشکال در تمرکز کردن
• احساس خستگی
• تحریک‌پذیری
• تغییر در الگوی خواب و اشتها
• فکر در مورد مرگ و خودکشی

برای کنترل علائم اختلال دو قطبی حتما باید از متخصصان و مشاوران کمک دریافت کنید. اگر مراجعه حضوری و کمک خواستن از روانپزشک برایتان دشوار است می‌توانید به کمک سامانه پزشکی دکتر ساینا در هر ساعت از شبانه‌روز با بهترین روان‌شناسان و روانپزشکان و در فضایی کاملا امن و خصوصی در ارتباط باشید.

انواع اختلال دوقطبی

در ادامه این مقاله با انواع اختلال دو قطبی آشنا خواهید شد:

دوقطبی نوع اول

دوقطبی نوع اول با نمایان شدن حداقل یک اپیزود شیدایی تعریف می‌شود. بیمار مبتلا به اختلال دو قطبی نوع اول، ممکن است قبل و بعد از اپیزود شیدایی، اپیزودهای هیپومانیک (نیمه‌شیدایی) یا اساسی را تجربه کند. این نوع اختلال دوقطبی به‌طور مساوی بر مردان و زنان تأثیر می‌گذارد.

دوقطبی نوع دوم

افراد مبتلا به این نوع اختلال دوقطبی یک اپیزود افسردگی اساسی را تجربه می‌کنند که حداقل دو هفته طول می‌کشد. آن‌ها همچنین حداقل یک اپیزود هیپومانیک (شبه‌شیدایی) دارند که حدود چهار روز طول می‌کشد. تصور می‌شود این نوع اختلال دوقطبی در زنان بیشتر دیده شود.

اختلال خلق ادواری (سیکلوتایمی)

افراد مبتلا به سیکلوتایمی (اختلال خلق ادواری) ایپزودهای هیپومانیا (شبه‌شیدایی) و افسردگی را دارند. این علائم کوتاه‌تر و کمتر از اپیزود شیدایی و افسردگی ناشی از اختلال دوقطبی نوع اول یا نوع دوم است. اکثر افراد دارای این بیماری، فقط بازه زمانی یک یا دو ماهه پایداری خلق را تجربه می‌کنند.

اختلال دوقطبی مختلط

اختلال دوقطبی مختلط به بروز نشانه‌های هم‌زمان و متضاد در اپیزود‌های شیدایی، هیپومونیک (شبه‌افسردگی) یا افسردگی اشاره می‌کند. این اختلال با انرژی زیاد، بی‌خوابی و سبقت فکری (پرش افکار و صداها در ذهن یکی پس از دیگری که در بیماران دوقطبی و برخی دیگر از اختلالات روانی شایع است) همراه است. همزمان، ممکن است فرد احساس ناامیدی، کج‌خلقی، تحریک‌پذیری و میل به خودکشی داشته باشد.

اختلال دوقطبی با تناوب سریع

اختلال دو قطبی تناوب سریع (Rapid Cycling) اصطلاحی است که به داشتن چهار یا چند اپیزود خلقی در یک دوره ۱۲ ماهه اطلاق می‌شود. اپیزود‌ها باید حداقل چند روز طول بکشد تا اپیزودهای مجزایی از قبلی‌ها در نظر گرفته شوند. الگوی تناوب سریع می‌تواند در هر زمان از روند بیماری اتفاق بیفتد، اگرچه برخی از محققان معتقدند که وقوع آنها در مراحل بعدی اختلال دو قطبی متداول‌تر است. به نظر می‌رسد زنان بیشتر از مردان تناوب سریع داشته باشند. الگوی تناوب سریع خطر ابتلا به افسردگی شدید و اقدام به خودکشی را افزایش می‌دهد. داروهای ضدافسردگی ممکن است گاهی اوقات با تحریک یا طولانی شدن اپیزود‌های تناوب سریع همراه باشند. بااین‌حال، این نظریه بحث‌برانگیز و هنوز در دست مطالعه است.

علائم بیماری دوقطبی

تا اینجا پس از مطالعه تعریف اپیزودها و انواع بیماری دوقطبی با بسیاری از علائم بیماری دوقطبی آشنا شدید.

 افراد مبتلا به اختلال دو قطبی دوره‌های احساسات شدید غیرمعمول، تغییرات در الگوهای خواب، میزان فعالیت و رفتارهای نامعمول –  اغلب بدون درنظر گرفتن نتایج زیان‌بار یا نامطلوب آن‌ها-  را تجربه می‌کنند. این دوره‌های مشخص «اپیزودهای خلقی» نامیده می‌شوند که در بخش ایپزودها با جزئیات بیشتری آنها را تعریف کردیم.

به یاد داشته باشید که اپیزودهای خلقی در بیماران دو قطبی بسیار متفاوت از حالات و رفتارهایی است که از افراد عادی مشاهده می‌شود. در طی یک اپیزود، علائم در بیشتر روز بروز می‌کنند. اپیزودها همچنین ممکن است به مدت طولانی‌تری مانند چند روز یا هفته ادامه داشته باشند. تفاوت اپیزودهای افسردگی و شیدایی را در جدول زیر شرح دادیم.

بیماران دو قطبی در یک اپیزود افسردگی:	بیماران دو قطبی در یک دوره مانیا (شیدایی):
بسیار ناراحت، نگران یا ناامید بودن	داشتن احساس مهیج و شدید، هیجان‌زدگی، تحریک‌پذیری
احساس کرختی یا بی‌قراری	احساسات عجیب، حس فعال و هیجان‌زدگی
مشکل در به خواب رفتن، خیلی زود بیدار شدن یا زیاد خوابیدن	نیاز کمتری به خواب داشتن
افزایش اشتها و اضافه وزن	بی‌اشتهایی
خیلی آهسته صحبت کردن، احساس اینکه چیزی برای گفتن ندارند، فراموشی متعدد	خیلی سریع درباره موضوعات مختلف صحبت کردن
ناتوانی در تمرکز یا تصمیم‌گیری	احساس اینکه که افکارشان به‌سرعت درحال سبقت از یکدیگر است (پرش فکری)
احساس ناتوانی در انجام کارهای حتی ساده	تصور توانایی انجام کارهای زیاد به‌صورت هم‌زمان
کم‌علاقه‌گی نسبت به تمام فعالیت‌ها، کاهش یا نبود میل جنسی، ناتوانی در تجربه لذت	انجام کارهای خطرناک که نشان‌دهنده تشخیص ضعیف است، مانند خوردن و آشامیدن بیش ‌از حد، ولخرجی و رابطه‌های جنسی پرخطر
احساس ناامیدی یا بی‌ارزشی، به مرگ یا خودکشی فکر کردن	احساس اینکه فوق‌العاده مهم، بااستعداد و یا قدرتمند هستند

گاهی اوقات، بیماران دو قطبی، هم علائم مانیا و هم افسردگی را در یک اپیزود تجربه می‌کنند. این نوع اپیزود را اپیزودی با ویژگی‌های مختلط می‌نامند. افرادی که یک اپیزود را با ویژگی‌های مختلط تجربه می‌کنند ممکن است بسیار حس غم، خلا یا ناامیدی داشته باشند، اما همزمان، گاهی احساس انرژی زیادی ‌کنند.

برخی از افراد مبتلا به اختلال دوقطبی ممکن است شدت علائم کمتری داشته باشند. به ‌عنوان ‌مثال، برخی از افراد مبتلا به اختلال دوقطبی نوع دوم، به‌جای حالت شیدایی، هیپومانیا (شبه‌شیدایی) را تجربه می‌کنند؛ این نوع از مانیا شدید نیست.

 در طول یک اپیزود شبه‌شیدایی، فرد مبتلا به اختلال دو قطبی ممکن است احساس بسیار خوبی داشته باشد، بتواند کارهایش را انجام بدهد و زندگی روتین روزمره خود را داشته باشد. ممکن است احساس نکند که مشکلی پیش آمده است، اما خانواده و دوستانش تغییرات خلق‌وخو یا فعالیت او را به دلیل اختلال دو قطبی بدانند. بدون درمان مناسب، مبتلایان به شبه‌شیدایی می‌توانند دچار شیدایی شدید یا افسردگی شوند.

علت اختلال دو قطبی چیست؟

اختلال دو قطبی یک اختلال روانی رایج است، اما برای پزشکان و محققان کاملاُ شناخته‌شده نیست. پیشرفت‌های زیادی برای درمان این بیماری صورت گرفته، اما هنوز مشخص نیست که چه عواملی باعث ایجاد بیماری دوقطبی می‌شوند. دلایل احتمالی این اختلال عبارت‌اند از:

ژنتیک

اگر والدین یا خواهر و برادر شما دارای اختلال دوقطبی هستند، بیشتر از سایر افراد احتمال ابتلا به اختلال دو قطبی در شما وجود دارد. با این ‌حال، لازم است که این نکته را بدانیم: بیشتر افرادی که در سابقه خانوادگی‌شان اختلال دو قطبی وجود دارد، لزوماً به آن مبتلا نمی‌شوند.

ساختار مغز

ساختار مغز انسان ممکن است خطر ابتلا به اختلال دو قطبی را بالا ببرد. ناهنجاری در ساختار یا عملکردهای مغز ممکن است خطر ابتلا به اختلال دوقطبی را افزایش دهد.

عوامل محیطی

 فقط آنچه در بدن شماست باعث افزایش احتمال ابتلا به اختلال دوقطبی در شما نمی‌شود، بلکه عوامل خارجی نیز می‌توانند نقش داشته باشند.

این عوامل می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• استرس شدید
• تجربه‌های آسیب‌زا در زندگی
• بیماری جسمی

هریک از این عوامل ممکن است در ابتلا به اختلال دوقطبی تأثیر بگذارد. با این وجود، احتمال دارد که ترکیبی از عوامل در پیشرفت بیماری دوقطبی نقش داشته باشند.

استرس و فشار روانی شدید، تجربیات دردناک و آسیب‌زننده و برخی بیماری‌های جسمی در بروز بیماری‌های روانی ازجمله اختلال دو قطبی نقش دارند. در صورتی که استرس یا فشار روانی شدیدی را تحمل می‌کنید بهتر است با متخصصان روانشناس مشورت کنید تا با تکنیک‌های مدیریت استرس، زندگی خود را سامان دهید.

اختلال دوقطبی در کودکان

اختلال دو قطبی در کودکان نیز ممکن است. معمولاً اختلال دوقطبی (افسردگی شیدایی) در کودکان بزرگ‌تر و نوجوانان تشخیص داده می‌شود اما در هر سنی امکان ابتلا وجود دارد. کودکان نیز همانند بزرگسالان دوقطبی، بین حالات شدید مانیا و افسردگی‌های جدی، نوسان خلق دارند.

اوج‌گیری‌های احساسی و رفتار متمردانه در سنین نوجوانی و کودکی دور از انتظار نیست و در بیشتر موارد  نشان‌‌دهنده مشکلات روانی و نیازمند درمان نیست. همه کودکان در دوره‌هایی از بلوغ خود سرسخت هستند؛ طبیعتاً ممکن است ناراحتی، تحریک‌پذیری، عصبانیت، بیش‌فعالی و لجبازی را در آنها مشاهده کنید. اما اگر علائم کودک شدت زیادی داشت و موجب مشکلات جدی شد، شاید دلیلش جدی‌تر از یک دوره بدقلقی مربوط به دوران کودکی یا نوجوانی باشد.

علائم اختلال دوقطبی در کودکان

در زیر برخی از نشانه‌ها و علائم اختلال دوقطبی در کودکان آورده شده:

• تغییرات شدید خلقی که با تغییرات خلقی معمول آن‌ها متفاوت است
• رفتار بیش‌فعالانه، تهاجمی یا رفتارهای اجتماعی نامناسب
• رفتارهای مخاطره‌آمیز و بی‌پروا که فرای معمول است، مانند داشتن رابطه جنسی مکرر با شرکای جنسی متعدد (بی‌بندوباری جنسی در نوجوانان)، مصرف الکل و یا مصرف مواد مخدر و یا خرج کردن بیش از حد
• بی‌خوابی یا کاهش قابل‌توجه نیاز به خواب
• خلق‌وخوی افسرده یا تحریک‌پذیر طی ایپزودهای افسردگی در طول روز
• تظاهرات و تصورات خودبزرگ‌بینانه از توانایی‌های خود
• افکار یا رفتارهای متمایل به خودکشی در کودکان بزرگ‌تر و نوجوانان

به خاطر داشته باشید که برخی دیگر از اختلالات دوران کودکی مانند اختلال کم‌توجهی – بیش فعالی، اختلال اضطراب و افسردگی اساسی ممکن است علائمی مشابه بیماری دوقطبی ایجاد کنند؛ بنابراین تشخیص بیماری‌های روانی در کودکان چالش‌برانگیز است و باید توسط متخصصان صورت گیرد.

اختلال دو قطبی در کودکان را با سایر اختلالات اشتباه نگیرید

کودکان مبتلا به اختلال دو قطبی ایپزودهای مختلفی را تجربه می‌کنند. در بین این اپیزودها، کودکان به رفتار و خلق‌وخوی معمول خود برمی‌گردند. به خاطر داشته باشید، اختلالات دیگر کودکان می‌تواند موجب بروز علائمی شبیه علائم اختلال دوقطبی ‌شوند، ازجمله اختلال کم‌توجهی، بیش‌فعالی (ADHD) ، اختلال نافرمانی مقابله‌جویانه (ODD)، اختلال سلوک، اختلالات اضطراب و افسردگی. تشخیص می‌تواند چالش‌برانگیز باشد زیرا این بیماری‌ها و سایر بیماری­‌های روانی گاهی همراه با اختلال دوقطبی رخ می‌دهد.

اگر کودک شما دچار تغییرات شدید خلقی، افسردگی یا مشکلات رفتاری است حتما با یک متخصص بهداشت روان (روان‌شناس کودک، روان‌پزشکان) -که متخصص کار با کودکان و نوجوانان هستند- مشورت کنید. مسائل روحی و روانی ناشی از اختلال دوقطبی یا سایر اختلالات روانی می‌تواند منجر به مشکلات اساسی در زندگی آینده آنها شوند. درمان زودهنگام می‌تواند به جلوگیری از عواقب جدی و کاهش تأثیر مشکلات روحی و روانی با افزایش سن کمک کند.

افسردگی دوقطبی را چگونه می‌توان تشخیص داد؟

اختلال دوقطبی می‌تواند دارای دو نوع رفتار افراط‌گرایانه باشد: خیز و افت. برای تشخیص دوقطبی بودن باید یک اپیزود شیدایی (مانیا) یا شبه‌شیدایی (هیپومانیا) را تجربه کنید. مبتلایان به‌طورکلی در این مرحله از اختلال، احساس «خیز» می‌کنند. هنگامی‌ که تغییر روحی «خیز» را تجربه می‌کنید، ممکن است احساس انرژی زیادی داشته باشید و به‌راحتی تحریک‌پذیر باشید.

برخی از بیماران دو قطبی نیز یک دوره افسردگی اساسی یا خلق‌وخوی «رو به افت» را تجربه خواهند کرد. وقتی دچار تغییر خلقی «رو به افت» می‌شوید ممکن است بی‌حال، بی‌انگیزه و غمگین شوید. با این‌حال، همه افراد مبتلا به اختلال دو قطبی که این علامت را دارند، آن‌قدر احساس «افت» در آنها شدید نیست که بتوان به آنها افسرده گفت. به ‌عنوان ‌مثال، برای بعضی از افراد، به‌محض اینکه شیدایی آنها درمان شد، ممکن است یک خلق طبیعی داشتن مانند حس افسردگی تجربه شود؛ زیرا آنها از «خیز» ناشی از این قسمت جنون لذت می‌برند و حالت طبیعی، این میزان از لذت را در مغز آنها ایجاد نمی‌کند. 

اگرچه اختلال دو قطبی و افسردگی دارای شباهت‌هایی هستند اما تفاوت عمده‌ای نیز دارند. اختلال دوقطبی شامل هر دوی دوره‌ی شیدایی و افسردگی است؛ اما در افسردگی، افت حالات خلقی یک ویژگی پایدار است.

تشخیص بیماری دوقطبی

برای تشخیص اختلال دوقطبی باید دانست که نوع اول شامل یک یا چند ایپزود شیدایی یا اپیزود‌های مختلط (شیدایی و افسردگی) است. همچنین ممکن است شامل یک اپیزود افسردگی عمده باشد یا نباشد. دوقطبی نوع دوم شامل یک یا چند اپیزود افسردگی عمده و حداقل یک ایپزود شبه‌شیدایی (هیپومانیا) است.

در صورتی فرد را دارای یک اپیزود شیدایی (مانیا) تشخیص می‌دهیم که علائم حداقل یک هفته طول بکشد؛ یا باعث بستری شدن او در بیمارستان شود. در این مدت تقریباً فرد مبتلا همه‌روزه باید علائم را تجربه کند. از طرفی دیگر، اپیزود‌های افسردگی عمده در بیماران دو قطبی باید حداقل دو هفته طول بکشد.

تشخیص اختلال دو قطبی دشوار است، زیرا تغییرات خلقی ممکن است متفاوت باشد. تشخیص آن در کودکان و نوجوانان حتی دشوارتر است. این گروه سنی اغلب تغییرات بیشتری در خلق‌وخو، رفتار و سطح انرژی‌شان دارند.

تست اختلال دوقطبی نیز یکی دیگر از ابزارهای تشخیص این نوع اختلال است. این تست به‌صورت پرسشنامه‌هایی توسط متخصصان روان‌شناس و روان‌پزشک به شما داده می‌شود. به این مقاله رجوع کنید: انواع تست اختلال دو قطبی. 

اختلال دو قطبی در صورت درمان نشدن اغلب بدتر می‌شود. بنابراین، تشخیص و اقدام به‌موقع بسیار مهم است. به‌زودی مقاله‌ای درباره درمان دوقطبی منتشر می‌کنیم.

 آیا امکان جلوگیری از ابتلا به اختلال دوقطبی وجود دارد؟

هیچ راه مطمئنی برای جلوگیری از اختلال دو قطبی وجود ندارد. بااین‌حال، شروع معالجه در اولین علائم اختلال سلامت روان می‌تواند به جلوگیری از بدتر شدن اختلال دوقطبی یا سایر بیماری­‌های بهداشت روانی کمک کند. اگر مبتلا به اختلال دو قطبی هستید، برخی از استراتژی‌های زیر می‌توانند به جلوگیری از بروز علائم جزئی از مانیا یا افسردگی کمک کنند:

• به علائم هشدار توجه کنید. رسیدگی به علائم اولیه می‌تواند از بدتر شدن بیماری جلوگیری کند. شما ممکن است الگویی را برای دوره‌های بیماری خود تشخیص داده باشید و اینکه چه چیزی آنها را تحریک می‌کند. اگر احساس می‌کنید مبتلا به افسردگی و یا شیدایی هستید با پزشک خود تماس بگیرید. اعضای خانواده یا دوستان خود را در مشاهده علائم هشداردهنده سهیم کنید.
• از مواد مخدر و الکل دوری کنید. استفاده از الکل و یا مواد مخدر می‌تواند علائم شما را بدتر کند و احتمال بازگشت آنها را بیشتر کند.
• داروهای خود را دقیقاً طبق دستور پزشک معالج مصرف کنید. ممکن است وسوسه شوید که درمان را متوقف کنید؛ اما این کار را نکنید. توقف دارو و یا کاهش دوز، خود به‌تنهایی ممکن است موجب عوارض جانبی شود و یا علائم شما ممکن است بدتر شود یا دوباره برگردد.

کلام آخر دکتر ساینا

رفتارهای یک فرد مبتلا به اختلال دو قطبی بر همه اطرافیانش به‌خصوص اعضای خانواده و دوستان نزدیک او تأثیر می‌گذارد. این موضوع می‌تواند تمام جنبه‌های زندگی خانوادگی را مختل کند. اکثر افراد با شخصیت دوقطبی می‌توانند با درمان، دارو و حمایت مناسب، خلق‌وخوی خود را تثبیت کنند. صبر و درک نزدیکان می‌تواند سهم قابل‌توجهی در درمان و بهبودی فرد بیمار داشته باشد.

 مراقبت از فرد مبتلا به افسردگی دوقطبی– در صورت بی‌توجهی مراقبت‌کنندگان به نیازهای خود- می‌تواند آنها را تحت فشار قرار بدهد. بنابراین اگر در نزدیکان خود بیمار دوقطبی دارید، مهم است که بتوانید تعادلی بین حمایت از فرد مبتلا و مراقبت از خود پیدا کنید.

اگر شما یا یکی از عزیزانتان به اختلال دوقطبی مبتلا هستید حتما برای ما بنویسید که چگونه توانسته‌اید با این بیماری کنار بیایید؟ چه‌بسا تجربه‌ها و داستان‌های شما به سایر بیماران دوقطبی و خانواده‌هایشان کمک کند تا بتوانند راحت‌تر به این بیماری غلبه کنند. در پایین همین صفحه، منتظر نظرات و تجربیات شما هستیم.

سوالات متداول

جدول خلاصه مشخصات بیماری