سونوگرافی بارداری با اهداف مختلفی توسط پزشک متخصص تجویز خواهد شد که شامل بررسی سلامت جنین، ارزیابی وضعیت رشد او و غربالگری برای بررسی احتمال ابتلا به بیماری‌های مادرزادی و ناهنجاریهای ژنتیکی کروموزومی مانند سندروم داون است. بنابراین هر زن بارداری باید در طول دوران حاملگی برای انجام این سونوگرافی‌ها اقدام کند. باتوجهبه اینکه سونوگرافی‌های مختلفی برای زنان باردار انجام می‌شود، در این مقاله از بلاگ دکتر ساینا به بررسی انواع سونوگرافی بارداری، اولین و آخرین سونوگرافی بارداری، زمان و ضرورت انجام آنها می‌پردازیم.
فهرست آنچه می‌خوانید:
- سونوگرافی بارداری چیست؟
- اهداف و مزایای سونوگرافی جنین در دوره بارداری
- موارد قابل‌تشخیص در سونوگرافی بارداری
- انواع سونوگرافی بارداری
- جدول سونوگرافی بارداری
- تعداد سونوگرافی لازم در بارداری
- سونوگرافی‌های ضروری و غیرضروری در بارداری
- نحوه انجام سونوگرافی در بارداری
- اصطلاحات سونوگرافی بارداری
- بهترین ابزار برای انجام سونوگرافی جنین
- آیا سونوگرافی در بارداری عوارض دارد؟
- بعد از نتیجه طبیعی سونوگرافی چه کنم؟
- کلام آخر دکترساینا
- سؤالات متداول
سونوگرافی بارداری چیست؟
سونوگرافی بارداری (یا سونوگرام) تستی است که در دوره بارداری برای ارزیابی وضعیت رشد و سلامت جنین انجام می‌شود. پزشک یا ماما به دلایل مختلفی ممکن است در دوره بارداری برای شما سونوگرافی درخواست کند. گاهی سونوگرافی از این جهت انجام می‌شود که از رشد صحیح جنین اطمینان یابند. در موارد دیگر ممکن است سونوگرافی برای ارزیابی بیشتر یک مشکل یا عارضه در بارداری درخواست شود.
حین سونوگرافی امواج صوت از راه شکم یا واژن از طریق وسیله‌ای به نام ترنسدیوسر منتقل می‌شوند. امواج صوتی سپس از ساختارهای درونی بدن شما از جمله جنین و اندام‌های تولیدمثلی انعکاس می‌یابند. سپس امواج صوتی به تصاویر قابل‌مشاهده بر روی صفحه نمایش تبدیل می‌شوند. دقت کنید که در سونوگرافی از اشعه‌هایی مثل اشعه ایکس استفاده نمی‌شود.
اهداف و مزایای سونوگرافی جنین در دوره بارداری
اینکه چرا باید سونوگرافی بارداری انجام شود سؤال بسیاری از مادران است. نکته مهم اینکه سونوگرافی یکی از روش‌های غربالگری در دوران بارداری است. پزشک متخصص از طریق آن سلامت مادر و جنین را بررسی می‌کند و ابتلا به ناهنجاریهای ژنتیکی کروموزومی و مادرزادی را تشخیص خواهد داد.
اگر جنین در طول دوره بارداری به‌درستی رشد نکند یا در معرض خطر مشکلات و بیماری‌هایی قرار داشته باشد، تنها با انجام آزمایش‌ها و سونوگرافی‌های حاملگی است که می‌توان آنها را دقیق بررسی کرد. در چنین شرایطی، پزشک متخصص تشخیص درست‌تری داشته و می‌تواند برای پیش‌گیری یا درمان به‌موقع اقدام کند.
موارد قابل‌تشخیص در سونوگرافی بارداری
- تأیید بارداری؛
- تشخیص حاملگی خارج از رحم؛
- تشخیص دقیق سقط جنین؛
- تشخیص حاملگی مولار؛
- بررسی اختلالات زایمان و سایر مشکلات بارداری؛
- بررسی اندام‌های لگن مثل رحم، تخمدان‌ها و دهانه رحم؛
- سلامت کلی جنین؛
- بررسی میزان مایع آمنیوتیک؛
- بررسی وضعیت رشد، حرکت و ضربان قلب جنین؛
- ارزیابی وضعیت اندام‌های جنین و مشکلات احتمالی؛
- تشخیص ناهنجاریهای ژنتیکی کروموزومی؛
- تشخیص ناهنجاریهای مادرزادی؛
- تشخیص مشکلات جنین در طول دوره بارداری؛
- بررسی جفت؛
- تشخیص چندقلوزایی؛
- تعیین جنسیت؛
- بررسی موقعیت جنین در رحم؛
- تخمین سن بارداری و زمان زایمان.
انواع سونوگرافی بارداری
در دوران بارداری، مادر باید آزمایش‌های بارداری متعددی را مطابق با تشخیص و تجویز پزشک انجام دهد که یکی از آنها، سونوگرافی حاملگی است. در ادامه انواع سونوگرافی بارداری و دلیل تجویز آنها آمده است.
۱. سونوگرافی ترانس واژینال
سونوگرافی ترانس واژینال (به انگلیسی: Transvaginal Ultrasound) از جمله انواع سونوگرافی بارداری است که می‌توان آن را در ابتدای این دوران انجام داد. به این آزمایش، که از هفتههای ۷ تا ۸ بارداری می‌توان انجامش داد، سونوگرافی سه‌ماهه اول یا سونوگرافی تاریخ‌گذاری هم می‌گویند.
در این سونوگرافی، پزشک متخصص وسیله‌ای مانند تامپون را وارد واژن مادر باردار می‌کند. لازم است بدانید که در اوایل دوران بارداری، این نوع سونوگرافی به تشخیص ضربان قلب جنین و همچنین تعیین سن حاملگی کمک خواهد کرد. از طرفی، تصاویر سونوگرافی ترانس واژینال در مقایسه با سونوگرافی شکم بسیار واضح‌تر است.
۲. سونوگرافی شکم
سونوگرافی شکم (به انگلیسی: Abdominal Ultrasound) که در حدود هفته ۱۲ بارداری به بعد انجام می‌شود، از اولین سونوگرافی‌های بارداری است که باید پروب دستگاه روی شکم مادر قرار بگیرد. برای ثبت تصویر دوبعدی از جنین، این دستگاه باید روی شکم حرکت کند. در برخی موارد، پزشک متخصص برای ثبت تصویری واضح‌تر ممکن است پروب را به شکم مادر فشار دهد.
سونوگرافی شکم را سونوگرافی دوبعدی سنتی نیز می‌گویند. لازم است بدانید که سونوگرافی سهبعدی و چهاربعدی می‌توانند تصاویر واضح‌تر و دقیق‌تری ارائه کنند.
۳. سونوگرافی NT
سونوگرافی NT (به انگلیسی: Nuchal Translucency Ultrasound) یا سونوگرافی شفافیت نوکال، در حدود هفتههای ۱۰ تا ۱۳ بارداری (سه‌ماهه اول بارداری) انجام می‌شود. هدف از این سونوگرافی بارداری، اندازهگیری فضای پشت گردن جنین است.
اگر در سونوگرافی NT، مایع در ناحیه پشت گردن جنین تجمع پیدا کرده باشد، احتمال وجود ناهنجاریهای ژنتیکی در جنین وجود دارد. در واقع، غیرطبیعی بودن فضای پشت گردن جنین می‌تواند نشان‌دهنده یکی از بیماری‌ها یا اختلالات کروموزومی زیر باشد.
- سندرم داون؛
- مشکلات مادرزادی قلب؛
- مشکلات مادرزادی شکم؛
- مشکلات مادرزادی اسکلت.
سونوگرافی حاملگی NT نوعی سونوگرافی غربالگری اختیاری است؛ بنابراین ممکن است پزشک متخصص آن را به تمامی مادران باردار پیشنهاد نکند. باتوجهبه اینکه ضخامت مایع فضای پشت گردن جنین در سونوگرافی NT اندازهگیری می‌شود، می‌تواند به تشخیص زودهنگام بیماری‌ها و عارضه‌های فوق کمک کند. در نتیجه پزشک متخصص در صورت مشاهده سابقه خانوادگی اختلالات مادرزادی در والدین و احتمال خطر وجود این عوارض، آن را تجویز خواهد کرد.
لازم است بدانید چون این سونوگرافی بارداری در سه‌ماهه اول بارداری انجام می‌شود، بنابراین ممکن است نتایج قطعی نداشته باشد.
۴. سونوگرافی آنومالی
سونوگرافی آنومالی (به انگلیسی: Anomaly Scan) یا سونوگرافی تفصیلی بین هفتههای ۱۸ تا ۲۲ (سه‌ماهه دوم بارداری) انجام می‌شود. آنومالی کامل‌ترین چکاپی است که قبل از تولد نوزاد انجام خواهد شد و به‌عبارتی بررسی سیستماتیک از سر تا پای جنین است. بنابراین پزشک متخصص بررسی می‌کند که آیا ساختار اندام‌ها و آناتومی جنین برای سن بارداری طبیعی به‌نظر می‌رسند یا خیر. در این سونوگرافی بارداری اکثر ناهنجاریهای جنین تشخیص داده می‌شوند.
پزشک متخصص در طول سونوگرافی آنومالی، که اسکن سطح ۲ نیز نامیده می‌شود، ضربان قلب جنین را بررسی می‌کند و به‌دنبال ناهنجاری‌هایی در اعضای مهم جنین مانند مغز، قلب، کلیه‌ها و کبد می‌گردد. علاوه‌براین، طی اسکن آنومالی، موقعیت جفت و جریان خون از طریق جفت نیز ارزیابی شده و پزشک می‌تواند با اندازهگیری طول دهانه رحم با اسکن داخلی، خطر زایمان زودرس را پیش‌بینی کند.
نکته بسیار مهم اینکه، آنومالی به‌عنوان یکی از انواع سونوگرافی بارداری امکان تشخیص قطعی سندرم داون را ندارد اما در مقابل می‌تواند نشانه‌های مرتبط با ابتلای جنین به این بیماری ژنتیکی را مشخص کند.
در سونوگرافی آنومالی، انگشتان دست و پای جنین نیز شمرده شده و از طرفی جفت نیز بررسی و سطح مایع آمنیوتیک اندازهگیری می‌شود. جالب است بدانید که در آنومالی، پزشک متخصص ممکن است بتواند اندام تناسلی جنین را ببیند و جنسیت او را تشخیص دهد.
۵. سونوگرافی داپلر
سونوگرافی داپلر (به انگلیسی: Doppler Ultrasound) نوعی تصویربرداری ویژه است که در آن حرکت خون و جهت آن در عروق و شریان‌های جنین نشان داده می‌شود. در دوران بارداری، سونوگرافی داپلر بارداری به تشخیص این موضوع کمک می‌کند که آیا جریان خون جنین به‌درستی و در جهت مناسب در گردش است یا خیر.
در حاملگی‌های پُرخطر مانند شرایط زیر، پزشک متخصص سونوگرافی داپلر را پیشنهاد می‌دهد:
- ابتلای مادر به دیابت؛
- ابتلای مادر به فشار خون بالا؛
- عدم رشد کافی جفت؛
- شک به مشکلات رشدی جنین؛
- احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی یا کلیوی.
۶. سونوگرافی تعیین جنسیت
سونوگرافی تعیین جنسیت بین هفتههای ۱۸ تا ۲۰ بارداری برای تعیین جنسیت جنین انجام می‌شود. لازم است بدانید که پزشک متخصص تنها در شرایطی می‌تواند جنسیت جنین را با این سونوگرافی بارداری تشخیص دهد که او در موقعیتی مناسب قرار گرفته باشد. از دیگر مواردی که در این سونوگرافی قابل‌تشخیص هستند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- اختلالات تولد مانند شکاف کام؛
- شرایط جدی مربوط به مغز و قلب، استخوان‌ها و کلیه‌های جنین.
۷. سونوگرافی سهبعدی و چهاربعدی
سونوگرافی سهبعدی جنین بین هفتههای ۲۶ تا ۳۲ بارداری انجام می‌شود و تصویری واضح و سهبعدی از جنین نمایش می‌دهد که بسیار دقیق‌تر از تصاویر سونوگرافی استاندارد و معمولی یا همان دوبعدی است. از این سونوگرافی می‌توان برای تشخیص موارد زیر نیز استفاده کرد.
- مشکلات صورت؛
- مشکلات استخوانی؛
- نقص لوله‌های عصبی.
جالب اینجاست که بسیاری از والدین از سونوگرافی سهبعدی برای داشتن تصاویر یادگاری از جنین در دوران بارداری استفاده می‌کنند اما اکثر پزشکان توصیه می‌کنند درصورتی‌که نیازی به این نوع سونوگرافی نباشد، برای انجام آن اقدام نکنید.
سونوگرافی چهاربعدی نیز بین هفتههای ۳۲ تا ۳۶ بارداری و با هدف گرفتن فیلم از جنین انجام می‌شود. این نوع سونوگرافی مناطق سایه‌وروشن را واضح‌تر نشان داده و نیاز به تجهیزات ویژه‌ای دارد. سونوگرافی چهاربعدی ضرورتی نداشته و نیازی نیست تمامی مادران باردار آن را انجام دهند.
۸. اکوکاردیوگرافی قلب
اکوکاردیوگرافی قلب جنین (به انگلیسی: Fetal Echocardiogram) یکی از انواع سونوگرافی بارداری است که در سه‌ماهه دوم بین هفتههای ۱۸ تا ۲۴ انجام می‌شود. متخصص در این آزمایش شبیه به سونوگرافی، اندازه، شکل، عملکرد و ساختار قلب جنین را بررسی خواهد کرد. همچنین در صورت وجود موارد زیر، اکوکاردیوگرافی قلب انجام می‌شود:
- پزشک به احتمال ابتلای بیماری قلبی مادرزادی مشکوک باشد؛
- مادر فرزند دیگری داشته باشد که دچار مشکلات قلبی است؛
- خود مادر به شرایط سلامتی خاصی دچار باشد که نیاز به بررسی دقیق سلامت قلب دارد.
۹. سونوگرافی بیوفیزیکال
سونوگرافی بیوفیزیکال (به انگلیسی: Biophysical Profile Ultrasound) در سه‌ماهه سوم و پس از هفته ۲۸ بارداری انجام می‌شود. هدف از انجام این سونوگرافی حاملگی، ارزیابی سلامت جنین و تخمین تاریخ حدودی زایمان است. علاوه‌براین، سونوگرافی بیوفیزیکال جنین بر میزان اکسیژن‌رسانی به جنین نیز نظارت می‌کند. بنابراین، این نوع سونوگرافی می‌تواند موارد زیر را ارزیابی کند:
- سلامت جنین؛
- تخمین تاریخ حدودی زایمان؛
- ضربان قلب جنین؛
- تنفس جنین و میزان اکسیژن‌رسانی به او؛
- حرکات بدن جنین؛
- میزان مایع آمنیوتیک.
پزشک متخصص در شرایط زیر این نوع سونوگرافی را تجویز می‌کند:
- اگر مادر در موعد مقرر زایمان نکند.
- بارداری از هفته ۴۰ گذشته باشد.
- مادر دوقلو یا چندقلو باردار باشد.
- مادر فشارخون بالا یا دیابت نوع ۲ داشته باشد.
- مادر در بارداری‌های قبلی برخی عوارض حاملگی را نشان داده باشد.
- مادر بیشتر از ۳۵ سال داشته باشد.
۱۰. سونوگرافی مورفولوژی
سونوگرافی مورفولوژی (به انگلیسی: Morphology Scan) یکی از انواع سونوگرافی بارداری است که با امواج اولتراسوند و بین هفتههای ۱۸ تا ۲۲ بارداری انجام می‌شود. در این سونوگرافی حاملگی، اندازه جنین، ساختار و رشد اندام‌های بدن او بررسی و همچنین سن جنین تخمین زده خواهد شد.
سونوگرافی مورفولوژی می‌تواند ضربان قلب و ریتم قلب جنین را نیز بررسی کند. از طرفی با انجام این سونوگرافی، پزشک مطمئن خواهد شد که جفت در موقعیت خوبی قرار گرفته است. البته پزشک متخصص در حین مورفولوژی می‌تواند طول دهانه رحم مادر را نیز اندازهگیری کند.
جدول سونوگرافی بارداری
در جدول زیر می‌توانید کاربرد، زمان و ضرورت انجام سونوگرافی‌های مختلف در دوران بارداری را ببینید:
جدول سونوگرافی بارداری
| نوع سونوگرافی | کاربرد | زمان انجام | ضرورت انجام | آمادگی‌های لازم |
| اولین سونوگرافی بارداری | تأیید بارداری مادر و تخمین حدودی زمان زایمان | بین هفته ۸ تا ۱۲ بارداری | ضروری | دریافت مشاوره از پزشک |
| سونوگرافی ترانس واژینال | تصویری بسیار واضح از جنین و شرایط رحم، تشخیص ضربان قلب جنین و تعیین سن حاملگی | اوایل بارداری | در موارد بارداری پُرخطر | دریافت مشاوره از پزشک |
| سونوگرافی شکمی | تصویر کلی و دو بعدی از جنین | حدود هفته ۱۲ بارداری | ضروری | دریافت مشاوره از پزشک |
| سونوگرافی NT یا سونوگرافی غربالگری | بررسی اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون | بین هفته ۱۰ تا ۱۳ بارداری | ضروری | مثانه پُر |
| سونوگرافی داپلر | بررسی وضعیت و جهت حرکت خون در عروق و شریان‌های جنین | بین هفته ۱۸ تا ۲۰ بارداری | در موارد بارداری پُرخطر | ندارد |
| سونوگرافی تعیین جنسیت | تعیین جنسیت جنین و دومین سونوگرافی بارداری | بین هفته ۱۸ تا ۲۰ بارداری | ضروری | مثانه پُر |
| سونوگرافی مورفولوژی | بررسی ساختار و رشد اندام‌های بدن جنین | بین هفته ۱۸ تا ۲۲ بارداری | در موارد بارداری پُرخطر | دریافت مشاوره از پزشک |
| سونوگرافی آنومالی اسکن جنین | شناسایی ناهنجاریهای مادرزادی جنین | بین هفته ۱۸ تا ۲۲ بارداری | ضروری | مثانه پُر |
| سونوگرافی اکوکاردیوگرافی قلب | بررسی وضعیت قلب جنین | بین هفته ۱۸ تا ۲۴ بارداری | در موارد بارداری پُرخطر | مثانه پُر |
| سونوگرافی بیوفیزیکال | بررسی وضعیت حرکت جنین و تنفس او | پس از هفته ۲۸ بارداری | در موارد بارداری پُرخطر | دریافت مشاوره از پزشک |
| سونوگرافی سهبعدی | تصویری واضح و سهبعدی از جنین | بین هفتههای ۲۶ تا ۳۲ بارداری | در صورت تمایل والدین | مثانه پُر، خوردن خوراکی |
| سونوگرافی چهاربعدی یا آخرین سونوگرافی بارداری | گرفتن فیلم از جنین | بین هفته ۳۲ تا ۳۶ بارداری | در صورت تمایل والدین | مثانه پُر، خوردن خوراکی |
تعداد سونوگرافی لازم در بارداری
زمانی‌که سونوگرافی حاملگی برای اهداف پزشکی و تشخیصی برای مادر باردار و جنین تجویز می‌شود، هدفی جز اطمینان از سلامت مادر و جنین و تشخیص بیماری‌ها و ناهنجاری‌ها ندارد. فقط متخصص آموزش‌دیده می‌تواند برای انجام سونوگرافی اقدام کند. بنابراین لازم است همواره به مراکز معتبر مراجعه کنید.
لازم است بدانید که انجام تمامی سونوگرافی‌های بارداری برای مادران ضروری نیست و برخی از آنها تنها با تشخیص پزشک و در بارداری‌های پُرخطر تجویز خواهند شد. بنابراین اینکه چه تعداد و چه نوعی از سونوگرافی برای مادران لازم است را باید پزشک متخصص تشخیص دهد.
سونوگرافی‌های ضروری و غیرضروری در بارداری
سونوگرافی‌های مختلفی در طول دوران بارداری انجام می‌شود اما تمامی آنها ضروری نیستند.
سونوگرافی ضروری بارداری
- اولین سونوگرافی بارداری برای تأیید بارداری و تخمین تاریخ زایمان؛
- سونوگرافی غربالگری یا سونوگرافی NT برای تشخیص ناهنجاریهای کروموزومی؛
- دومین سونوگرافی بارداری برای تعیین جنسیت جنین؛
- سونوگرافی آنومالی برای تشخیص ناهنجاریهای مادرزادی؛
- سونوگرافی داپلر در موارد پُرخطر برای بررسی وضعیت خون و حرکت آن در عروق و شریان‌های جنین؛
- سونوگرافی بیوفیزیکال در موارد پُرخطر برای بررسی وضعیت حرکت و تنفس جنین؛
- اکوکاردیوگرافی در موارد پُرخطر برای بررسی عملکرد قلب جنین.
سونوگرافی غیرضروری بارداری
- سونوگرافی سهبعدی؛
- سونوگرافی چهاربعدی.
نحوه انجام سونوگرافی در بارداری
هیچ‌گونه آمادگی خاصی برای انجام انواع سونوگرافی بارداری وجود ندارد. تنها در برخی موارد پزشک متخصص از شما می‌خواهد که با مثانه پُر به مطب مراجعه کنید. مثانه پُر به پزشک کمک می‌کند تا در سونوگرافی حاملگی، جنین را بهتر ببیند. در اینجا، مراحل انجام سونوگرافی را مرور می‌کنیم:
- اگر برای سونوگرافی ترانس واژینال مراجعه کرده‌اید، ممکن است از شما بخواهند لباس بیمارستان را بپوشید.
- پس از آماده شدن برای سونوگرافی بارداری، باید به پشت روی تخت دراز بکشید.
- پزشک مقدار از ژل را روی شکم می‌زند تا پروب به‌راحتی روی آن حرکت کند. این ژل معمولا حساسیتی ایجاد نمی‌کند اما اگر قبلا به آن حساسیت نشان داده‌اید، بهتر است به پزشک بگویید.
- ژل به انتقال امواج اولتراسوند کمک کرده و با حرکت پروب روی شکم، تصاویری روی دستگاه نمایش داده می‌شود.
- پزشک از این تصاویر برای بررسی و آنالیز وضعیت جنین و اندازهگیری اندام‌های مختلف استفاده خواهد کرد.
- در حین سونوگرافی، پزشک خطوطی را روی صفحه نمایش ترسیم می‌کند یا روی دکمه‌ای کلیک می‌کند. این کار برای ثابت نگ‌داشتن برخی از زوایای خاص است.
اصطلاحات سونوگرافی بارداری
اصطلاحات رایج در سونوگرافی حاملگی به شرح زیر هستند:
اصطلاحات سونوگرافی بارداری
| اصطلاح سونوگرافی | به اختصار | مفهوم |
| Amniotic Fluid | AF | مایع آمنیوتیک یا مایع شفاف احاطه‌کننده جنین در بارداری |
| Abdominal Circumference | AC | دور شکم جنین برای ارزیابی رشد و تکامل او |
| Cerebroplacental Ratio | CPR | نسبت مغز به جفت |
| Biparietal Diameter | BPD | قطر دوجداری یا قطر بین ۲ استخوان پاریتال به‌عنوان بزرگ‌ترین قطر بدن جنین |
| Fetal Heart Rate Monitoring | FHM | پایش ضربان قلب جنین |
| Crown-Rump Length | CRL | طول جنین از بالای سر تا انتهای کمر (بالاتنه) |
| Estimated Fetal Weight | EFW | وزن تخمینی جنین |
| Estimated Date of Delivery | EDD | تاریخ تخمینی تولد طبیعی |
| Intrauterine Growth Restriction | IUGR | محدودیت رشد رحمی جنین |
| Nasal Bone | NB | استخوان بینی |
| Head Circumference | HC | دور سر |
| Humble Length | HL | طول استخوان بازو |
| Femur Length | FL | طول استخوان ران |
| Gestational Sac | GS | کیسه بارداری |
| Gestation Age | GA | سن حاملگی |
| Last Menstrual Period | LMP | آخرین دوره قاعدگی یا اولین روز آخرین پریودی |
| Subchorionic Haematoma | SCH | خون‌ریزی پشت جفت (هماتوم ساب کوریونیک) |
| Ectopic Pregnancy | EP | حاملگی خارج از رحم |
| Mean Gestational Sac Diameter | MSD | میانگین قطر کیسه حاملگی |
| Umbilical Arterial S/D Ratio | SDR | نسبت S/D شریان نافی یا نسبت سرعت سیستولیک به دیاستولیک |
| Yolk Sac | YS | کیسه زرده |
| Peak Systolic Velocity | PSV | حداکثر سرعت سیستولیک |
| End-Diastolic Velocity | EDV | سرعت پایان دیاستولیک |
| Occipito-Frontal Diameter | OFD | قطر سر جنین از استخوان پیشانی تا استخوان پس‌سری |
| Fetal Pole | PI | «قطب جنین» یا جنین در حال رشد قبل از هفته دهم بارداری |
| Miscarriage | - | سقط خودبه‌خودی جنین |
| Early Pregnancy Failure | EPF | سقط زودهنگام جنین |
بهترین ابزار برای انجام سونوگرافی جنین
ابزارهای مختلفی برای انجام سونوگرافی جنین استفاده می‌شود که بهترین آنها به شرح زیر هستند:
- دستگاه سونوگرافی لگن؛
- دستگاه سونوگرافی ترانس واژینال؛
- دستگاه سونوگرافی رحم، تخمدان، دهانه رحم و لوله‌ها؛
- دستگاه سونوگرافی دوبعدی؛
- دستگاه سونوگرافی سهبعدی؛
- دستگاه سونوگرافی چهاربعدی؛
- دستگاه سونوگرافی داپلر (شامل سونوگرافی پاور داپلر و داپلر طیفی).
آیا سونوگرافی در بارداری عوارض دارد؟
تا به امروز هیچ موردی مبنی بر عوارض ناشی از انجام سونوگرافی‌های تشخیصی گزارش نشده است. انواع سونوگرافی بارداری که در بالا بررسی شدند، همگی غیرتهاجمی بوده و مادر و جنین در معرض اشعه‌های خطرناک قرار نمی‌گیرند چون در این سونوگرافی‌ها از امواج اولتراسوند استفاده می‌شود.
تنها موردی که باید به آن توجه کنید، انجام سونوگرافی‌ها در صورت تجویز پزشک است، به این مفهوم که هیچ‌یک از مادران نباید بدون تشخیص پزشک برای انجام سونوگرافی اقدام کنند.
بعد از نتیجه طبیعی سونوگرافی چه کنم؟
نتیجه سونوگرافی دراغلب‌موارد طبیعی است و مشکل خاصی وجود ندارد. این به‌معنای این است که فرزند شما سالم است. مراقبت‌های بارداری را می‌توانید طبق روتین و بنابه توصیه‌های مراقب بارداری ادامه دهید.
برای مشاهده لیست بهترین متخصص زنان و بارداری کلیک کنید:
ارتباط تلفنی با متخصص بارداری ارتباط آنلاین با متخصص بارداریاگر نتیجه سونوگرافی طبیعی نباشد چه کنم؟
درصورتی‌که در سونوگرافی یافته‌ای غیرطبیعی رؤیت شود، ممکن است رادیولوژیست از شما بخواهد که برای سونوی مجدد به یکی از همکاران او مراجعه کنید؛ یا ممکن است تست‌های تکمیلی دیگری برای شما درخواست شود. دراین‌صورت پزشک به شما درباره نحوه انجام تست‌های تکمیلی توضیح می‌دهد تا بتوانید تصمیم بگیرید که می‌خواهید آنها را انجام بدهید یا خیر. پزشک ممکن است شما را به فرد یا بیمارستان دیگری ارجاع دهد.
کلام آخر دکترساینا
سونوگرافی بارداری یکی از آزمایش‌های ضروری است که باید در طول دوران حاملگی و طبق تشخیص و تجویز پزشک انجام شود. اولین و دومین سونوگرافی ضروری هستند و هر خانم بارداری باید آنها را انجام دهد اما برخی از سونوگرافی‌ها در شرایط بارداری پُرخطر و مطابق با تشخیص پزشک برای اطمینان از سلامت جنین و مادر تجویز خواهند شد. این سونوگرافی‌ها باید در مراکز معتبر و توسط پزشک متخصص انجام شوند و در صورت نیاز باید قبل از انجام آنها برای آمادگی‌های لازم مشاوره دریافت کنید. در این شرایط می‌توانید از دانش پزشکان متخصص دکترساینا برای کسب اطلاعات بیشتر استفاده کنید.
سؤالات متداول
اگرچه مطالعات نشان داده است که سونوگرافی برای مادر و جنین عارضهای ندارد، اما توصیه شده که سونوگرافی تنها زمانی انجام شود که دلیل پزشکی دارد و از سونوگرافی‌های بیدلیل پرهیز شود.
در دوران بارداری معمولا ۲ سونوگرافی انجام می‌شود که شامل اولین سونوگرافی و دومین سونوگرافی یا سونوگرافی غربالگری NT است.
جنسیت کودک تا هفته ۱۸ تا ۲۰ بارداری قابل‌تشخیص نیست. پیش از انجام سونوگرافی به پزشک بگویید که ترجیح میدهید جنسیت کودک را بدانید یا خیر.
بله؛ شما می‌توانید کسی را که دوست دارید همراه خود به جلسه سونوگرافی ببرید. بااینحال اغلب بیمارستانها اجازه ورود کودک را نمیدهند.
سونوگرافی حاملگی معمولا بین ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت زمان میبرد.
آخرین سونوگرافی بارداری در صورت تمایل والدین می‌تواند سونوگرافی چهاربعدی باشد.
اولین سونوگرافی حاملگی برای تأیید بارداری و تخمین حدودی زمان زایمان بین هفتههای ۸ تا ۱۲ بارداری انجام می‌شود.
- Ultrasound In Pregnancy: What To Expect, Purpose & Results
- Pregnancy Ultrasounds: When and Why They’re Done
- Different types of ultrasound scans in pregnancy | Top Doctors
- Fetal ultrasound – Mayo Clinic
- Fetal Echocardiography: Purpose, Procedure, and Risks
- Obstetric Ultrasound – Insight Medical Imaging
- Ultrasound scans during pregnancy – benefits, about
- What Are The Different Types of Ultrasound Machines and Their Uses and Applications?