حملات پانیک (پانیک اتک) panic attacks نوعی اختلال روانی است که بر اثر شدت زیاد ترس، وحشت یا اضطراب رخ می‌دهد. این اختلال در جوامع شهری و مدرن، بسیار شایع بوده و می‌تواند بسیار ترسناک و آزاردهنده باشد. به‌طوریکه فرد در اثر بروز حمله پانیک ممکن است فکر کند که دچار حمله قلبی شده، قرار است بمیرد و یا اتفاق بسیار بدی برایش بیفتد. با دکتر ساینا همراه باشید تا با علل، علائم و راه‌های درمان حملات پانیک آشنا شوید.
فهرست آنچه می‌خوانید:
- اختلال پانیک اتک چیست؟
- حملات پانیک (پانیک اتک) چند دقیقه طول می‌کشد؟
- علت بیماری پانیک اتک یا حمله پانیک چیست؟
- عوامل خطرسازی که باعث بروز حمله پانیک می‌شوند
- شایع ترین علائم حملات پانیک
- نحوه‌ی تشخیص حملات پانیک
- راه‌های درمان حملات پانیک
- عوارض حمله پانیک اتک در زندگی
- چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
- چگونه با حملات پانیک مقابله کنیم؟
- درمان گیاهی و خانگی پانیک اتک
- جلوگیری از بروز حملات پانیک
- کلام آخر دکتر ساینا
اختلال پانیک اتک چیست؟
پانیک اتک یک حمله بسیار ناگهانی از ترس شدید است که در فقدان خطر واقعی یا علت ظاهری برای ترسیدن رخ می‌دهد و واکنش‌های جسمی شدید را در فرد به دنبال دارد. ترس و وحشتی که فرد در طی حمله پانیک در خود تجربه می‌کند، متناسب با وضعیت واقعی نیست و ممکن است با آن چه در اطراف او اتفاق می‌افتد، بی‌ارتباط باشد.
حملات پانیک یک حمله عصبی ناگهانی و بدون هشدار قبلی است. این حملات می‌توانند در هر زمان، حتی در هنگام خواب شبانه اتفاق بیفتند. افرادی که حمله پانیک را تجربه می‌کنند، ممکن است فکر کنند که دچار حمله قلبی شده‌اند، قرار است بمیرند و یا اتفاق بسیار بدی در سلامت بدنشان بیفتد.
حملات پانیک (پانیک اتک) چند دقیقه طول می‌کشد؟
حمله پانیک به طور کلی طی چند دقیقه اتفاق می‌افتد، اما همین چند دقیقه به قدری می‌تواند شما را تحت فشار قرار دهد که گویی چند ساعت گذشته است. به همین دلیل اگر این عارضه به‌موقع تشخیص داده نشود و درمان آن به‌موقع انجام نشود، ممکن است به صورت مکرر تکرار شود و کیفیت زندگی‌تان را پایین بیاورد.
علت بیماری پانیک اتک یا حمله پانیک چیست؟
مشخص نیست که چه عواملی باعث حملات پانیک یا اختلالات پانیک می‌شوند، اما بسیاری از افرادی که از نظر بیولوژیکی آسیب‌پذیر هستند، در هنگام تغییرات عمده‌ی زندگی (مانند ازدواج، فرزند داشتن، شروع یک کار برای بار اول و غیره) و یا در شرایط استرس‌زا، این اختلال را تجربه می‌کنند.
همچنین عوامل زیر ممکن است در بروز حملات پانیک نقش داشته باشند:
- ژنتیک
- استرس عمده و مداوم
- افرادی که مستعد احساسات منفی یا منفی‌بافی هستند
- وجود تغییرات خاص در نحوه‌ی عملکرد قسمت‌های مختلف مغز
بسیاری از افراد در طول زندگی خود و با قرار گرفتن در شرایط استرس‌زا، یک یا دو بار حمله پانیک را تجربه می‌کنند و مشکلشان از بین می‌رود. اما اگر شما حملات مکرر و غیرمنتظره‌ی پانیک دارید و مدت طولانی را در معرض ترس و وحشت مداوم از وقوع حمله‌ی دیگر سپری کرده‌اید، ممکن است به بیماری دیگری به نام اختلال هراس (panic disorder) مبتلا باشید. این اختلال با پانیک اتک متفاوت است و باید برای درمان و پیشگیری از آن چاره‌ای جداگانه بیندیشید.
عوامل خطرسازی که باعث بروز حمله پانیک می‌شوند
اختلال پانیک اغلب در اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی آغاز می‌شود. بر اساس تحقیقات صورت گرفته در سال ۱۹۹۴، زنان ۲.۵ برابر بیشتر از مردان در معرض اختلال پانیک قرار دارند.
عواملی که ممکن است خطر بروز حملات پانیک یا اختلال پانیک را افزایش دهند، عبارتند از:
- داشتن سابقه‌ی خانوادگی در حملات پانیک یا اختلال پانیک
- استرس عمده و مداوم در زندگی، مانند استرس مرگ یا بیماری جدی یکی از نزدیکان
- تجربه‌ی یک واقعه آسیب‌زا
- تغییرات عمده در زندگی، مانند طلاق، فوت و یا حتی تولد کودکی دیگر
- استعمال سیگار، الکل، دخانیات یا مصرف کافئین زیاد
- سابقه‌ی سوء استفاده جسمی یا جنسی در دوران کودکی
افرادی که از اختلال پانیک رنج می‌برند بیشتر از دیگران در معرض افسردگی، اقدام به خودکشی یا سوء مصرف الکل یا مواد مخدر قرار دارند.
شایع ترین علائم حملات پانیک
حملات پانیک یا پانیک اتک به‌طور معمول بدون هشدار شروع می‌شوند. این حملات می‌توانند در هر زمان و هر مکان عود کنند. حمله پانیک می‌تواند در زمان‌هایی مانند رانندگی با اتومبیل، هنگام خرید کردن در بازار، هنگام شنیدن صدا در خواب یا در میان جلسه‌ی کاری صورت گیرد. ممکن است شما گاه‌به‌گاه حملات پانیک داشته باشید، یا شاید هم این حملات مرتباً در شما رخ دهند.
حملات پانیک در ابتدا ممکن است ناگهانی و بدون هشدار ایجاد شوند، اما با گذشت زمان معمولاً توسط موقعیت‌های خاص برانگیخته می‌شوند. علائم حمله پانیک معمولاً در عرض چند دقیقه به اوج خود می‌رسد. همچنین ممکن است بعد از فروکش کردن حمله‌ی پانیک، شما احساس خستگی و فرسودگی کنید.
حملات پانیک اتک به‌طور معمول شامل برخی از این علائم یا همه‌ی آن‌ها است:
- احساس عذاب قریب‌الوقوع یا خطر که برای دیگران می‌تواند قابل درک یا غیر قابل درک باشد
- ترس از دست دادن کنترل یا مرگ هنگام مواجه شدن با منشاء ترس
- تپش قلب و بالا رفتن فشار خون
- تعریق کف دستان یا در موارد شدیدتر تعریق کل بدن
- لرزیدن پاها و دست‌ها و یا در موارد شدیدتر لرزیدن کل بدن
- تنگی نفس یا احساس خفگی در گلو
- گرگرفتگی و احساس گرما هنگام مواجهه با منشاء ترس
- حالت تهوع و در موارد کم استفراغ هنگام یا بعد از ایجاد پانیک اتک
- گرفتگی شکم و دل پیچه
- درد قفسه سینه و گرفتگی آن
- سردرد در حین یا پس از وقوع حمله پانیک
- سرگیجه، احساس سبکی سر یا ضعف داشتن در هنگام وقوع حملات پانیک (پانیک اتک) یا بعد از آن
- تهوع یا احساس سوزن‌سوزن شدن کف دست و پا و در موارد شدیدتر
- احساس غیرواقعی بودن یا جدا شدن از زمین هنگام وقوع حمله پانیک
یکی از بدترین موارد در مورد حملات پانیک، ترس شدید از این است که این اتفاق تکرار شود. ممکن است شما از حملات پانیک به حدی هراس داشته باشید، به طوری که از وقوع موقعیت‌های خاصی که ممکن است در آن‌ها این حملات برای شما اتفاق بیفتد جلوگیری کنید.
نحوه‌ی تشخیص حملات پانیک
برای تشخیص قطعی اختلال پانیک باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک با مشاهده علائم شما می‌تواند تشخیص دهد که آیا دچار اختلال پانیک شده‌اید یا به سبب بیماری‌های جسمی و روانی -مانند مشکلات قلبی یا تیروئید- دچار علائم پانیک اتک می‌شوید. درحقیقت پزشک با دست یافتن به سوابق پزشکی شما قادر است که ارتباط آن را با بیماری مشخص کند. برای مثال، علائم حمله عصبی پانیک می‌تواند ارتباط مستقیمی با بیماری یا نارسایی قلبی داشته باشد.
برای کمک به تشخیص بیماری ممکن است شما:
- تحت یک معاینه کامل بالینی و روانی قرار گیرید.
- آزمایش خون برای بررسی کارکرد تیروئید و سایر شرایط و آزمایش‌های لازم برای بررسی سلامت قلب شما، مانند الکتروکاردیوگرام ((ECG یا Electrocardiogram (EKG) انجام شود.
- تحت ارزیابی روان‌شناختی قرار گیرید و پزشک با شما در مورد ترس‌ها یا نگرانی‌های‌تان، موقعیت‌های استرس‌زا و مشکلات‌تان در ارتباط با دیگران صحبت کند و یا تاریخچه‌ی پزشکی و روان‌شناختی خانوادگی‌تان را مورد بررسی قرار دهد.
دیگر معیارهای تشخیص حمله عصبی پانیک
همه‌ی افرادی که ترس یا هراس ناگهانیرا تجربه می‌کنند، لزوماً اختلال پانیک ندارند. برای تشخیص اختلال پانیک، باید شرایط زیر را در نظر بگیرید:
- به طور مکرر دچار حملات غیرمنتظره‌ی پانیک می‌شوید.
- حداقل یکی از حملات پانیک، یک ماه (یا بیشتر) پس از نگرانی شما در مورد حملات قبلی صورت گرفته است. تداوم ترس از عواقب حمله پانیک، مانند از دست دادن کنترل، حمله قلبی، افزایش فشار خون و یا ایجاد تغییرات قابل توجی در رفتار شما (مانند جلوگیری از موقعیت‌هایی که فکر می‌کنید ممکن است باعث حمله پانیک شود) می‌تواند علائم را بیشتر کند.
- حملات پانیک شما ناشی از مصرف داروی خاص یا مصرف مواد غذایی خاص، وضعیت پزشکی یا وضعیت بهداشت روانی دیگر (مانند هراس اجتماعی یا وسواس فکری) نیست.
اگر حملات پانیک درمان نشوند، می‌توانند وخیم‌تر شوند و به اختلال هراس یا فوبیا نیز تبدیل شوند.
راه‌های درمان حملات پانیک
مراجعه به روانپزشک و تشخیص به‌موقع، می‌تواند در جلوگیری از پیشرفت این بیماری نقش بسیار مهمی داشته باشد. روانپزشک برای درمان حملات پانیک بسته به شرایط از روش‌هایی مانند روان‌درمانی یا داروها به‌صورت جداگانه یا ترکیبی استفاده می‌کند. چنانچه درمان دارویی لازم باشد، پزشک ممکن است داروهای ضد اضطراب، داروهای ضدافسردگی خاص یا بعضی از داروهای ضدتشنج خاص که دارای خاصیت ضد-اضطراب هستند، یا دسته‌ای از داروهای قلبی (که به‌عنوان بتا بلاکرها شناخته می‌شوند) را تجویز کند. در درمان روان‌شناختی نیز روانپزشک طی جلسات مختلف با مشاوره و صحبت کردن، به بهبود بیمار کمک می‌کند.
عوارض حمله پانیک اتک در زندگی
بدون پیش گرفتن درمان مناسب و یا پیشگیری به موقع، حملات پانیک و اختلال پانیک تقریباً در همه‌ی جوانب زندگی شما تأثیر خواهد گذاشت. ممکن است شما حتی از فکر مواجه شدن با حملات پانیک، ترس و وحشت زیادی داشته باشید. همین موضوع باعث می‌شود که در طول زندگی به‌صورت مداوم ترس و هراس داشته باشید؛ این مورد نیز باعث می‌شود که کیفیت زندگی شما پایین آید.
عوارض ناشی از حملات پانیک یا پانیک اتک ممکن است به طور مستقیم یا غیرمستقیم شامل موارد زیر شود:
- ایجاد هراس‌های خاص، مانند ترس از رانندگی یا ترک خانه به مرور زمان
- مراقبت‌های مکرر پزشکی به دلیل نگرانی‌های بهداشتی و سایر شرایط پزشکی
- اجتناب از حضور یا شرکت در موقعیت‌های اجتماعی
- بروز مشکلات متفاوت در محل کار یا مدرسه
- ایجاد افسردگی (افسردگی پانیک)، اختلالات اضطراب و سایر اختلالات روان‌پزشکی در فرد به مرور زمان
- افزایش خطر خودکشی یا هجوم افکار مربوط به خودکشی به ذهن فرد
- الکل یا سوء مصرف مواد مخدر و دخانیات
- وقوع مشکلات مالی
برای برخی از افرادی که دچار مشکلات پانیک اتک هستند، ممکن استآکروفوبیا Agoraphobia نیز وجود داشته باشد. این نوع فوبیا در واقع باعث می‌شود که فرد مبتلا، از حضور در مکان‌ها یا موقعیت‌هایی که باعث اضطراب او می‌شوند اجتناب کند، زیرا از این موضوع می‌ترسد که در صورت وقوع حمله‌های پانیک اتک، نتواند از آن موقعیت فرار کند یا از کسی کمک بگیرد. برخی از این افراد ممکن است به دیگران متکی باشند و در موقعیت‌های هراس‌انگیز از آن‌ها بخواهند که مدام کنارشان باشند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
حملات پانیک، برای فرد مبتلا به شدت ناراحت‌کننده و وحشتناک هستند. مبارزه با حملات پانیک به خودی خود سخت و دشوار است و ممکن است بدون درمان بدتر و شدیدتر شود. البته همانطور که اشاره شد علائم حملات پانیک می‌تواند بسیار شبیه به علائم سایر مشکلات سلامتی جدی مانند حمله قلبی باشد. بنابراین اگر مطمئن نیستید که چه عاملی باعث ایجاد این علائمی مانند تپش قلب در شما می‌شود، باید توسط یک ارائه‌دهنده‌ی مراقبت‌های اولیه‌ی بهداشتی و روانی ارزیابی شوید.
چگونه با حملات پانیک مقابله کنیم؟
یادتان باشد شما تنها نیستید. افراد زیادی هستند که از حملات پانیک رنج می‌برند و زندگی روزمره‌شان تحت تاثیر این عارضه قرار دارد. اما خوشبختانه تکنیک های زیادی برای مقابله با حملات پانیک (پانیک اتک) وجود دارد که بسیاری از آن‌ها را روانپزشکان در جلسات مشاوره به شما ارائه می‌دهند. در این بخش با ۹ تکنیک کاربردی برای جلوگیری از پانیک اتک آشنا خواهید شد:
نفس عمیق بکشید
در حالی که تنگی نفس یک علامت پانیک اتک است که می‌تواند ترس را افزایش دهد، تنفس عمیق می‌تواند علائم هراس را هنگام آن کاهش دهد و در درمان پانیک به شما کمک کند.
اگر بتوانید تنفس خود را کنترل کنید، احتمال تنگی نفس را پایین می‌آورید. همین مورد می‌تواند علائم دیگر حملات پانیک (پانیک اتک) را کم‌تر کند.
هنگام وقوع حمله، بر تنفس عمیق از طریق دهان تمرکز کنید و احساس کنید که هوا به آرامی سینه و شکم شما را پر می‌کند؛ سپس دوباره نفس را به آرامی بیرون دهید. به همین صورت چهار بار نفس عمیق بکشید، یک ثانیه نفستان را نگه دارید و بعد از آن دوباره چهار بار نفس عمیق بکشید.
افکار خود را کنترل کنید
از راه‌های دیگر درمان پانیک این است که با تشخیص این که به جای حمله قلبی، دچار حمله پانیک شده‌اید، می‌توانید به خود یادآوری کنید که این حمله موقت است، می‌گذرد و شما حالتان خوب می‌شود.
تمام افکاری را که در هنگام حملات پانیک به ذهن شما هجوم می‌آورند، مانند ترس از این که ممکن است در حال مرگ باشید و یا عذاب قریب‌الوقوعی را متحمل شوید، به کلی از خود دور کنید. این کار به شما این امکان را می‌دهد تا روی تکنیک‌های دیگر تمرکز کنید و علائم ناشی از حملات پانیک (پانیک اتک) را کاهش دهید.
چشمان خود را حین وقوع پانیک اتک ببندید
برخی از حملات پانیک ناشی از محرک‌هایی هستند که شما را تحت‌الشعاع قرار می‌دهند. اگر در محیطی پراسترس و با محرک‌های زیاد قرار دارید، احتمال بروز حمله پانیک در شما افزایش می‌یابد.
برای کاهش محرک‌ها، در هنگام حمله پانیک چشمان خود را ببندید. این کار می‌تواند هر گونه محرک اضافی را متوقف و توانایی تمرکزتان را روی تنفس مناسب، راحت‌تر کرده و در نتیجه درمان پانیک را در شما تسریع کند.
ذهن‌آگاهی را تمرین کنید
ذهن‌آگاهی یکی از راه‌های درمان پانیک بدون دارو است که می‌تواند به شما در رویارویی با واقعیت آن چه که در اطراف شما قرار دارد کمک کند. از آن‌جا که حملات پانیک می‌توانند احساس جدایی یا خروج از واقعیت را در فرد ایجاد کند، این تکنیک می‌تواند با نزدیک شدن به واقعیت و در واقع روبه‌رو شدن با حمله‌ی پانیک، به شما برای مبارزه با حملات کمک کند.
بر روی حالات جسمی که حین حمله رخ می‌دهند و با آن‌ها آشنا هستید تمرکز کنید؛ مانند کوبیدن پای خود به زمین یا احساس سوزن‌سوزن شدن دست و پاها. این احساسات خاص شما را در واقعیت محکم‌تر می‌کنند و هدف خاصی را برای تمرکز در اختیار شما قرار می‌دهند.
برای برخی افراد نیز پیدا کردن و مشخص کردن و توجه به یک شیء واحد هنگام حمله‌ی پانیک، مفید است. بنابراین می‌توانید این راه را امتحان کنید و یک شیء را که به آن علاقه دارید، انتخاب کنید تا هنگام وقوع حمله پانیک روی آن تمرکز کنید؛ به عنوان مثال، شما ممکن است به سنگ، فلز، چوب یا هر شیء دیگری علاقه داشته باشید. الگوهای رنگ، اشکال و اندازه‌ی شیء را برای خود مشخص کنید تا همه جا در خاطری شما باشد. هنگام وقوع حمله‌ی پانیک، تمام انرژی خود را روی این شیء متمرکز کنید تا علائم حمله‌ی شما سریع‌تر فروکش کند.
از تکنیک‌های شل کردن عضلات استفاده کنید
دقیقاً مانند تنفس عمیق، تکنیک‌های شل کردن عضلات می‌توانند با کنترل پاسخ بدن، تا حد ممکن به کنترل حمله‌ی هراس کمک کنند.
به طور آگاهانه یکی از عضلاتتان را -با یک چیز ساده، مانند انگشتان دست خود- هم‌زمان با وقوع حمله پانیک اتک شل کنید و اجازه دهید تا گردش خون در بدن شما بهبود یابد.
در صورتی که این تکنیک را هنگامی که آرام هستید و حمله‌ای رخ نداده است، تمرین کنید، هنگام وقوع حمله بسیار مؤثر‌تر بوده و نیز در روند درمان پانیک تأثیر سریع‌تری خواهد گذاشت.
هنگام وقوع حمله، مکان مورد علاقه‌ی خود را تجسم کنید
آرامش‌بخش‌ترین مکان جهان که می‌توانید به آن فکر کنید کجاست؟ ساحل آفتابی با امواج آبی و آرام؟ یا یک پناهگاه در کوه؟
هنگام وقوع حمله پانیک، خود را در این مکان تصور کنید و سعی کنید تا حد ممکن به جزئیات توجه کنید. تصور کنید انگشتان پایتان را درون ماسه‌های گرم فرو برده‌اید و یا بوی تند درختان کاج را استشمام می‌کنید.
فرقی نمی‌کند که چه مکانی را در ذهن خود تصور می‌کنید؛ مهم این است که آن مکان آرام و بی‌سر و صدا باشد تا شما بتوانید با فکر کردن به آن، بر خود تمرکز کرده و اوضاع را مدیریت کنید.
درمان قطعی حملات پانیک با انجام ورزش امکان‌پذیر است؟
اندروفین‌ها (Endorphins) به صورت مداوم در حال کمک به پمپاژ خون هستند. انجام ورزش‌های سبک می‌تواند به اندورفین‌ها کمک کند تا بدن شما را در حالت پایدار قرار دهد. این موضوع می‌تواند روحیه‌ی شما را بهبود بخشد. از آن جا که در این حالت، استرس در شما از حالت عادی بیشتر است، ورزش‌های سبکی را انتخاب کنید که به شما فشار وارد نکنند، مانند راه رفتن یا شنا کردن.
درمان گیاهی و خانگی پانیک اتک
دمنوش اسطوخودوس مصرف کنید
دمنوش اسطوخودوس تسکین‌دهنده‌ی استرس است و از روش‌های درمان گیاهی پانیک اتک محسوب می‌شود. این گیاه می‌تواند به بدن شما در ریلکس شدن کمک کند. همچنین اگر می‌دانید که مستعد حملات پانیک (پانیک اتک) هستید، می‌توانید مقداری روغن اسطوخودوس را همراه خود داشته باشید و در هنگام حمله‌ی پانیک مقداری از آن را روی ساعد خود قرار دهید و عطر آن را استشمام کنید.
همچنین می‌توانید نوشیدن چای اسطوخودوس یا بابونه را امتحان کنید. هر دوی این مواد آرامش‌بخش و تسکین‌دهنده هستند.
توجه:
- اسطوخودوس نباید با بنزودیازپین‌ها ترکیب شود. این ترکیب می‌تواند باعث خواب‌آلودگی شدید شود.
- یادتان باشد که هرگز بدون مشورت با پزشک متخصص، خوددرمانی نکنید. چراکه برخی از درمان‌های گیاهی، ممکن است در برخی افراد ممنوعیت داشته باشد و یا نیاز به محدودیت‌هایی باشد.
مواد حاوی بنزودیازپین مصرف کنید
از دیگر راه‌های خانگی درمان پانیک اتک این است که مواد حاوی بنزودیازپین‌ها (Benzodiazepines) را مصرف کنید. بنزودیازپین‌ها می‌توانند به درمان حملات پانیک کمک کنند. این داروهای درمانی اغلب شامل بنزودیازپین‌ها می‌شوند، که بعضی از آن‌ها (مانند آلپرازولام) دارای تأییدیه‌ی سازمان غذا و دارو برای درمان این بیماری هستند.
از آن جا که بنزودیازپین‌ها داروهای مورد تجویز هستند و بدون نسخه قابل تهیه نیستند، برای این که بتوانید آن ها را تهیه و مصرف کنید، در وهله‌ی اول باید بیماری شما توسط پزشک تشخیص داده شود. این دارو می‌تواند بسیار اعتیادآور باشد و بدن با گذشت زمان می‌تواند با این داروها سازگاری پیدا کند. بنابراین فقط باید با تشخیص پزشک مصرف شوند.
جلوگیری از بروز حملات پانیک
هیچ راه مطمئنی برای جلوگیری از حملات پانیک یا پانیک اتک وجود ندارد. با این حال، این توصیه‌ها ممکن است کمک شایانی کنند:
- در اسرع وقت در صدد درمان پانیک اتک بربیایید تا از بدتر شدن یا شدیدتر شدن آن جلوگیری کنید.
- به برنامه‌ی درمانی خود پایبند باشید تا به شما در جلوگیری از عود یا بدتر شدن علائم پانیک اتک کمک کند.
- فعالیت بدنی منظم داشته باشید، زیرا ممکن است در محافظت در برابر اضطراب نقش مفیدی داشته باشد. فعالیت‌هایی چون یوگا یا تمرین های ورزشی مخصوص نیز پیشنهاد می‌شود.
کلام آخر دکتر ساینا
حملات پانیک به خودی خود مرگ‌آور و خطرناک نیستند، اما در صورت کنترل نشدن می‌توانند وحشت‌آور باشند و کیفیت زندگی شما را تحت تأثیر قرار دهند. استفاده از روش‌های درمانی و پیشگیری به موقع از پانیک اتک بسیار مهم است. کادر متخصصان دکتر ساینا با ارائه راهکارهای درمانی در کنار شما هستند بتوانید این عارضه را به خوبی مدیریت و کنترل کنید.
اگر تجربه حملات پانیک اتک را داشته‌اید، برای کنترل آن چه اقداماتی را انجام داده‌اید؟ چگونه توانسته‌اید ترس و اضطراب خود را کنترل کنید؟ تجربیات خود را با مخاطبان مجله سلامت دکتر ساینا در میان بگذارید.