بیماری آنفولانزا یک بیماری تنفسی ویروسی است که بخش فوقانی دستگاه تنفسی را درگیر می‌کند. علائم آنفولانزا در شروع به سرماخوردگی شباهت دارد؛ اما باید بدانید که این دو بیماری تفاوت‌های مهمی با هم دارند. مهم‌ترین تفاوت، در شدت این دو بیماری است. آنفولانزا بیماری جدی‌تری است که در برخی مواقع می‌تواند حتی کشنده باشد. ازاین‌رو شناخت علائم بیماری آنفولانزا ضرورت دارد. در این مقاله به بررسی شایع‌ترین علائم آنفولانزا و راه‌های پیشگیری و درمان آن می‌پردازیم.
فهرست آنچه می‌خوانید:
آنفولانزا چیست؟
آنفولانزا یک عفونت ویروسی واگیردار است که به سیستم تنفسی حمله می‌کند. این ویروس به‌راحتی قابل‌انتقال است و به سه نوع آنفولانزای A،B و C طبقه‌بندی می‌شود.
نوع A می‌تواند جدی باشد و باعث شیوع گسترده‌ی آنفولانزا شود. علائم انفولانزا نوع A ممکن است با دیگر بیماری‌ها اشتباه گرفته شود. هرچند انواع ساده‌تر انفولانزا خودبه‌خود بهبود می‌یابند؛ اما نوع شدید آنفلوانزای A می‌تواند کشنده باشد.
علائم آنفلوانزا به‌خصوص در مراحل ابتدایی بیماری ممکن است با سرماخوردگی اشتباه گرفته شود؛ اما آنفولانزا بیماری جدی‌تری است که اغلب نیاز به مراقبت‌های خاص دارد.
انواع ویروس انفولانزا
همان‌طورکه اشاره کردیم سه نوع شایع آنفولانزا شامل A، B و C است. در ادامه به شرح هرکدام از آن‌ها می‌پردازیم.
آنفولانزا A
آنفولانزای نوع A مسئول اکثر موارد ابتلا به آنفولانزا است که از شدت بیشتری نیز برخوردار است. این نوع از آنفولانزا در انسان و حیوانات رخ می‌دهد و از فردی به فرد دیگر قابل‌انتقال است. همچنین تماس با اشیائی که به‌واسطه‌ی لمس فرد بیماری، آلوده شده است نیز باعث انتقال ویروس آنفولانزا می‌شود.
آنفولانزا B
آنفولانزای نوع B معمولاً در انسان رخ می‌دهد و ممکن است خطرناک باشد؛ اما شدت آن نسبت به نوع A کمتر است. بیماری ناشی از این نوع ویروس ممکن است یک تا دو هفته ادامه پیدا کند.
آنفولانزا C
این نوع آنفولانزا فقط در انسان رخ می‌دهد و بسیار خفیف‌تر از نوع A و B است و اغلب باعث بیماری‌های خفیف تنفسی می‌شود. علائم آن بیشتر شبیه سرماخوردگی است و معمولاً طی مدت ۳ تا ۷ روز برطرف می‌شود. اگرچه این نوع آنفولانزا خفیف است؛ اما در افراد زیر می‌تواند سبب بروز مشکلات جدی شود و حتماً نیاز به درمان دارد.
- نوزادان
- سالمندان
- موارد ضعف سیستم ایمنی
علائم آنفولانزا چیست؟
آنفولانزا اغلب ممکن است مانند سرماخوردگی با علائمی مانند آبریزش بینی، عطسه و گلودرد همراه باشد. اگرچه شباهت زیادی بین علائم سرماخوردگی و آنفولانزا وجود دارد؛ اما سرماخوردگی معمولاً به‌آرامی پیش می‌رود و شدت آن نسبت به آنفولانزا کمتر است.
شایع‌ترین نشانه های آنفولانزا عبارت‌اند از:
- تب
- لرز و تعریق کردن
- سردرد
- سرفه خشک مداوم
- تنگی نفس
- ضعف و خستگی
- آبریزش بینی یا گرفتگی بینی
- گلودرد
- چشم‌درد
- اسهال و استفراغ (در کودکان شایعتر از بزرگسالان است)
توجه داشته باشید که تب بالا، تنگی نفس و اسهال و استفراغ هرکدام می‌توانند سلامت فرد را تهدید کنند. درصورت مشاهده‌ی این علائم لازم است با پزشک صحبت کنید.
چه افرادی در معرض آنفولانزا قرار دارند؟
همه‌ی افراد در معرض ابتلا به آنفولانزا هستند؛ اما برخی افراد که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر در معرض ابتلا به عفونت آنفولانزا قرار دارند. افراد زیر بیشتر در معرض ابتلا به آنفولانزا هستند:
- کودکان
- افراد بالای ۶۵ سال
- ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند دیابت، فشارخون بالا، بیماری قلبی و عروقی، بیماری مزمن تنفسی
- بارداری
- نقص سیستم ایمنی، ابتلا به سرطان خون
- مبتلایان به آسم یا اختلالات قلبی[۱]
تفاوت آنفولانزا و سرماخوردگی
اگرچه آنفولانزا و سرماخوردگی هر دو عفونت تنفسی و واگیردار هستند؛ اما عامل ایجاد آن‌ها متفاوت است. آنفولانزا توسط ویروس آنفولانزا ایجاد می‌شود و سرماخوردگی اغلب توسط راینوویروس‌ها، پاراآنفولانزا یا کرونا ویروس‌ها.
تشخیص تفاوت آنفولانزا و سرماخوردگی از روی علائم دشوار است. به‌طورکلی شدت علائم آنفولانزا نسبت به سرماخوردگی بیشتر است و می‌تواند عوارض جدی‌تری مانند بستری شدن در بیمارستان را به همراه داشته باشد. ازآنجاکه ابتلا به آنفولانزا با عوارض جدی مانند عفونت ریه همراه است نباید علائم آن را نادیده گرفت و در صورت مشاهده علائم جهت پیشگیری از عوارض جدی حتماً به متخصص مراجعه کنید.
روش‌های درمان آنفولانزا
مصرف مایعات فراوان و استراحت کافی بخش مهمی از برنامه‌ی درمانی آنفولانزا است. در موارد خفیف ابتلا به آنفولانزا، استراحت و نوشیدن مایعات کافی بسیار مؤثر است؛ اما درصورتی‌که به عفونت شدید آنفولانزا مبتلا شوید، ممکن است داروهای ضدویروس برای شما تجویز شود.
داروهای ضدویروس در درمان آنفولانزا عبارت‌اند از:
- زانامیویر (Zanamivir)
- پرامیویر (Peramivir)
- بالوکساویر (Baloxavir)
- اوسلتامیویر فسفات (Oseltamivir phosphate)
توجه: عوارض جانبی داروهای ضدویروس ممکن است شامل حالت تهوع و استفراغ باشد. برای کاهش عوارض دارو بهتر است دارو را با معده‌ی پر مصرف کنید.
مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک ممنوع!
یادتان باشد که عامل ابتلا به آنفولانزا ویروس است و مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک نه‌تنها به درمان بیماری کمکی نمیکند بلکه باعث مقاومت نسبت به آنتی‌بیوتیک‌ها می‌شود. در صورت ابتلا به آنفولانزا از خوددرمانی خودداری کنید و در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.[۲]
مصرف هرگونه آنتی‌بیوتیک هنگام ابتلا به آنفلوانزا ممنوع است.
درمان خانگی آنفولانزا
برای کاهش علائم درد و تب ناشی از آنفولانزا می‌توان از مسکن‌های بدون نیاز به نسخه استفاده کنید. نوشیدن مایعات فراوان و استراحت کافی به بهبود علائم بیماری کمک می‌کند. درمان و اقدامات خانگی برای کنترل علائم آنفولانزا عبارت‌اند از:
- با استفاده از سرم نمکی یا محلول آب‌نمک شستشوی بینی و حلق را انجام دهید.
- از بخور گرم استفاده کنید.
- استفاده از بخور اوکالیپتوس به بهبود علائم و باز شدن مسیر تنفسی کمک می‌کند.
- آب‌نبات مکیدنی مخصوص سرماخوردگی به کاهش گلودرد کمک می‌کند.
- برای کاهش درد و تب می‌توان از استامینوفن استفاده کرد.
مهم‌ترین روش، درمان حمایتی و درمان خانگی آنفولانزا است. استراحت، نوشیدن مایعات و شستشوی گلو و بینی با محلول آب‌نمک به بهبود علائم کمک می‌کند.
پیشگیری از آنفولانزا
آنفولانزا به‌شدت مسری است و به‌راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. بهترین روش پیشگیری از آنفولانزا تزریق سالانه‌ی واکسن آنفولانزا است.
انجام اقدامات زیر نیز در پیشگیری از آنفولانزا بسیار مؤثر است.
- شستشوی مرتب دست‌ها با آب و صابون یا شوینده‌ی مناسب دست
- ضدعفونی کردن با محلول ضدعفونی بر پایه الکل
- حفظ فاصله و عدم تماس با افراد مبتلابه آنفولانزا
- پرهیز از تماس دست‌های آلوده با چشم‌ها، بینی و دهان
- مصرف غذای سالم و مغذی
- خواب و استراحت کافی
- در صورت کمبود و نیاز مصرف مکمل‌های تغذیه‌ای جهت تقویت سیستم ایمنی
کلام آخر دکترساینا
علائم آنفولانزا به‌خصوص در مراحل ابتدایی ممکن است با سرماخوردگی اشتباه گرفته شود؛ به‌خاطر داشته باشید که علائمی مانند تب‌ولرز می‌تواند نشانه‌ی آنفلوانزا باشد. درصورت ابتلا به آنفولانزا از مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها اکیداً خودداری کنید؛ آنتی‌بیوتیک می‌تواند شرایط شما را بدتر کند. استراحت و مصرف مایعات را فراموش نکنید و درصورتی‌که علائمی مانند تب‌ولرز، تنگی‌نفس و اسهال و استفراغ دارید حتماً با پزشک صحبت کنید. در سامانه دکترساینا می‌توانید بدون اتلاف وقت و بدون نیاز به مراجعه حضوری، مشاوره آنلاین پزشکی دریافت کنید.
برای مشاهده لیست بهترین پزشک عمومی و داخلی کلیک کنید:
ارتباط تلفنی با پزشک عمومی ارتباط آنلاین با پزشک عمومیسؤالات متداول
بله! آنفولانزا یک عفونت ویروسی است که به‌شدت واگیردار است و به‌راحتی از فردیبهفرد دیگر منتقل می‌شود.
شدت آنفولانزا و دورهی درمان از فردی به فرد دیگر متفاوت است؛ اما اغلب یک تا دو هفته طول میکشد.
آنفولانزا و سرماخوردگی هر دو بر روی حس بویایی تأثیر میگذارند و بعد از دورهی درمان حس بویایی بهبود پیدا می‌کند.
متأسفانه آنفولانزا ممکن است باعث عفونت ریه و نارسایی تنفسی شود و در صورت عدم درمان بهموقع منجربه مرگ می‌شود.
برای صحبت با پزشک نیاز به مراجعه حضوری نیست! در سامانه‌ی دکتر ساینا می‌توانید در هر زمان و هر کجا از بیش از ۲۵۰۰ پزشک و روان‌شناس متخصص مشاوره فوری متنی، صوتی یا ویدیویی دریافت کنید.
جدول خلاصه‌ی مشخصات بیماری
| نام بیماری |
آنفولانزا(Influenza) |
| تخصص مربوطه | عفونی |
| علائم | تب، بدن‌درد، خستگی، گرفتگی عضلات، تعریق، سردرد، سرفه‌های خشک، آبریزش بینی، تنگی نفس |
| عوارض | ذات‌الریه، عفونت گوش، سینوزیت، کم‌آبی بدن، مرگ |
| علت | ابتلا به ویروس آنفولانزا از طریق تنفس ذرات و قطرات تنفسی |
| موارد ریسک بالای ابتلا | سالمندان، کودکان، زنان باردار، کادر درمان، افراد مبتلابه چاقی، ضعیف بودن سیستم ایمنی |
| روش‌های تشخیص | مشاهده علائم بالینی و معاینه فیزیکی |
| روش‌های درمان | واکسیناسیون، درمان مراقبتی (نوشیدن مایعات، استراحت، رژیم غذایی) |
| داروها | مسکنها، ضد احتقان بینی، شربت اکسپکتورانت |
| میزان شیوع | سالانه حدود یک میلیارد نفر در جهان به آنفولانزا مبتلا می‌شوند که از این تعداد ۳ تا ۵ میلیون نفر ابتلای شدید و ۲۹۰ تا ۶۵۰ هزار مرگ در سال رخ می‌دهد |
[۱] Gensous, N., Franceschi, C., Blomberg, B. B., Pirazzini, C., Ravaioli, F., Gentilini, D., Di Blasio, A. M., Garagnani, P., Frasca, D., & Bacalini, M. G. (2018). Responders and non-responders to influenza vaccination: A DNA methylation approach on blood cells. Experimental gerontology, ۱۰۵, ۹۴–۱۰۰. https://doi.org/10.1016/j.exger.2018.01.019
[۲] CDC, Cold Versus Flu