ریزش موی ارثی شایع‌ترین شکل ریزش مو است. بااینکه این نوع از ریزش مو در آقایان شایع‌تر است، اما خانم‌ها هم با آن درگیر می‌شوند. ریزش موی ارثی الگوی مشخصی دارد؛ ازاین‌رو به آن الگوی ریزش موی مردانه یا زنانه نیز گفته میشود. در این مقاله به بررسی علل ریزش موی ارثی، الگوی آن در زنان و مردان و راه‌کارهای پیشگیری و درمان آن می‌پردازیم.
فهرست آنچه می‌خوانید:
ریزش موی ارثی چیست؟
ریزش موی ارثی یا همان ریزش موی آندروژنیک که با الگوی ریزش موی مردانه نیز شناخته میشود از شایع‌ترین انواع ریزش مو در زنان و مردان است. این ریزش مو در مردان رایج‌تر است؛ تخمین زده میشود از هر صدهزار مرد، پنجاه هزار نفر (پنجاه درصد) و از هر صدهزار زن، پانزده هزار نفر (پانزده درصد) به این نوع ریزش مو دچار شوند.[۱] این ریزش مو در زنان یائسه شایع‌تر از دیگر زنان است.
ریزش موی ارثی شایع‌ترین نوع ریزش مو است که در مردان بیشتر از زنان دیده میشود.
علائم ریزش مو ارثی
یکی از علائم بارز ریزش موی ارثی، روند شروع شدن آن است. شروع و الگوی این ریزش مو در زنان و مردان متفاوت است:
ریزش موی ارثی در زنان
الگوی ریزش موی ارثی در زنان متفاوت است. در زنان تراکم مو در کل سر کم میشود؛ ولی خط رویش مو عقب نمی‌رود. اغلب زنان متوجه افزایش تعداد موی کنده شده روی بالش خود می‌شوند، یا اینکه ممکن است احساس کنند ریزش موی آن‌ها در حمام بیشتر از گذشته است. ریزش موی آندورژنیک در زنان به‌ندرت منجر به طاسی کامل میشود.
ریزش موی ارثی در مردان
این ریزش مو در مردان اغلب از جلوی سر و کنار شقیقه‌ها شروع میشود. به‌مرور ریزش مو در شقیقه‌ها پیشروی می‌کند و خط رویش مو شبیه به حرف M میشود. پس از مدتی موی وسط سر نیز دچار ریزش میشود و خط رویش مو به کلی عقب می‌رود.
در مردان ریزش موی ارثی اغلب باعث طاس شدن وسط یا جلوی سر شده و در بعضی موارد منجر به طاسی کامل میشود.
تفاوت ریزش موی ارثی و هورمونی
شاید مهم‌ترین تفاوت میان این دو نوع ریزش مو، درمان‌پذیر و برگشت‌پذیر بودن آن‌ها باشد. ریزش موی ارثی ممکن است در هر سنی شروع شود؛ ولی بعد از اینکه ریزش مو شروع شد این فرآیند برگشت‌پذیر نخواهد بود. برخی از روش‌های درمانی می‌توانند به بهبود ریزش موی ارثی کمک کنند؛ اما به‌طور کلی پزشکان ریزش موی ارثی را درمان‌ناپذیر در نظر می‌گیرند.
برعکس ریزش موی ارثی، اغلب انواع ریزش موی هورمونی به‌صورت برهه‌ای است و تحت تأثیر عوامل محیطی و فیزیکی ایجاد میشود. برهم خوردن تعادل هورمون‌ها که باعث ریزش مو میشود قابل درمان است و پس از بازگشت بدن به‌حالت‌طبیعی، رویش مو به وضعیت سابق خود برمی‌گردد.
ریزش موی ارثی قابل درمان نیست؛ اما برخی از انواع ریزش موی هورمونی را می‌توان درمان کرد.
از کجا بفهمیم ریزش مو ارثی داریم؟
ریزش موی ارثی از دو طریق قابل تشخیص است:
- سابقه‌ی خانوادگی: همان‌طورکه از نام آن پیداست، ریزش موی ارثی از طریق برخی ژن‌ها به نسل بعد منتقل میشود؛ بنابراین داشتن سابقه‌ی خانوادگی ریزش مو می‌تواند یک عامل خطر مهم برای ریزش موی ارثی باشد.
- الگوی ریزش مو: پیش‌تر گفتیم که ریزش موی ارثی الگوی مشخصی دارد که آن را تا حدی از دیگر انواع ریزش مو متمایز می‌کند. با این‌حال پزشکان این عامل را منبع قرار نمی‌دهد و برای تشخیص دقیق‌تر از آزمایش خون و سایر روش‌های تشخیصی استفاده می‌کنند.
آیا ریزش موی ارثی درمان دارد؟
طبق مطالعاتی که بر این نوع ریزش مو انجام شده است، ریزش موی ارثی برگشت‌پذیر نیست؛[۲] خصوصاً در افرادی که ریزش موی آن‌ها در سنین پایین‌تر شروع میشود احتمال پیشرفت ریزش مو و طاسی بخش بزرگی از سر زیاد است.
بااین‌حال روش‌هایی هستند که می‌توانند روند ریزش مو را کند یا متوقف کنند:
- سبک زندگی سالم: تغذیه‌ی سالم، خواب کافی و باکیفیت، ورزش روزانه و وزن متعادل همگی در کم کردن ریزش مو مؤثر هستند و می‌توانند سلامت مو و ریشه‌ی موها را بهبود ببخشند.
- درمان‌های موضعی: داروهای موضعی مانند ماینوکسیدیل از اولین داروهایی هستند که برای ریزش مو تجویز می‌شوند. این داروها می‌توانند روند ریزش مو را تا حد زیادی کند کنند.
- داروهای خوراکی: در بعضی موارد پزشکان از داروهای خوراکی مانند فیناستراید (Finasteride) برای بهبود ریزش موی ارثی استفاده می‌کنند.
- جراحی کاشت مو: کاشت مو انواع بسیار مختلفی دارد؛ ولی دو نوعFUT (Follicular Unit Transplantation) و FUE (Follicular Unit Extraction) محبوبیت بیشتری دارند. اغلب روش‌های کاشت مو دائمی هستند.
- درمان با کمک لیزر: لیزرتراپی با نور فروسرخ ممکن است به افزایش تراکم موها کمک کند. البته برای تأثیر این روش و میزان دقیق اثربخشی آن مطالعات بیشتری لازم است.
- درمان با تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP): این روش هنوز مورد تأیید بسیاری از پزشکان نیست؛ ولی به نظر می‌رسد محرک مؤثری برای ریشه‌ی مو و تحریک رویش موها باشد. تأیید درمان با پی‌آرپی به مطالعات بیشتری نیاز دارد.
برای جلوگیری از ریزش مو ارثی چه کنیم؟
ریزش موی ارثی از ژنتیک افراد نشأت می‌گیرد و به‌همین‌دلیل چندان قابل پیشگیری نیست. البته بعضی عوامل محیطی می‌توانند این ژن‌ها را تحریک کنند و در مقابل، بعضی از رفتارهای پیشگیرانه می‌توانند احتمال فعال شدن این ژن‌ها را کاهش دهند.
رژیم غذایی مناسبی داشته باشید
مو از پروتئینی به نام کراتین ساخته شده است. بنابراین برای تولید آن نیاز است رژیم غذایی حاوی مقادیر مناسبی از پروتئین باشد. کلسیم، روی، مس و آهن از دیگر ترکیباتی هستند که در ساخت مو توسط بدن مصرف می‌شوند.
غذاهایی مانند انواع گوشت، تخم‌مرغ، پنیر، حبوبات، سویا و آجیل از بهترین منابع پروتئین هستند.
با ملایمت با موهای خود رفتار کنید
از محکم بستن موهای خود اجتناب کنید. هرچه تنش در ریشه‌های موها بیشتر باشد احتمال کنده شدن و ریزش مو نیز افزایش پیدا می‌کند. سایر روش‌های پیشگیری از ریزش موی ارثی عبارت‌اند از:
- از پیچاندن یا کشیدن موها پرهیز کنید.
- از مصرف محصولات سنگینی که بوی شدیدی دارند اجتناب کنید.
- در استفاده از ابزارهای حرارتی (سشوار، اتو مو و …) زیاده‌روی نکنید.
- از قرار گرفتن به مدت طولانی مدت در معرض نور خورشید بپرهیزید.
کلام آخر دکترساینا
ریزش موی ارثی زمینه‌ی ارثی دارد و قابل درمان با دارو نیست؛ اما با تشخیص به‌موقع، می‌توان روند پیشرفت آن را به تعویق انداخت. هرچند راه‌کارهایی مثل کاشت مو بسیار محبوب هستند؛ اما توصیه میشود در صورت مواجهه با ریزش مو، هرچه زودتر با پزشک متخصص پوست و مو مشورت کنید و درباره‌ی راه‌کارهای کاهش سرعت پیشرفت ریزش مو راهنمایی بگیرید.
برای مشاهده لیست بهترین متخصص پوست و مو کلیک کنید:
ارتباط تلفنی با متخصص پوست و مو ارتباط آنلاین با متخصص پوست و موسؤالات متداول
ریزش موی ارثی می‌تواند در هر سنی آغاز شود؛ اما معمولاً بین سی تا چهل سالگی آغاز میشود.[۳]
ریزش موی ارثی اغلب در دورههای سه تا شش ماهه با شدت بیشتری آغاز میشود. این دورهی ریزش مو به مدت ۶ تا ۱۸ ماه ادامه پیدا می‌کند و درصورت شروع نکردن درمان به‌طور مادامالعمر ادامه مییابد و شدید میشود.
استفادهی موضعی از استروئیدی به نام کلاسکوترون (Clascoterone) یکی از جدیدترین درمان‌های ریزش موی ارثی است. این دارو در سال ۲۰۲۰ توسط سازمان غذا و داروی آمریکا تأیید شده است.
مطالعات نشان دادهاند که مکملهای حاوی زنجبیل آبی و صورتی، پالمتو، کدو تنبل، شبدر قرمز و جینسینگ قرمز چینی می‌توانند با افزایش دادن جریان خون کف سر از ریزش موی ارثی پیشگیری کنند.
برای صحبت با پزشک نیاز به مراجعه حضوری نیست! در سامانه‌ی دکتر ساینا می‌توانید در هر زمان و هر کجا از بیش از ۲۵۰۰ پزشک و روان‌شناس متخصص مشاوره فوری متنی، صوتی یا ویدیویی دریافت کنید.
[۱] Alopecia epidemiology and demographics
[۲] Cranwell W, Sinclair R. Male Androgenetic Alopecia. [Updated 2016 Feb 29]. In: Feingold KR, Anawalt B, Boyce A, et al., editors. Endotext [Internet]. South Dartmouth (MA): MDText.com, Inc.; 2000-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK278957/
[۳] Ding, Q., Xu, Y. X., Sun, W. L., Liu, J. J., Deng, Y. Y., Wu, Q. F., Cao, C. Y., Zhou, L. B., Lu, Y., & Fan, W. X. (2020). Early-onset androgenetic alopecia in China: a descriptive study of a large outpatient cohort. The Journal of international medical research, ۴۸(۳), ۳۰۰۰۶۰۵۱۹۸۹۷۱۹۰. https://doi.org/10.1177/0300060519897190
سلام خدمت شما بزرگواران
بنده مشکل ریزش مو دارم
متاسفانه موقع حمام خیلی از موهام می‌ریزه
لطفاً اگه میشه راهنماییم کنید
سلام. ریزش مو علل مختلفی می‌تونه باشه. این علل در خانم‌ها و آقایون متفاوته. درمان ریزش مو هم بستگی به علت این مشکل داره. لازمه که یک چکاپ کامل انجام بدید و با متخصص پوست و مو مشورت کنید.