درمان سرفه خلط دار با روش‌های دارویی و خانگی

سرفه خلط دار یکی از واکنش‌های بدن برای حفاظت از خود و برای هشدار به ماست. بدن با به کار انداختن هشدار سرفه‌ی خلط‌دار می‌خواهد چه نکته‌ای را به ما متذکر شود؟ چقدر این سرفه خطرناک است؟ راه‌های درمان سرفه خلط دار چیست؟ آیا درمان خانگی سرفه خلط مؤثر است؟ در این مطلب ما به همه‌ی پرسش‌های شما درباره‌ی این زنگ خطر در بدن پاسخ می‌دهیم. پس با ما همراه باشید.

سرفه‌ی خلط ‌دار چیست؟

خلط بزاق نیست؛ بلکه نوعی ماده‌ی چسبنده و لزج (گاهی با عنوان چرک) است که در ریه‌ها و مجرای تنفسی تولید می‌شود. بیش‌تر اوقات این اختلال به دلیل وضعیت سلامتی و عفونت طولانی‌مدت در بدن فرد ایجاد می‌شود.

مخاط که در برخی قسمت‌های بدن وجود دارد، یک لایه‌ی محافظتی است که از خشک شدن آن بخش‌های بدن جلوگیری می‌کند و همچنین یک روش دفاعی بدن برای زمانی‌هایی است که ویروس‌ها و باکتری‌ها به بدن حمله می‌کنند. سرفه‌ی خلط‌دار نشان می‌دهد که بدن شما بیش‌تر از حد طبیعی در حال تولید مخاط است.

علت وجود خلط در سرفه چیست؟

همان‌طور که گفتیم، در بدن سالم مقداری مخاط وجود دارد؛ اما زمانی‌که تولید مخاط بیش‌ازحد شود می‌تواند ناراحت‌کننده باشد. عواملی مانند عفونت‌، سرماخوردگی، آنفولانزا، آلرژی، مواد تحریک‌کننده (مانند گردوغبار)، حساسیت‌ها، آلودگی و یا دود، تحریک شدن اندام‌های تنفسی بدن (مانند بینی، گلو یا ریه)، مشکلات گوارشی (مانند ریفلاکس معده)، سیگار و بیماری‌های ریوی (مانند ذات‌الریه، سرطان ریه یا بیماری انسداد مزمن ریوی) در ایجاد سرفه‌ی خلط‌دار نقش دارند.

از کجا سرفه‌ی خلط‌دار را بشناسیم؟

سرفه‌ی خلط‌دار با نشانه‌هایی همراه با آبریزش بینی شدید، احساس برگشت یک مایع از پشت گلو، خس‌خس و تنگی نفس، سوزش سر دل همراه با مزه‌ی ترش در دهان و همچنین گاهی اوقات سرفه‌ی همراه با خون، قابل‌تشخیص است.

به‌هیچ‌وجه جلوی خلط را نگیرید. هنگامی‌که خلط از ریه‌ها بالا می‌آید، یعنی بدن سعی در رفع آن دارد. پس بهتر است که آن را از دهان خارج کرده و هرگز آن را فرو ندهید.

برای درمان سرفه‌های خلط دار چه کنیم؟

درمان سرفه‌ی خلط‌دار به عاملی که آن را ایجاد کرده است بستگی دارد. برای سرفه‌هایی که ناشی از ویروس (مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا) هستند، درمان آن‌ها بیش‌تر نیاز به استراحت، مصرف مایعات و داروهای ضدویروسی یا واکسن دارد؛ اما اگر علت سرفه باکتری باشد، باید برای درمان آن با تجویز پزشک از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده کرد. سرفه‌ خلط دار معمولاً نشانه‌ی عفونت است و باید تحت نظر پزشک درمان شود.

درمان دارویی سرفه خلط ‌دار

در ادامه با رایج‌ترین داروهایی که پزشکان برای درمان سرفه خلط دار تجویز می‌کنند آشنا می‌شوید. البته بخاطر داشته باشید که داروهای ضد سرفه به‌هیچ‌وجه نباید بدون مشورت و تجویز پزشک استفاده شوند.

داروهای درمانی خانواده‌ی اکسپکتورانت‌ها

 این خانواده که با نام شربت سرفه پرچم‌دار درمان سرفه در ایران هستند، با شل کردن مخاط، آن را به بیرون ریه هدایت می‌کنند.

داروهای درمانی خانواده‌ی موکولیتیک‌ها

زیرمجموعه‌ی این خانواده داروهایی مانند برم هگزین و استیل سیستئین هستند که با رقیق کردن خلط، به دفع آن از مجاری تنفسی کمک فراوانی می‌کنند.

همچنین برخی از محصولات دارویی که ترکیبی از داروهای سرماخوردگی و آنفولانزا هستند، به دلیل داشتن ماده‌ی اکسیدکننده و موکولیتیک در درمان سرفه‌های ‌خلط‌دار بسیار مفید هستند.

داروهای حاوی آنتی‌هیستامین‌ها، تسکین‌دهنده‌ی درد و سرکوب‌کننده هستند. این محصولات ترکیبی سرفه‌های ناشی از باکتری، ویروس و یا آلرژی را درمان می‌کنند.

در مصرف داروهای شیمیایی چند نکته را به خاطر داشته باشید:

همیشه بروشور داروها را بخوانید تا دارویی با داروی دیگر تداخل نداشته باشد. به‌عنوان‌مثال، ممکن است شما از دارویی استفاده کنید که حاوی استامینوفن باشد و یک مسکن دیگر نیز مصرف کنید. مصرف هم‌زمان دو داروی حاوی مسکن ممکن است منجر به مسمومیت شود.

دقت کنید که دارو با دیگر داروهای شما تداخل نداشته باشد؛ به‌عنوان‌مثال، ممکن است داروی درمانی سرفه برای افراد مبتلا به فشارخون عوارض جانبی ایجاد کند.

درمان ریفلاکس معده

گاهی اوقات سرفه‌های شدید خبر از مشکلات گوارشی می‌دهند و با درمان آن‌ می‌توانید سرفه را نیز درمان کنید.

روش‌های درمان خانگی سرفه خلط دار

انجام اقدامات زیر می‌تواند به از بین بردن سرفه‌ی خلط‌دار کمک زیادی کند:

غرغره ‌کردن آب‌نمک

 این روش یک درمان بسیار مؤثر و آسان برای این عارضه است. برای این کار کافی است مقداری نمک را در یک لیوان آب ولرم ریخته و برای چند دقیقه گلو را با آن ماساژ دهید. این کار نه‌تنها گلو را تسکین می‌دهد، بلکه به پاک کردن باقی‌مانده‌ی مخاط در گلو کمک فراوانی می‌کند.

استفاده از انواع بخور

بخور دادن همیشه می‌تواند به تجزیه‌ی مخاط و خروج آن از قفسه‌ی سینه بسیار کمک کند. می‌توانید دستگاه بخور را در خانه روشن کنید تا هوای مرطوب، سرفه را درمان کند. همچنین می‌توانید سر خود را با چشم بسته بر روی یک کاسه‌ی آب گرم حاوی مقداری روغن اکالیپتوس قرار دهید، حوله را روی سر خود بکشید و از داخل کاسه تنفس کنید.

فیزیوتراپی

شاید برایتان جالب باشد که فیزیوتراپی می‌تواند در درمان سرفه نقش داشته باشد. درواقع بسیاری از فیزیوتراپیست‌ها می‌تواند سرفه‌های مزمن و خلط‌دار را درمان کنند. در فیزیوتراپی که در قفسه‌ی سینه انجام می‌شود، مخاط نرم شده و به‌راحتی از ریه خارج می‌شود.

برای درمان سرفه خلط دار کافی است مایعات زیادی بنوشید، یک حمام گرم بگیرید و استراحت کنید. اگر سیگاری هستید، حال بهترین زمان است که سیگار را ترک کنید.

کلام آخر دکترساینا

سرفه خلط دار در بسیاری از مواقع نشانه‌ی وجود عفونت است. اگر پس از چند روز سرفه‌ی شما بهبود پیدا نکرد یا اگر همراه با سرفه خلط دار علائمی مانند تب دارید حتماً با پزشک مشورت کنید. در سامانه دکتر ساینا می‌توانید هر زمان که تمایل دارید از پزشک عمومی مشاوره آنلاین بگیرید.

برای صحبت با پزشک نیاز به مراجعه حضوری نیست! در سامانه‌ی دکتر ساینا می‌توانید در هر زمان و هر کجا از بیش از ۲۵۰۰ پزشک و روان‌شناس متخصص مشاوره فوری متنی، صوتی یا ویدیویی دریافت کنید.