۱۳ علت پاره شدن کاندوم- راه‌های جلوگیری و عوارض ناشی از آن

کاندوم یکی از معمول‌ترین وسیله‌های بهداشت جنسی است که هم توسط مردان (در قالب کاندوم‌های مردانه معمول یا کاندوم خارجی) و هم توسط خانم‌ها (در قالب کاندوم زنانه یا کاندوم داخلی) مورداستفاده قرار می‌گیرد. پاره شدن کاندوم‌ اتفاقی است که هر زمانی ممکن است بیفتد و درست عمل کردن بعد از این اتفاق در آن شرایط پراسترس می‌تواند کار سختی باشد.
اما اگر از قبل خود را برای این شرایط آماده کرده باشید، می‌توانید به‌خوبی از پس مدیریت آن بربیایید. آگاهی قبلی درباره دلایل پارگی کاندوم، نشانه‌های آن، روش چک کردن کاندوم قبل از رابطه، انتخاب برند مناسب و مهم‌تر از همه، اقدامات فوری که بعد از پارگی کاندوم باید انجام داد، می‌تواند شما را برای چنین موقعیتی آماده کند. در این مقاله به بررسی همه موارد گفته‌شده می‌پردازیم تا بتوانید با وجود پاره شدن کاندوم، همچنان سلامت رابطه خود را حفظ کنید.

نشانه های پاره شدن کاندوم چیست؟

از کجا بفهمیم کاندوم پاره شده است؟ دانستن پاسخ این سوال به شما کمک می‌کند تا به‌محض اینکه متوجه پارگی شدید، اقدامات بعدی را انجام دهید. یکی از نشانه‌های واضح پارگی کاندوم، مشاهده سوراخ یا پارگی روی آن است. بااین‌حال همیشه پارگی آن‌قدر واضح نیست و ممکن است سوراخ ایجادشده آن‌قدر ریز باشد که با چشم دیده نشود. در این صورت مشاهده مایع منی که از کاندوم نشت پیدا کرده است می‌تواند نشانه‌ای از پارگی آن باشد.
علاوه بر پارگی‌های جزئی ممکن است کاندوم در طول رابطه کاملاً پاره شود و فقط بخشی از آن دور آلت جنسی باقی بماند. همچنین این احتمال هم وجود دارد که کاندوم (چه زنانه و چه مردانه) در طول رابطه کاملاً بیرون بیاید یا داخل واژن جا بماند.
خطرات احتمالی ناشی از بیرون آمدن کاندوم و جا ماندن آن در واژن، فرقی با شرایطی که کاندوم پاره شده است ندارد و مطالبی که در ادامه این مقاله گفته می‌شود برای این شرایط هم مفید خواهند بود.

مشاهده سوراخ روی کاندوم یا نشتی مایع منی از آن نشانه پارگی و غیرقابل‌استفاده بودن کاندوم است.

به گفته Healthline:

ممکن است هنگام رابطه یا حتی وقتی می‌خواهید کاندوم را دور بیندازید متوجه پاره شدن آن شوید؛ بنابراین می‌توان گفت اینکه کاندوم بدون اینکه متوجه شده باشید پاره شود، اتفاق دور از ذهنی نیست.
با همه این‌ها، نباید درباره این مسئله بیش‌ازحد نگران شوید، چرا که این اتفاق خیلی به‌ندرت رخ می‌دهد. به‌خصوص اگر از کاندوم‌ها در شرایط مناسب و به‌درستی نگهداری کنید، احتمال پاره شدن آن‌ها بسیار پایین است.

علت پاره شدن کاندوم و راه‌های جلوگیری از این اتفاق

دلایل متعددی می‌توانند باعث پاره شدن کاندوم شوند که در ادامه آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

۱. پوشیدن نادرست کاندوم

اگر کاندوم را درست نپوشیده باشید، پاره شدن یا بیرون آمدن آن در طول رابطه دور از انتظار نیست. در قدم اول توصیه می‌کنیم کاندوم را در تاریکی نپوشید تا بتوانید بهتر ببینید.
برای پوشیدن صحیح کاندوم مردانه، ابتدا انتهای آن را با انگشت اشاره و شست فشار دهید تا هوای داخل آن از بین برود. سپس با دست دیگر آن را به‌آرامی روی آلت تناسلی خود بکشید. نکته مهم این است که همیشه فضای انتهای کاندوم باید خالی نگه داشته شود؛ در غیر این صورت بعد از انزال ممکن است کاندوم پاره شود.
برای پوشیدن کاندوم زنانه، ابتدا قسمت انتهایی را فشار دهید و سپس آن را وارد واژن کنید. مطمئن شوید که قسمت ابتدایی کاندوم، ورودی واژن را کامل پوشانده باشد و آلت تناسلی مرد هنگام دخول کاملاً وارد آن شود. اگر آلت تناسلی مرد به جای اینکه کاملاً وارد کاندوم شود، به قسمت بین کاندوم و دیواره واژن برخورد می‌کند، احتمالاً آن را درست نپوشیده‌اید.

۲. استفاده از روغن های روان‌کننده

پژوهش‌های علمی نشان داده‌اند که روان‌کننده‌های روغنی می‌توانند باعث خراب شدن سریع کاندوم‌ها به‌خصوص کاندوم‌های لاتکسی شوند. پس بهتر است هر زمان احتیاج به روان‌کننده‌های مصنوعی داشتید، از محصولاتی استفاده کنید که بر پایه آب یا سیلیکون هستند.
علاوه‌براین، بهتر است از محصولات روغنی خوراکی مثل روغن سرخ‌کردنی و روغن زیتون و محصولات بهداشتی مثل کرم مرطوب‌کننده، لوسیون بدن، روغن بچه، وازلین و هر محصول مشابه دیگری برای برطرف‌کردن خشکی کاندوم استفاده نکنید. این محصولات هم می‌توانند سلامت واژن را به خطر بیندازند و هم کاندوم را خراب کنند.

۳. خشکی بیش‌ازحد

اکثر کاندوم‌ها دارای مواد روا‌ن‌کننده‌ای هستند که حرکت آلت جنسی را ساده‌تر می‌کنند. اما برخی برندها از این مواد به اندازه کافی استفاده نمی‌کنند. خشک‌بودن کاندوم و کم بودن ماده روان‌کننده آن می‌تواند سر خوردن آلت جنسی را با مشکل روبه‌رو کند و در نهایت باعث خرابی کاندوم شود.
با اینکه وقتی واژن تحریک می‌شود، مایعی ترشح می‌کند که به‌صورت طبیعی محیط واژن را مرطوب نگه می‌دارد، ولی گاهی به دلایل مختلف این روان‌کننده طبیعی هم به اندازه کافی ترشح نمی‌شود. در این شرایط بهتر است از کاندوم‌هایی استفاده کنید که با محصولات روان‌کننده سازگاری دارند تا هر زمان نیاز بود با اضافه‌کردن ژل روان‌کننده بر پایه آب، خشکی محیط را برطرف کنید.

استفاده از روان‌کننده‌ها کمک می‌کنند تا کاندوم خشک و پاره نشود. اما استفاده از روان‌کننده‌های روغنی باعث فاسد شدن کاندوم می‌شود؛ پس بهتر است از روان‌کننده بر پایه آب استفاده کنید.

۴. استفاده از کاندوم تاریخ مصرف گذشته

کاندوم‌ها محصولاتی فاسدشدنی هستند و هرچه از عمر آن‌ها می‌گذرد، قدرت محافظت آن‌ها کمتر می‌شود. به‌همین‌دلیل مهم است که قبل از استفاده، به تاریخ مصرف آن‌ها توجه کنید.

۵. شرایط نگهداری نامناسب

نگهداری در محل‌های خیلی گرم یا خیلی سرد، می‌تواند حتی کاندومی را که به تاریخ انقضای آن مدت زیادی مانده است فاسد کند.
گرمای مداوم، قرار گرفتن در معرض نور خورشید، نگهداری کاندوم در ماشین در فصل تابستان، نگهداری کاندوم در کیف پول یا جیب شلوار و کنار کلید و وسایل دیگر و … می‌تواند هم باعث پاره شدن کاندوم و هم از بین رفتن روان‌کننده و در نتیجه چسبناکی یا بدبو شدن آن شود.
بهترین محل برای نگهداری کاندوم یک محل تاریک و کاملاً خشک (مثلاً کشو) و در دمای معمولی اتاق است.

۶. استفاده دوباره از کاندوم

کاندوم وسیله‌ای یک‌بارمصرف است و بعد از هر بار رابطه باید دور انداخته شود.

۷. خرید از برندها و فروشگاه‌های نامعتبر

اگر قصد دارید کاندوم را به‌صورت آنلاین تهیه کنید، حتماً از طریق فروشگاه‌های اینترنتی معتبر و شناخته‌شده این کار را انجام دهید. همچنین هنگام خرید کاندوم به برند سازنده آن هم توجه کنید و از خرید برندهایی که از کیفیت ساخت آن‌ها مطمئن نیستید پرهیز کنید.

۸. رابطه دهانی

یکی از دلایلی که باعث پارگی کاندوم می‌شود، استفاده از آن در طول رابطه دهانی و بعد انجام دخول است. برخورد کاندوم با دندان‌ها می‌تواند باعث ایجاد سوراخ‌های ریزی روی آن شود؛ پس اگر فکر می‌کنید دندان‌ها می‌توانند به کاندوم آسیب بزنند، قبل از دخول آن را عوض کنید.

بیماری‌های مقاربتی می‌توانند از طریق رابطه دهانی هم منتقل شوند؛ بنابراین هنگام رابطه دهانی از کاندوم استفاده کنید و برای رابطه واژینال، کاندوم را عوض کنید.

۹. استفاده هم‌زمان از دو کاندوم

هیچ‌وقت از دو کاندوم به‌صورت همزمان استفاده نکنید. استفاده از کاندوم زنانه و مردانه به‌صورت همزمان یا پوشیدن دو کاندوم روی هم می‌تواند باعث اصطکاک بین آن‌ها و در نتیجه پارگی شود.

۱۰. استفاده از سایز اشتباه کاندوم

کاندوم‌ها دارای سایزهای مختلفی هستند. استفاده از کاندوم خیلی تنگ می‌تواند باعث پارگی و استفاده از کاندوم گشاد می‌تواند باعث سر خوردن و درآمدن آن شود.

۱۱. باز کردن نادرست بسته‌بندی کاندوم

استفاده از دندان، ناخن، قیچی، کارد، کلید یا هر وسیله تیز دیگری برای باز کردن بسته‌بندی می‌تواند به کاندوم آسیب بزند.

۱۲. نگرفتن هوای داخل کاندوم

گاهی انتهای کاندوم شبیه یک بادکنک بادشده می‌شود. در این حالت ممکن است هوا داخل کاندوم گیر کرده باشد که می‌تواند باعث پارگی آن شود. برای خارج کردن هوای داخل کاندوم، دست خود را دور آلت تناسلی قرار داده و کاندوم را به‌آرامی از قسمت انتهایی تا بالا صاف کنید.
در برخی موارد استفاده از مقدار کمی روان‌کننده در قسمت انتهای کاندوم قبل از پوشیدن آن می‌تواند از حبس شدن هوا داخل آن جلوگیری کند.

۱۳. رابطه جنسی طولانی و خشن

اگر رابطه‌تان بیشتر از ۳۰ دقیقه طول می‌کشد، بهتر است کاندوم را تعویض کنید تا احتمال پارگی آن کمتر شود.

چگونه می توان سالم بودن کاندوم را قبل از رابطه جنسی چک کرد؟

کارخانه‌های معتبر قبل از اینکه محصولات خود را به بازار عرضه کنند، آزمایش‌های مختلفی روی آن‌ها انجام می‌دهند. در واقع این تولیدکننده‌ها تا قبل از اینکه مطمئن نشوند اکثر کاندوم‌های‌شان سالم‌اند و با احتمال خیلی کمی آسیب می‌بینند، آن‌ها را به بازارها عرضه نمی‌کنند.

چک کردن کاندوم قبل از رابطه با ریختن آب یا باد کردن آن صحیح نیست و می‌تواند باعث خراب شدن و پارگی شود. توصیه می‌کنیم برای اینکه از سالم بودن کاندوم اطمینان پیدا کنید، موارد زیر را قبل از رابطه چک کنید:

• چک کردن تاریخ انقضای نوشته‌شده روی بسته‌بندی
• پاره نبودن بسته‌بندی خارجی کاندوم
• فشار دادن بسته‌بندی کاندوم و احساس لیز خوردن آن بین دو انگشت (در کاندوم‌های دارای روان‌کننده، لیز خوردن نشانه سالم بودن و خشک نشدن آن است).
• اطمینان از هوا داشتن بسته‌بندی
• نداشتن بوی بد و غیرطبیعی بعد از باز کردن بسته‌بندی
• بیش‌ازحد چسبناک نبودن کاندوم (بااینکه برخی کاندوم‌ها روان‌کننده دارند و باید لیز باشند، اما چسبناکی بیش‌ازحد هم نشانه فاسد شدن است).
• خشک نبودن غیرطبیعی بافت کاندوم
• نداشتن سوراخ یا پارگی واضح و قابل‌مشاهده در قسمت انتهایی و بدنه کاندوم

برای چک کردن سالم بودن کاندوم قبل از رابطه، توصیه می‌کنیم تاریخ انقضای آن را بررسی کنید. همچنین از مصرف کاندوم‌های چسبناک، بدبو، و کاندوم‌هایی که بسته‌بندی آن‌ها خراب شده است پرهیز کنید.

بعد از پارگی کاندوم باید چه‌کاری انجام داد؟

اگر حین رابطه متوجه شدید کاندوم پاره شده، اولین کاری که باید انجام بدهید توقف رابطه است. سپس باید به این سوال جواب بدهید که آیا پاره شدن کاندوم بعد از انزال اتفاق افتاده است یا قبل از آن؟
اگر پارگی کاندوم بعد از انزال، در میانه رابطه یا نزدیک انزال اتفاق افتاده است، باید کاندوم را خارج کنید. اگر متوجه جا ماندن کاندوم در رحم یا مقعد شدید، سعی کنید با دقت آن را خارج کنید و در سطل آشغال بیندازید (اگر نمی‌توانید کاندوم را با انگشت داخل واژن یا مقعد احساس کرده و آن را خارج کنید، به پزشک مراجعه کنید).

بعد از این لازم است شرایط را با دقت بسنجید؛ برای مثال:

• چه نوع رابطه‌ای داشته‌اید: دهانی، واژینال یا مقعدی؟
• در چه روزی از چرخه قاعدگی و تخمک‌گذاری رابطه انجام شده است؟ آيا نگرانی بابت بارداری ناخواسته وجود دارد؟
• آيا خود یا شریک جنسی‌تان مبتلا به ایدز هستید و احتمال انتقال بیماری وجود دارد؟
• آیا احتمال انتقال بیماری‌های مقاربتی وجود دارد؟

در ادامه توضیح می‌دهیم که تحت شرایط گفته‌شده باید چه کاری انجام دهید تا نگرانی‌تان بابت پاره شدن کاندوم برطرف شود.

اقدامات بعد از پارگی کاندوم متناسب با نوع رابطه

اگر پارگی بعد از انزال اتفاق افتاده باشد، این احتمال وجود دارد که مایع منی بین بدن‌های دو طرف رابطه منتقل شده باشد. در این صورت علاوه بر احتمال بارداری، احتمال انتقال ایدز و بیماری‌های مقاربتی دیگر هم وجود دارد. به همین دلیل قبل از هر چیز باید بقایای مایعات را از بدن خود حذف کنید.

دوش واژینال می‌تواند باکتری‌های مفید واژن را از بین ببرد و به بافت‌های آن آسیب بزند. همچنین استفاده از شوینده‌های قوی می‌تواند باعث التهاب و افزایش خطر ابتلا به عفونت HIV شود.

نگرانی از بارداری بعد از پاره شدن کاندوم

بیشترین احتمال بارداری در روزهای تخمک‌گذاری وجود دارد که حدود ۱۲ تا ۱۴ روز قبل از شروع پریود بعدی است. بلافاصله بعد از پریود، احتمال بارداری خیلی کم است، اما صفر نیست. همچنین بهتر است بدانید که اسپرم‌ها می‌توانند تا ۷ روز بعد از ورود به واژن همچنان در بدن زنده بمانند.

تحت شرایطی که:

• قصد بارداری ندارید
• از سایر روش‌های پیشگیری از بارداری استفاده نمی‌کنید
• در روزهای اوج باروری خود هستید

بعد از پاره شدن کاندوم باید از قرص‌های اورژانسی ضدبارداری استفاده کنید. طبق دستورالعمل «سازمان جهانی بهداشت» (WHO) این قرص‌ها به چند روش قابل مصرف هستند: 

روش‌های اورژانسی می‌توانند تا ۹۵ درصد از بارداری پیشگیری کنند۲؛ اما اگر نگران هستید که بعد از پارگی کاندوم باردار شوید، باید بدانید که آزمایش بارداری یا تست خانگی بلافاصله بعد از رابطه نتیجه درستی به شما نخواهد داد. چرا که هورمون‌های بارداری برای اینکه به سطح قابل‌تشخیص در آزمایش برسند، نیاز به گذشت زمان دارند.
برای انجام تست خانگی بارداری بهتر است تا زمانی که پریودتان حداقل یک روز عقب نیفتاده است صبر کنید. همچنین می‌توانید به پزشک مراجعه کنید تا برایتان آزمایش خون بارداری تجویز کند که کمی دقیق‌تر است و می‌تواند بارداری را زودتر مشخص کند.

اگر بعد از پارگی کاندوم نگران باردار شدن هستید، در اسرع وقت (تا ۷۲ ساعت بعد از تماس) قرص اورژانسی مصرف کنید.

نگرانی از ابتلا به ایدز بعد از پارگی کاندوم

اگر مطمئن‌اید که خودتان یا شریک جنسی‌تان به ایدز مبتلا هستید، یا در شرایطی قرار دارید که تصور می‌کنید یکی از شما دو نفر ممکن است به ویروس HIV مبتلا باشد، بهتر است بدانید که پارگی کاندوم می‌تواند احتمال انتقال ویروس را افزایش بدهد.
البته برخلاف باور اکثر مردم، انتقال ایدز از این طریق کاملاً قابل پیشگیری است. به شرطی که زمان طلایی ۷۲ ساعته را برای دریافت داروهای مخصوص از دست ندهید.
برای اینکه از ابتلا به ویروس HIV بعد از چنین اتفاقی پیشگیری کنید، حداکثر تا ۷۲ ساعت بعد از رابطه باید قرص‌‌های موسوم به «PEP» (مخفف post-exposure prophylaxis به معنای پیشگیری بعد از مواجهه) را دریافت کنید. برای دریافت و مصرف این قرص‌ها می‌توانید با مراکز مشاوره بیماری‌های رفتاری شهر خود تماس بگیرید.
HIV بعد از ۴۵ روز در آزمایش خون قابل‌تشخیص است؛ اما اگر زمان طلایی ۷۲ ساعته را از دست داده‌اید و فکر می‌کنید به ایدز مبتلا شده‌اید، بهتر است در زودترین زمان ممکن به پزشک مراجعه کنید تا آزمایش‌های دیگری (مثل آزمایش رپید) را برایتان تجویز کرده و در صورت نیاز درمان را شروع کند.

برای صحبت با پزشک نیاز به مراجعه حضوری نیست! در سامانه‌ی دکتر ساینا می‌توانید در هر زمان و هر کجا از بیش از ۲۵۰۰ پزشک و روان‌شناس متخصص مشاوره فوری متنی، صوتی یا ویدیویی دریافت کنید.

نگرانی از ابتلا به عفونت‌های مقاربتی بعد از پاره شدن کاندوم

پاره شدن کاندوم می‌تواند خطر انتقال بیماری‌های مقاربتی (STD) را هم در مردان و هم در زنان افزایش دهد. این بیماری‌ها انواع مختلفی دارند و برخی از آن‌ها حتی می‌توانند از راه تماس پوستی یا رابطه دهانی هم بین دو طرف رابطه منتقل شوند.

نکته مهم این است که پیش از برقراری رابطه جنسی باید از سلامت شریک جنسی خود مطمئن شده و با آگاهی نسبت به شرایط او (مثلاً ابتلا به ایدز یا بیماری‌های دیگر) وارد رابطه شوید. درغیراین‌صورت ممکن است بعد از پارگی کاندوم برای اقدامات درمانی تعلل کنید و روند درمان کندتر شود.

با همه این‌ها متأسفانه خیلی اوقات عفونت‌های مقاربتی علائم خاصی از خود نشان نمی‌دهند. به‌طوری‌که خود فرد هم گاهی از بیماری آگاه نیست و زمانی متوجه آن می‌شود که آزمایش می‌دهد. اگر نگران هستید بعد از پارگی کاندوم به بیماری مقاربتی مبتلا شده باشید، بهتر است در زمان مناسب به پزشک مراجعه کنید و آزمایش بدهید.

در جدول زیر می‌توانید زمان مناسب را برای دادن آزمایش و تشخیص بیماری‌های مختلف مشاهده کنید.

امکان انتقال بیماری‌های مقاربتی و ایدز در صورت پارگی کاندوم بین هر دو جنس وجود دارد. برخی از این بیماری‌ها بدون انتقال مایع منی و از راه تماس پوستی هم قابل‌انتقال هستند.

احتمال پاره شدن کاندوم‌های زنانه بیشتر است یا کاندوم های مردانه؟

در سال ۲۰۰۵ میلادی پژوهشی علمی برای مقایسه احتمال پاره شدن کاندوم‌های زنانه و مردانه انجام شد. در این پژوهش ۸۶۹ زن (جمعاً ۲۰ هزار و ۱۴۸ بار دخول) مورد آزمایش قرار گرفتند. نتیجه این پژوهش نشان داد که احتمال پاره شدن برای کاندوم‌های زنانه حدود ۱/۰ درصد و برای کاندوم‌های مردانه حدود ۱/۳ درصد است. همچنین احتمال سر خوردن برای کاندوم‌های زنانه حدود ۶/۵ درصد و برای کاندوم‌های مردانه حدود ۱/۱ درصد بود.
نتیجه مهم دیگری که پژوهشگران از این آزمایش گرفتند، تاثیر مستقیم افزایش تجربه و تکرار دفعات استفاده از کاندوم روی کاهش احتمال پاره شدن آن بود. به‌طوری‌که وقتی تعداد دفعات استفاده از کاندوم‌ها از ۱۵ بار بیشتر شد، احتمال پارگی یا سر خوردن کاندوم زنانه از ۲۰ درصد به ۲/۱ درصد و کاندوم مردانه از ۹ درصد به ۳/۲ درصد کاهش پیدا کرد.
بنابراین، به‌طورکلی می‌توان گفت با افزایش آگاهی درباره روش‌های استفاده درست از کاندوم و تشخیص کاندوم‌های خراب، می‌توان احتمال پاره شدن را تا حد زیادی کاهش داد.

کلام آخر دکترساینا

اگرچه پاره شدن کاندوم در هنگام رابطه (به‌خصوص وقتی ترس از بارداری یا انتقال بیماری‌ها وجود دارد) می‌تواند در نگاه اول ترسناک باشد، اما با مطالعه نکات گفته‌شده در این مقاله می‌توانید به ترس خود غلبه کنید.
با یادگیری نکات مهم مربوط به نحوه استفاده و نگهداری از کاندوم می‌توانید احتمال پاره شدن آن را کم کنید. همچنین حتی در صورت پارگی کاندوم، می‌توانید به کمک راهکارهایی که در این مقاله به شما ارائه کردیم، احتمال ابتلا به بیماری‌های مختلف یا باردار شدن را از بین ببرید.

سؤالات متداول

برای صحبت با پزشک نیاز به مراجعه حضوری نیست! در سامانه‌ی دکتر ساینا می‌توانید در هر زمان و هر کجا از بیش از ۲۵۰۰ پزشک و روان‌شناس متخصص مشاوره فوری متنی، صوتی یا ویدیویی دریافت کنید.