کیست تخمدان و بارداری یکی از دغدغه‌های بانوانی است که قصد بارداری دارند، چراکه برخی از کیست‌های تخمدان در روند بارداری مشکل ایجاد می‌کنند. البته بسیاری از این کیست‌ها نیز کاملاً بی‌خطر هستند. در این مقاله به بررسی تاثیر کیست تخمدان بر بارداری می‌پردازیم.
فهرست آنچه می‌خوانید:
کیست تخمدان چیست؟
کیست‌های تخمدان کیسه‌هایی هستند که معمولاً با مایع پر شده‌اند و درون تخمدان‌ها یا روی آن‌ها تشکیل می‌شوند. تخمدان‌ها اندام‌هایی به اندازه‌ی بادام هستند که در دو طرف رحم قرار گرفته‌اند.
در هر سیکل قاعدگی یکی از تخمک‌های موجود در تخمدان‌ها رشد می‌کند و بالغ میشود سپس به درون لوله‌های فالوپ رها میشود. در بعضی مواقع کیست تخمدان می‌تواند مانع از رهاسازی تخمک یا بی‌نظمی در زمان رهاسازی آن شود. در چنین شرایطی ممکن است باروری تحت تأثیر قرار بگیرد.
بسیاری از زنان در طول زندگی خود به کیست تخمدان دچار می‌شوند. اغلب کیست‌های تخمدان کم‌خطر هستند یا ممکن است هیچ مشکلی ایجاد نکنند. بعضی از زنان هرگز متوجه کیست تخمدان خود نمی‌شوند؛ چراکه در بسیاری از موارد کیست تخمدان خودبهخود پس از مدتی برطرف میشود.
بااین‌وجود در بعضی مواقع کیست‌های تخمدان می‌توانند عوارضی به‌همراه داشته باشند یا بر بارداری اثر بگذارند.
شما می‌توانید با مطالعه‌ی مقاله‌ی «کیست تخمدان» با انواع کیست تخمدان و علائم آن‌ها آشنا شوید.
کیست‌های تخمدان در بسیاری از مواقع مشکل خاصی ایجاد نمی‌کنند؛ اما اگر گاهی بر توان باروری اثر منفی می‌گذارند.
آیا کیست تخمدان مانع بارداری میشود؟
کیست‌های تخمدان انواع مختلفی دارند. بعضی از این کیست‌ها هیچ اثری بر بارداری نمي‌گذارند و موجب ناباروری نمی‌شوند. کیست‌های عملکردی یا فانکشنال، کیست (سیست) آدنوما و کیست‌های درموئید از این دسته‌اند.
بااین‌حال بعضی از انواع کیست تخمدان می‌توانند بر بارداری اثر بگذارند:
کیست‌های ناشی از اندومتریوز
اندومتریوز یک بیماری نسبتاً شایع است که در آن بافت‌هایی که شبیه بافت آستری رحم هستند دچار رشد غیرعادی می‌شوند. بافت اضافی ممکن است به سمت قسمت بیرونی رحم مانند روی تخمدان‌ها یا لوله‌های فالوپ رشد کند.
اندومتریوز الزاماً موجب ناباروری نمی‌شود؛ اما می‌تواند احتمال بارداری را کاهش دهد. ۳۰ تا ۴۰ درصد از زنان مبتلا به اندومتریوز ممکن است با ناباروری دست‌و‌پنجه نرم کنند.
کیست‌های ناشی از سندرم تخمدان پلی‌کیستیک
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک یا تنبلی تخمدان اغلب با مجموعه‌ای از کیست‌های ریز درون تخمدان شناخته میشود. سندرم تخمدان پلی کیستیک یکی از اصلی‌ترین دلایل ناباروری در زنان است.
همان‌طورکه گفتیم تخمدان‌ها هر ماه یک تخمک آزاد می‌کنند. تخمک‌ها در کیسه‌های کوچکی به نام فولیکول قرار دارند که با بالغ شدن تخمک‌ها پر از مایع می‌شوند. به‌طورمعمول، فولیکول‌ها باز می‌شوند تا تخمک‌های بالغ آزاد شده و وارد لوله‌ی فالوپ شوند.
در بدن زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک، هورمون‌های لازم برای بلوغ کامل تخمک به اندازه‌ی کافی ساخته نمی‌شوند؛ درنتیجه فولیکول‌ها رشد می‌کنند و مایع می‌سازند؛ اما تخمک‌ها آزاد نمی‌شوند. این بدان معناست که تخمک‌گذاری اتفاق نمی‌افتد و فولیکول‌ها غیرفعال می‌مانند. طبیعیاً با آزاد نشدن تخمک، امکان لقاح آن با اسپرم و شروع بارداری وجود ندارد. برای مطالعه‌ی بیشتر دراین‌باره، مقاله‌ی تنبلی تخمدان و بارداری را مطالعه کنید.
چه موقع کیست های بارداری خطرناک می شوند؟
اغلب کیست‌های تخمدان هیچ مشکلی در دوران بارداری ایجاد نمی‌کنند. البته اگر کیست به رشد خود ادامه دهد ممکن است پاره شود، بپیچد یا باعث پیچ خوردن تخمدان شود که به آن پیچ‌خوردگی تخمدان می‌گویند. همچنین اگر کیست در دوران بارداری در حال رشد باشد می‌تواند مشکلاتی را در حین زایمان ایجاد کند؛ به خصوص اگر اندازه‌ی کیست بزرگ باشد و در شکم یا لگن انسداد ایجاد کند.
درصورتی‌که در دوران بارداری کیست تخمدان داشته باشید، پزشک انجام منظم سونوگرافی را توصیه می‌کند تا وضعیت تخمدان‌ها و کیست را بررسی کند و مطمئن شود که کیست رشد نمی‌کند یا مشکل‌ساز نشده است. در بعضی موارد ممکن است پزشک برای معاینه‌ی بهتر کیست، تصویربرداری با دستگاه ام‌آرآی را برای شما تجویز کند.
راههای درمان کیست تخمدان در بارداری
پیش‌تر گفتیم‌که اکثر کیست‌های تخمدان خودبهخود برطرف می‌شوند و نیازی به درمان ندارند. در مواردی که کیست منجربه عوارضی نظیر پارگی کیست یا پیچ خوردگی تخمدان شود ممکن است پزشک یکی از درمان‌های زیر را تجویز کند:
- استراحت
- گاهی اوقات تنها تجویز داروهای مسکن برای کنترل درد و استراحت تا زمان بهبودی کیست لازم است. در واقع، اکثر پزشکان ترجیح می‌دهند در دوران بارداری فقط کیست را تحت نظر داشته باشند و اقدام‌های درمانی انجام ندهند.
- عمل جراحي؛ اگر جراحی در دوران بارداری ضروری باشد، پزشک درصورت امکان، جراحی را به روش لاپاراسکوپی (جراحی از طریق برش‌های ریز) انجام می‌دهد. البته در مواقعی که کیست بزرگ باشد، ممکن است جراحی با استفاده از لاپاراسکوپ امکان‌پذیر نباشد.
در بعضی موارد نیز ممکن است کیست پاره شود. معمولاً پاره شدن کیست تخمدان، حتی در دوران بارداری، دلیلی برای نگرانی نیست. در این شرایط مایع کیست از بین می‌رود و کیستِ پاره‌شده خودبهخود بهبود می‌یابد.
برای مشاهده لیست بهترین متخصص زنان و زایمان کلیک کنید:
ارتباط تلفنی با متخصص زنان ارتباط آنلاین با متخصص زنانکلام آخر دکترساینا
در بیشتر مواقع کیست تخمدان در حین بارداری مشکلی ایجاد نمی‌کند؛ بااین‌حال اگر به این عارضه مبتلا هستید ، بهتر است با یک متخصص زنان و زایمان مشورت کنید تا در صورت نیاز کیست را تحت نظر بگیرد. پزشک با تحت نظر گرفتن کیست می‌تواند متوجه خطرات احتمالی شده و جلوی بروز مشکل را بگیرد.
سؤالات متداول
اغلب کیست‌های تخمدان هیچ مشکلی در دوران بارداری ایجاد نمی‌کنند. البته اگر کیست به رشد خود ادامه دهد ممکن است پاره شود، بپیچد یا باعث پیچ خوردن تخمدان شود که به آن پیچ خوردگی تخمدان می‌گویند.
بعضی از انواع کیست تخمدان هیچ اثری بر بارداری نمي‌گذارند و موجب ناباروری نمی‌شوند. کیست‌های عملکردی یا فانکشنال، کیست سیست آدنوما و کیست‌های درموئید از این دسته‌اند؛ اما بعضی از انواع کیست تخمدان، مانند کیست ناشی از اندومتریوز یا تنبلی تخمدان می‌توانند بر بارداری اثر بگذارند.
برای صحبت با پزشک نیاز به مراجعه حضوری نیست! در سامانه‌ی دکتر ساینا می‌توانید در هر زمان و هر کجا از بیش از ۲۵۰۰ پزشک و روان‌شناس متخصص مشاوره فوری متنی، صوتی یا ویدیویی دریافت کنید.