۲۱ علت خارش سر + روش‌های درمان خارش پوست سر

خارش سر خیلی اوقات مشکل پیش‌پاافتاده‌ای بوده و درمان آن ساده است؛ اما گاهی اوقات علت خارش سر یک بیماری زمینه‌ای یا لانه‌کردن یک حشره یا موجود میکروسکوپی در پوست و مو است. این مشکلات زمینه‌ای نیازمند تشخیص و درمان به‌موقع هستند. چرا که ممکن است عوارض مختلفی به جز خارش پوست سر را به همراه داشته باشند. همچنین گاهی اوقات این بیماری‌ها به‌شدت مسری هستند و تشخیص و درمان به‌موقع آن‌ها برای حفظ سلامت خانواده و جامعه ضروری است.

آیا خارش پوست سر طبیعی است؟

هر فردی در طول زندگی خود بارها خارش سر را تجربه می‌کند. در اکثر مواقع خارش پوست سر به دلیل یک مشکل زمینه‌ای مثل حساسیت، شوره یا شپش سر ایجاد می‌شود و خطرناک نیست. البته این بدان معنا نیست که خارش سر مسئله بی‌اهمیتی است و نیازی به پیداکردن علت و درمان آن ندارید.

علت خارش سر

دلایل مهم خارش سر عبارت‌اند از:

۱. واکنش به رنگ مو

خارش سر یکی از عوارض شایع رنگ‌کردن مو است. رنگ مو حاوی مواد شیمیایی خیلی قوی است که پوست سر را تحریک می‌کنند. وقتی رنگ مو مدتی روی سر باقی می‌ماند، ممکن است پوست سر را بسوزاند و باعث خارش آن شود.

۲. ریزش مو ناشی از سشوار کشیدن زیاد

مو برای حفظ سلامت خود نیاز به رطوبت دارد. وقتی موهای خود را سشوار می‌کشید حرارت آن باعث ازبین‌رفتن رطوب پوست سر و در نتیجه آسیب‌دیدن و ریختن موها می‌شود. خشکی پوست سر علاوه بر اینکه به موها آسیب می‌زند باعث خارش هم می‌شود.

۳. حساسیت به داروها

بعضی‌اوقات خارش پوست نقاط مختلف بدن (از جمله سر) جزء عوارض مصرف یک داروی خاص است. داروهای مخدر (به‌خصوص داروهای مخصوص بی‌حسی نخاعی)، داروهای شیمی‌درمانی و «کلروکین» بیشتر از سایر داروها باعث خارش می‌شوند.

خارش به علت حساسیت دارویی معمولاً به علت تداخل دارویی زیاد یا مصرف چند داروی مختلف در سنین بالا اتفاق می‌افتد.

۴. اگزما

اگزما یکی از انواع بیماری‌های التهابی پوست است. در افراد مبتلا به این مشکل، توانایی پوست در حفظ رطوبت و محافظت از خود در برابر عوامل خارجی کم می‌شود. این اتفاق باعث می‌شود پوست خشک و دچار خارش شود. اگزمای پوست سر معمولا رایج است.

۵. شوره سر و درماتیت سبوره‌ای

«سبوم» (Sebum) ماده چربی است که توسط غدد چربی پوست «غدد سبابه» تولید می‌شود. درماتیت سبوره‌ای از جمله مشکلات شایعی است که به دلیل التهاب این غدد ایجاد می‌شود. این بیماری التهابی بیشتر در نقاطی از بدن مثل سر، پیشانی، نوک بینی و بالای کمر ایجاد می‌شود که پوست چرب‌تری دارند.

درماتیت سبوره‌ای ممکن است باعث شوره سر، خارش و ظاهرشدن دانه‌ها یا سطوح چربی روی پوست شود. تغییرات آب‌وهوایی، استرس، مشکلات هورمونی و رشد قارچ روی پوست از جمله دلایل بروز این مشکل هستند.

۶. درماتیت تماسی

درماتیت تماسی به دلیل تماس مستقیم یک عامل خارجی با پوست و واکنش حساسیتی بدن به آن ایجاد می‌شود. این مشکل باعث ایجاد بثورات پوستی همراه با خارش می‌شود. لوازم آرایشی، عطرها، گل و گیاه، زیورآلات، محصولات شیمیایی پوست و مو و ذرات آلودگی معلق در هوا از جمله دلایل ایجاد درماتیت تماسی و خارش سر هستند.

حساسیت به عوامل خارجی مثل آلودگی‌های محیطی، شامپو، رنگ مو، گل‌وگیاه و عطر باعث خارش پوست سر می‌شود.

۷. درماتیت آتوپیک

درماتیت آتوپیک یک نوع اگزمای مزمن (درازمدت) است. خارش پوست و التهاب آن دو علامت رایج درماتیت آتوپیک هستند. علائم این بیماری معمولاً در کودکی و قبل از یک‌سالگی ایجاد می‌شوند. بااین‌حال کودکان سنین بالاتر یا بزرگسالان هم ممکن است به آن دچار شوند.

۸. شپش

اگرچه شپش سر بیشتر بین دانش‌آموزان و کودکان شیوع دارد؛ اما این حشرات ریز ممکن است به مو و پوست سر بزرگسالان هم حمله کنند و باعث خارش شدید سر شوند. شپش‌ها برای ادامه زندگی خود محلی گرم نزدیک به پوست کف سر را انتخاب کرده و از خون آن تغذیه می‌کنند.

شپش سر نشانه کثیفی پوست یا رعایت‌نکردن بهداشت نیست. برعکس، این حشره علاقه بیشتری به پوست و موی تمیز دارد.

۹. کهیر

کهیر پوست سر معمولاً به علت حساسیت پوستی ایجاد می‌شود. کهیرهای پوستی برآمدگی‌های به رنگ پوست یا بی‌رنگی هستند که روی پوست ظاهر می‌شوند و باعث خارش می‌شوند.

۱۰. گال یا جرب

گال حشره‌ای میکروسکوپی است که وارد لایه‌های بالایی پوست می‌شود، در آنجا لانه کرده و تخم‌گذاری می‌کند. گال به‌شدت مسری است و از طریق تماس پوستی، لباس‌ها، رختخواب و وسایل خانه منتقل می‌شود.

۱۱. پسوریازیس

پسوریازیس یک بیماری خودایمنی و غیرمسری است. رشد سلول‌های پوستی در بدن افراد مبتلا به این بیماری سرعت بالا و غیرعادی دارد.

۱۲. زونا

زونا (هرپس زوستر) یک نوع بیماری عفونی است که بیشتر در افراد بالای ۵۰ سال ایجاد می‌شود. عامل این عفونت، همان ویروسی است که آبله‌مرغان را ایجاد می‌کند. زونا باعث ایجاد دانه‌های پوستی و خارش در نقاط مختلف بدن، به‌خصوص بالاتنه می‌شود.

۱۳. درماتوفیتوز یا عفونت قارچی

درماتوفیتوز نوعی عفونت قارچی است که در پوست نواحی مختلف بدن، سر و ناخن‌ها ایجاد می‌شود. ازآنجاکه این عفونت باعث ایجاد بثورات پوستی قرمز رنگ و حلقوی می‌شود به آن عفونت کرم حلقوی هم گفته می‌شود. عفونت قارچی پوست سر می‌تواند باعث ریزش مو و خارش سر شود.

۱۴. دیابت

مقدار بالای قند خون در افراد مبتلا به بیماری دیابت، باعث عوارضی مثل خشکی پوست، گردش ضعیف خون در بدن و ضعف سیستم ایمنی می‌شود. پوست خشک در کنار آسیب‌پذیرشدن بدن در برابر عفونت‌های قارچی و باکتریایی باعث می‌شود افراد مبتلا به دیابت بیشتر در معرض خارش سر باشند.

۱۵. میگرن

سردردهای شدید (به‌خصوص سردردهای میگرنی) هم می‌توانند باعث ایجاد علائمی مثل التهاب پوست، مورمورشدن، خارش و حساس‌شدن پوست شوند. این علائم ناشی از تغییراتی هستند که در رگ‌ها، اعصاب و بافت‌های اطراف سر هنگام بروز سردرد ایجاد می‌شوند.

۱۶. آلوپسی اسکار

آلوپسی اسکار به ریزش موی ناشی از تخریب فولیکول‌ها (ساختاری لوله‌ای شکل که ریشه و ساقه مو درون آن قرار دارد.) گفته می‌شود. این بیماری به دلیل التهاب، ابتلا به یک اختلال خودایمنی یا آسیب‌ها و سوختگی‌های پوستی ایجاد می‌شود. ریزش مو و خارش سر از جمله علائم شایع این مشکل هستند.

۱۷. نوروپاتی

خارش‌های عصبی پوست سر (نوروپاتی) نه به علت مشکل پوستی، بلکه به‌خاطر آسیب‌دیدن سیستم عصبی به وجود می‌آیند. خاراندن پوست کمکی به بهبود این نوع خارش سر نمی‌کند.

۱۸. سرطان پوست

سرطان پوست از جمله شایع‌ترین انواع سرطان است. این سرطان بیشتر در نقاطی از پوست که در معرض آفتاب هستند (مثل سر و صورت) ایجاد می‌شود.

۱۹. اختلال اضطراب

اضطراب هم روی سیستم عصبی بدن اثر می گذارد و هم باعث نوسان در مقدار ترشح هورمون‌ها می‌شود. به همین دلیل افرادی که دچار اختلال اضطراب بوده یا به‌صورت طولانی‌مدت تحت استرس هستند بیشتر دچار سوزش و خارش پوستی می‌شوند. همچنین نتیجه یک پژوهش علمی معتبر نشان داده است که استرس می‌تواند علائم پوستی و خارش ناشی از مشکلات زمینه‌ای مثل پسوریازیس، اگزما و لیکن پلانوپیلاریس را شدیدتر کند. (منبع: Nature)

مشکلات روحی و استرس باعث ایجاد تداخل در عملکرد طبیعی بدن و سیستم عصبی آن می‌شود. اضطراب طولانی‌مدت یکی از دلایل خارش سر و تشدید علائم بیماری‌های پوستی است.

۲۰. لوپوس اریتماتوز دیسکوئید

لوپوس یک بیماری خودایمنی است. سیستم ایمنی بدن افراد مبتلا به لوپوس، ‌بافت‌های سالم بدن را به‌اشتباه به‌عنوان یک عامل خارجی شناسایی کرده و به آن‌ها حمله می‌کند. لوپوس ممکن است به بافت‌های مختلف بدن آسیب بزند. در لوپوس دیسکوئید، پوست آسیب می‌بیند و علائمی مثل قرمزی، پوسته‌پوسته شدن و خارش ایجاد می‌شود.

۲۱. لیکن پلانوپیلاریس یا لیکن پلان مویی

بیماری لیکن پلانوپیلاریس باعث ایجاد التهاب در پوست سر و فولیکول‌های مو و ظهور علائمی مثل خارش، کچلی، سوزش و زخم می‌شود.

علت خارش سر در شب چیست؟

خارش سر در هر ساعتی از روز اتفاق می‌افتد؛ اما اگر فقط شب‌ها خارش دارید یا در این ساعت از روز خارش‌تان شدیدتر است به احتمال زیاد به گال مبتلا شده‌اید. حشره گال شب‌ها که دمای بدن بالاتر است فعالیت بیشتری دارد.

علائم خارش پوست سر چیست؟

خاراندن زیاد پوست سر می‌تواند باعث ایجاد درد شود. همچنین بسته به علت ایجاد خارش سر، ممکن است علائم زیر را نیز تجربه کنید:

• ریزش مو سکه‌ای
• خشکی پوست
• التهاب پوست
• تب خفیف
• جوش‌های چرکی
• قرمزی
• پوسته‌پوسته شدن سر
• ورم کف سر
• برآمدگی‌های ریز روی پوست سر
• مشاهده دانه‌های سفید یا زرد پودری و ریز روی موها، لباس‌ها و رختخواب
• مشاهده دانه‌های ریز سفید، کشیده و چسبنده روی ساقه مو (تخم شپش)
• مشاهده حشره ریز سفید روی ساقه مو
• سوزش
• کهیر
• سفت و ضخیم‌شدن پوست
• تغییر رنگ پوست
• احساس مورمورشدن یا راه‌رفتن موجود زنده روی پوست سر
• مشکل خواب
• خارش شبانه
• ریزش مو

روش‌های تشخیص خارش پوست سر

پزشکان معمولاً با معاینه دقیق پوست سر و موها می‌توانند علت ایجاد خارش سر را تشخیص بدهند و درمان مناسب آن را تجویز کنند. در موارد خاصی ممکن است پزشک قسمت کوچکی از پوست سر را بتراشد و آن را برای بررسی وجود عفونت‌های باکتریایی و قارچی یا سرطان به آزمایشگاه ارسال کند.

درمان خارش پوست سر

درمان خارش پوست سر به علت ایجاد آن بستگی دارد. در مواردی که خارش به دلیل یک عفونت یا حشراتی مثل شپش و گال ایجاد شده است مراجعه به پزشک برای درمان ضروری است؛ چرا که درمان این مشکلات نیاز به دارو دارد. در جدول زیر می‌توانید درمان‌های موجود برای هرکدام از مشکلات پوستی سر را مشاهده کنید.

درمان خانگی خارش سر

در برخی موارد که خارش سر به دلیل حساسیت یا مشکلات روانی ایجاد شده است، می‌توانید به کمک درمان‌های خانگی ساده مشکل را برطرف کنید.

۱. تغییر شامپو

اگر بعد از استفاده از شامپو یا رنگ موی خاصی دچار خشکی یا خارش سر شده‌اید بهتر است آن را عوض کنید. اگر پوست حساسی دارید، بهتر است از شامپوهای فاقد سولفات استفاده کنید.

۲. شانه کردن

گاهی اوقات خارش سر به دلیل جمع‌شدن سلول‌های مرده پوست سر اتفاق می‌افتد. شانه‌کردن موها باعث از بین رفتن این سلول‌ها و وادارکردن پوست به بازسازی خود می‌شود.

۳. نوشیدن آب

اگر به اندازه کافی آب به بدنتان نرسانید پوستتان دچار خشکی و خارش می‌شود. بهتر است روزی ۸ لیوان آب بخورید تا از این مشکل جلوگیری کنید.

۴. بخور سرد

خشکی هوا یکی از دلایل مهم خارش و اگزمای پوست سر است. اگر در منطقه‌ای زندگی می‌کنید که هوا خیلی خشک است، بهتر است از دستگاه‌های بخور سرد در خانه و محل کارتان استفاده کنید.

۵. دوری از استرس و اضطراب

استرس و اضطراب نه‌تنها روی سلامت روان اثر منفی دارند؛ بلکه به جسم هم آسیب می‌زنند. همان‌طور که گفتیم یکی از دلایل خارش سر اضطراب است. به همین دلیل بهتر است با کمک‌گرفتن از یک متخصص روان‌شناس یا روانپزشک استرس خود را مدیریت کنید.

دوری از عوامل استرس‌زا، تفریح‌کردن، ورزش، شرکت در جمع‌های خانوادگی و دوستانه، مدیتیشن و یوگا، رژیم غذایی سالم و خواب کافی و منظم به کاهش استرس کمک می‌کند.

به گفته وبسایت Verywell Health:

درمان خارش سر به علت دقیق ایجاد آن بستگی دارد. عوامل مختلفی مثل شوره سر، حساسیت و بیماری‌های پوستی از جمله اگزما و پسوریازیس می‌توانند باعث خارش سر شوند.

معمولاً درمان‌های خانگی به بهبود خارش کمک می‌کنند. این درمان‌ها شامل اسید سالیسیلیک، شامپوهای دارویی، روغن نارگیل، سرکه سیب، روغن گیاه نعنا فلفلی و درخت چای هستند.

در برخی موارد درمان‌های خانگی جوابگو نیستند و درمان‌های دارویی با نسخه نیاز است.

۶. تغذیه درست

رژیم غذایی رابطه مستقیمی با سلامت پوست و مو دارد. برای حفظ سلامت پوست و جلوگیری از خارش سر، سعی کنید رژیم غذایی سالم و متعادلی داشته باشید. یک رژیم غذایی سالم باید شامل مقادیر کافی میوه و سبزی‌های تازه و مواد غذایی حاوی روی، انواع ویتامین‌ها، آنتی‌اکسیدان، چربی‌های سالم (مثل اسید چرب امگا – ۳) و سایر منابع معدنی ضروری باشد.

مصرف زیاد کربوهیدرات‌ها باعث افزایش احتمال ابتلا به قارچ پوست سر و شوره می‌شود. به همین دلیل اگر زیاد دچار خشکی و خارش سر می‌شوید، بهتر است مصرف قند و کربوهیدرات خود را محدودتر کنید. همچنین مصرف زیاد قهوه، چای، الکل، نمک و چربی‌های اشباع باعث ازبین‌رفتن رطوبت طبیعی بدن و خشکی پوست سر می‌شود.

۷. یوگا و مدیتیشن

یوگا و مدیتیشن از جمله روش‌های آرام‌سازی ذهن هستند. این روش‌ها در درمان خارش سر ناشی از اختلال اضطرابی اثر خوبی دارند. همچنین مدیتیشن باعث آرامش اعصاب می‌شود و از این طریق به کاهش احساس خارش ناشی از اگزما کمک می‌کند. البته این روش‌ها باید در کنار داروها به کار گرفته شوند تا تاثیر خود را نشان دهند.

۸. شامپوی کتوکونازول

کتوکونازول یک ماده ضدقارچ است. این ماده در کاهش رشد قارچی به نام «مالاسزیا» که عامل پسوریازیس است اثر خوبی دارد. شامپوی کتوکونازول همچنین در درمان شوره سر، پوسته‌پوسته شدن و خارش ناشی از درماتیت سبوره‌ای موثر است.

از شامپوی کتوکونازول روی پوست متورم یا جوش‌ها و زخم‌های باز استفاده نکنید.

۹. شامپوی زینک پریتیون

«هیستامین» ماده‌ای شیمیایی است که توسط سیستم ایمنی بدن آزاد می‌شود. هنگامی که با یک عامل خارجی حساسیت‌زا مواجه می‌شوید، بدنتان شروع به تولید هیستامین می‌کند و علائم حساسیت ظاهر می‌شوند.

یک پژوهش علمی نشان داده است میزان هیستامین در پوست سر افراد مبتلا به درماتیت سبوره‌ای و شوره سر بیشتر از ۲ برابر مقدار این ماده در بدن سایر افراد است. نتیجه این پژوهش نشان می‌دهد مصرف شامپوی «زینک پریتیون» در کاهش شدت خارش سر و میزان هیستامین نقش چشمگیری دارد. این شامپو علاوه بر تاثیری که در کاهش ترشح هیستامین دارد رشد قارچ را هم کم می‌کند.

۱۰. شامپوی حاوی اسید سالیسیلیک

اسید سالیسیلیک ماده‌ای شیمیایی است که در برگ گیاه همیشه‌بهار و عصاره پوست درخت بید سفید وجود دارد. این ماده به دلیل داشتن خواص ضدالتهابی و ضدباکتری می‌تواند به درمان خارش و پوسته‌پوسته شدن سر ناشی از بیماری پسوریازیس کمک کند.

اگر به آسپرین حساسیت دارید نباید اسید سالیسیلیک مصرف کنید.

۱۱. سلنیوم سولفید

از لوسیون و شامپوهای سلنیوم سولفید برای درمان درماتیت سبوره‌ای استفاده می‌شود. این ماده شیمیایی رشد قارچ‌های کف سر را کند می‌کند.

درمان گیاهی خارش پوست سر

روغن‌ها و مواد مختلفی در طبیعت وجود دارند که می‌توانند به کاهش خشکی پوست سر و خارش ناشی از آن کمک کنند. از جمله درمان‌های گیاهی معتبر برای خارش پوست سر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱. روغن زیتون

قرار دادن روغن زیتون روی پوست سر باعث کاهش خارش می‌شود. برای استفاده از روغن زیتون ابتدا چند قطره از آن را بین دست‌هایتان مالش دهید تا گرم شود و بعد آن را روی پوستتان ماساژ دهید. اجازه دهید روغن زیتون چند ساعت روی سرتان بماند و بعد آن را با آب و شامپو بشویید.

۲. روغن نارگیل

در روغن نارگیل طبیعی ماده‌ای به نام «لوریک اسید» وجود دارد. این ماده یک اسید چرب بوده و دارای خواص ضدمیکروبی است. همچنین این ماده به جذب بهتر روغن نارگیل روی پوست و کاهش خارش کمک می‌کند. روغن نارگیل در درمان خارش سر ناشی از اگزما موثر است. همچنین یک پژوهش نشان داده است که این روغن در ترکیب با رازیانه، در درمان خارش سر ناشی از شپش تاثیر چشمگیری دارد.

۳. روغن درخت چای

روغن درخت چای خواص ضدقارچ، ضد میکروب، ضدالتهاب و ضدعفونی‌کننده دارد. این روغن در درمان خارش ناشی از شپش، شوره و درماتیت سبوره‌ای موثر است.

استفاده از این روغن به‌تنهایی می‌تواند پوست را ملتهب کند. به همین دلیل قبل از استفاده باید آن را رقیق کنید. برای استفاده از آن، ابتدا ۱۰ الی ۲۰ قطره از روغن را با یک شامپوی ملایم یا روغن زیتون مخلوط کنید. سپس پوست سرتان را با محلولی که درست کرده‌اید ماساژ دهید.

۴. روغن نعناع

یک پژوهش معتبر نشان داده است که روغن گیاه نعناع فلفلی در کاهش شوره و رفع خارش سر موثر است. (منبع: Researchgate) برای استفاده از این روغن، ابتدا آن را با یک روغن دیگر (مثل روغن زیتون) رقیق کنید. قبل از استفاده از شامپو روغن را روی سرتان ماساژ دهید. همچنین می‌توانید دم‌نوش خنک شده نعنافلفلی را بعد از شستن شامپو روی موها بریزید و ماساژ دهید.

روغن‌های طبیعی مثل روغن زیتون، نعنا فلفلی، درخت چای و نارگیل به دلیل داشتن خواص ضدالتهابی و ضدمیکروبی به کاهش خارش سر کمک می‌کنند.

۵. سرکه سیب

سرکه سیب به دلیل خواص ضدالتهابی، ضدقارچ و ضدباکتری خود می‌تواند به کاهش خارش ناشی از خشکی پوست کمک کند. بهتر است قبل از استفاده از سرکه سیب روی پوست سر، آن را با گرم رقیق کنید. بعد از شستن موها با شامپو، محلول سرکه سیب را روی موها بریزید.

۶. روغن علف لیمو

نتیجه پژوهش علمی که در سال ۲۰۱۵ انجام شده است نشان می‌دهد که روغن گیاه علف لیمو در درمان شوره سر موثر است. در این پژوهش از ۳۰ نفر خواسته شد تا هر روز از این روغن روی نیمی از سر خود استفاده کنند. بعد از گذشت ۲ هفته از شروع آزمایش مشخص شد نیمی از سر که روی آن روغن قرار داده شده بود شوره و خارش کمتری دارد. (منبع: Karger)

۷. روغن دانه کنجد

دانه کنجد حاوی مواد مغذی فراوانی از جمله:

• ویتامین B1
• کلسیم
• مس
• فسفر
• آهن
• منگنز
• منیزیم
• زینک

است. این مواد مغذی می‌توانند در سلامت پوست سر و موها نقش مفیدی را بازی کنند. روغن دانه کنجد به برطرف‌کردن خشکی مو، کاهش التهاب پوست سر، ازبین‌بردن باکتری‌ها و قارچ‌ها، درمان شوره سر و درخشندگی موها کمک می‌کند.

۸. آلوئه‌ورا

پژوهش‌ها نشان می‌دهد که خواص ضدالتهابی گیاه آلوئه‌ورا می‌توانند در کاهش التهاب پوست سر به دلیل شوره موثر باشند. این گیاه به‌خوبی ساقه مو را تمیز کرده و چربی‌های اضافی و بقایای محصولات شیمیایی مو را از آن پاک می‌کند.

۹. بلغور جو دوسر

در بعضی از شامپوهای ضدشوره از عصاره بلغور جو دوسر استفاده می‌شود. محلول بلغور جو دو سر یک لایه محافظ روی سطح پوست سر ایجاد می‌کند. این لایه، رطوبت را در خود حبس کرده و از خشکی پوست سر جلوگیری می‌کند. همچنین جو دو سر خواص ضدالتهاب و آنتی‌اکسیدانی هم دارد که برای کاهش التهاب پوست مفید است.

برای استفاده از بلغور جو دوسر ابتدا مقداری از آن را داخل یک پارچه ململ بریزید و آن را گره بزنید. سپس آن را زیر آب ولرم گرفته و آب خارج‌شده از پارچه را داخل یک پارچ جمع کنید. سپس عصاره جو دو سر را روی پوست سر بریزید.

۱۰. آبلمیو

لیمو دارای خواص مختلفی است که به کاهش خارش و شوره سر کمک می‌کنند. از جمله:

• حاوی آهن و فلاونوئید (مواد ضروری برای سلامت مو و پوست)
• اسید سیتریک: این ماده تنظیم‌کننده pH پوست سر است و از این طریق از ابتلا به شوره جلوگیری می‌کند.
• حاوی ویتامین C: خواص آنتی‌اکسیدانی این ویتامین به تقویت فولیکول‌های مو و تولید کلاژن برای بازسازی قسمت‌های آسیب‌دیده پوست کمک می‌کند.
• حذف چربی‌های اضافی پوست سر
• حاوی ویتامین B: این ویتامین به بهبود مشکلات پوستی کمک می‌کند. نتیجه یک تحقیق علمی نشان داده است که کمبود ویتامین B باعث می‌شود بیشتر در معرض عفونت‌های ناخن، بثورات پوستی و درماتیت سبوره‌ای قرار بگیرید.

۱۱. آب پیاز

آب پیاز برای حفظ سلامت پوست سر و موها بسیار مفید است. پیاز حاوی ترکیباتی به نام «فلاونوئید» است که هم خاصیت ضدالتهابی دارند و هم می‌توانند به جریان‌یافتن بهتر خون در رگ‌ها کمک کنند. این خواص در کاهش التهاب، خشکی و خارش پوست سر موثر هستند.

همچنین نتیجه یک پژوهش علمی در سال ۲۰۱۴ نشان داد که عصاره پیاز در درمان آلوپسی هم موثر است. در این پژوهش از گروهی از افراد خواسته شد تا عصاره پیاز را روزی دو بار روی سر خود قرار دهند. بعد از ۶ هفته، مشخص شد ۸۶.۹ درصد از افرادی که این کار را انجام داده بودند رشد موی بیشتری را نسبت به سایر افراد تجربه کردند. (منبع: The Journal of Dermatology)

همچنین پیاز خواص ضدقارچ و ضدمیکروبی فراوانی هم دارد. به همین دلیل ممکن است در درمان شوره سر ناشی از قارچ هم اثر مثبت داشته باشد. البته هنوز به اندازه کافی پژوهش علمی درباره اثر پیاز روی درمان شوره سر انجام نشده است.

چگونه از ابتلا به خارش پوست سر پیشگیری کنیم؟

• برای اینکه احتمال خارش پوست کمتر شود، باید پوست سر خود را به طور مرتب بشویید تا چربی‌هایی که روی آن جمع شده‌اند پاک شوند.
• هنگام شستن موها در حمام دقت کنید شامپو یا نرم‌کننده روی پوست باقی نمانده باشد.
• پوست سر را با آب گرم و نه داغ بشویید. آب داغ باعث حساس‌شدن و خشکی پوست می‌شود.
• از سشوار کشیدن مو به‌صورت مستقیم و باحرارت بالا اجتناب کنید.
• برای کاهش حساسیت پوستی، لوازم بهداشتی و آرایشی را که حاوی مواد معطر و رنگ هستند مصرف نکنید.
• از تماس مستقیم با افرادی که شپش سر  دارند اجتناب کنید. لوازم شخصی فرد مبتلا به شپش از جمله شانه، کلاه، روسری، حوله و رختخواب را باید از سایر اعضای خانواده جدا کنید.
• به کودک خود یاد بدهید که از تماس مستقیم موهای خود با موی همبازی‌هایش در محیط پارک، مهدکودک، مدرسه یا خانه اجتناب کند و لوازم شخصی‌اش را با کسی به اشتراک نگذارد.
• اگر فردی در خانه به شپش سر مبتلا شده است، ممکن است لازم باشد درمان خانوادگی را برای جلوگیری از گسترش دوباره بیماری در خانه انجام دهید. همچنین باید تمام وسایل شخصی اعضای خانواده، رختخواب‌ها و همه سطوحی را که با موها در تماس بوده‌اند پاک‌سازی کنید.

چه زمان برای خارش پوست سر از پزشک کمک بگیریم؟

اگر با وجود استفاده از درمان‌های خانگی، خارش سر بعد از حداقل ۶ هفته از بین نرفت یا بدتر شد باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر علاوه بر خارش، علائم دیگری مثل ریزش موی شدید، بثورات پوستی، درد، خشکی پوست، جوش‌های دردناک، یا مشکل خواب (به دلیل خارش شدید) هم دارید باید برای تشخیص علت خارش از پزشک کمک بگیرید.

کلام آخر دکترساینا

خارش سر گاهی به دلایل ساده و قابل‌پیشگیری مثل حساسیت به داروها، مواد شیمیایی بهداشتی، رنگ مو یا یک شامپوی خاص ایجاد می‌شود؛ اما گاهی علت خارش سر فراتر از یک حساسیت ساده است. مشکلات پوستی، برخی بیماری‌های خودایمنی مثل لوپوس، سرطان پوست و لانه‌کردن حشرات و موجودات میکروسکوپی مثل شپش و گال در پوست و مو از جمله دلایل دیگر ایجاد خارش سر هستند.

سوالات متداول