۱۰ نوع اختلال شخصیتی که باید بشناسید | علت، علائم و درمان

شیوع اختلال شخصیتی در ایران و جهان 

اختلال شخصیتی (Personality Disorders) انواع مختلفی دارد و حتی ممکن است فرد به‌طور هم‌زمان درگیر بیش از یک اختلال شخصیتی باشد. علائم اختلالات شخصیت در افراد مختلف شدت و بروز یکسان ندارند و ممکن است فرد به‌راحتی به زندگی طبیعی خود ادامه داده یا اینکه روند زندگی‌اش کاملاً مختل شود. درمان اختلالات شخصیت روندی طولانی و گاه طاقت‌فرساست اما با همدلی اطرافیان امکان‌پذیر است.

 دکتر ساینا در این مقاله، انواع اختلال شخصیت و چالش‌های پیشِ روی مبتلایان به اختلالات شخصیتی و اطرافیان آن‌ها را به تصویر می‌کشد و در انتها به بررسی راه‌های درمان آن‌ها می‌پردازد. برای مطالعه بخش موردنظر خود می‌توانید بر روی تیتر آن در فهرست کلیک کنید. اگر در موبایل می‌خوانید، تیتر را لمس کنید.

اختلال شخصیتی چیست؟

اختلالات شخصیتی گروهی از اختلالات روان هستند که با افکار، احساسات و رفتارهای خشک و ناسالم مشخص می‌شوند. افراد مبتلا اغلب تجربیات یا احساساتی درونی دارند که با انتظارات کشور و فرهنگی که در آن زندگی می‌کنند متفاوت است.

فرد مبتلابه اختلال شخصیتی معمولاً به‌سختی می‌توانند با دیگران کنار بیایند و آن‌طور که در جامعه از آنها انتظار دارد از پس مشکلات روزمره برنمی‌آیند.

باوجود این‌که دیدگاه این افراد نسبت به دنیا متفاوت از دیگران است، ولی آن‌ها معمولاً معتقدند که طرز فکر و رفتارشان کاملاً طبیعی است. این مسئله باعث می‌شود که در فعالیت‌های اجتماعی، آموزشی و خانوادگی دچار مشکل شوند.

مبتلایان اختلال شخصیت اکثراً به خاطر مشکلاتی که تجربه می‌کنند دیگران را مقصر می‌دانند. این رفتارها و نگرش‌ها اغلب باعث ایجاد مشکلات و محدودیت‌هایی در روابط، برخوردهای اجتماعی و محیط‌های کاری یا مدرسه می‌شوند. این مسائل ممکن است باعث شوند افراد مبتلابه اختلالات شخصیت احساس انزوا کنند که درنهایت می‌تواند منجر به افسردگی و اضطراب در این افراد شود.

انواع اختلال شخصیت بر اساس گروه‌بندی A ,B ,C

انواع مختلفی از اختلالات شخصیت وجود دارند که بر اساس مشخصه‌ها و علائم مشابه در سه دسته کلی گروه‌بندی می‌شوند. برخی از افراد ممکن است علائم و نشانه‌‌های چند نوع از اختلالات شخصیتی را داشته باشند. در ادامه با طبقه بندی اختلالات شخصیت آشنا خواهید شد:

دسته (خوشه) A: شکاک 

• اختلال شخصیت پارانوئید (PPD): افراد مبتلابه شخصیت پارانوئید نسبت به دیگران بسیار بی‌اعتماد هستند و به انگیزه‌های آن‌ها مشکوک‌اند. این افراد همچنین تمایل به کینه‌ورزی دارند.

• اختلال شخصیت اسکیزوئید (SPD): درشخصیت اسکیزوئید فرد علاقه کمی برای ایجاد روابط شخصی یا مشارکت در تعاملات اجتماعی از خود نشان می‌دهد و معمولاً ازنظر عاطفی سرد به نظر می‌رسد.

• اختلال شخصیت اسکیزوتایپال (STPD): در اختلال شخصیت اسکیزوتایپال، افراد تصور می‌کنند که می‌توانند با افکار خود بر دیگر افراد یا رویدادها تأثیر بگذارند. آن‌ها اغلب رفتار دیگران را سوءتعبیر می‌کنند و این مسئله باعث می‌شود که پاسخ‌های عاطفی نامناسبی داشته باشند. همچنین ممکن است فرد مدام از داشتن روابط صمیمانه اجتناب کنند.

دسته B: احساساتی و تکانشی

• اختلال شخصیت ضداجتماعی (ASPD): افراد مبتلا تمایل دارند دیگران را کنترل کنند یا تغییر دهند. این افراد همچنین رفتارهای خشونت‌آمیز دارند و از بروز دادن چنین رفتارهایی احساس پشیمانی نمی‌کنند. ممکن است دروغ بگویند، دزدی کنند، یا سوءمصرف الکل یا مواد مخدر داشته باشند.

• اختلال شخصیت مرزی (BPD): افراد مبتلابه این نوع اختلال شخصیتی باوجود داشتن حمایت خانواده و جامعه احساس تهی بودن و دورافتادگی می‌کنند. امکان دارد در مواجهه با وقایع استرس‌زا مشکل داشته باشند. همچنین امکان دارد دچار حمله‌های پارانویا (کژپنداری) شوند. این افراد تمایل به انجام رفتارهای مخاطره‌آمیز و ناگهانی مانند برقراری رابطه جنسی پرخطر، زیاده‌روی در مصرف مشروبات الکلی و قمار دارند.

• اختلال شخصیت نمایشی (HPD): در این نوع اختلال، فرد اغلب سعی می‌کند با داشتن رفتارهای نمایشی و دراماتیک و یا با نشان دادن واکنش‌­های تحریک‌آمیز جنسی، توجه دیگران را به خود جلب کند. او به‌راحتی تحت تأثیر دیگران قرار می‌گیرد و نسبت به انتقاد یا نارضایتی دیگران بیش‌ازحد حساس‌ است. دکتر ساینا در مقاله «اختلال شخصیت نمایشی چیست و چگونه درمان می‌شود» به طور کامل به بررسی این نوع اختلال شخصیتی پرداخته است.

• اختلال شخصیت خودشیفته (NPD): افراد مبتلابه این نوع اختلال باور دارند که از دیگران مهم‌ترند. آن‌ها تمایل به اغراق در دست‌آوردهای خود دارند و ممکن است در مورد جذابیت یا موفقیت‌های‌ خود لاف بزنند. این دسته از افراد نیازی عمیق به تحسین شدن دارند اما از همدلی با دیگران عاجزند.

اختلال شخصیت کلاستر C: مضطرب 

• اختلال شخصیت اجتنابی (APD): افراد مبتلابه این نوع اختلال شخصیتی معمولاً احساس عدم‌کفایت، حقارت یا عدم جذابیت می‌کنند. آن‌ها معمولاً بر انتقادات دیگران از خودشان تمرکز می‌کنند و از شرکت در فعالیت‌های جدید یا پیدا کردن دوستان جدید می‌پرهیزند.

• اختلال شخصیت وابسته: در اختلال شخصیت وابسته افراد برای تأمین نیازهای عاطفی و جسمی خود به‌شدت به دیگران وابسته هستند. معمولاً از تنها ماندن اجتناب می‌کنند. این افراد هنگام تصمیم‌گیری به قوت قلب و دریافت حمایت دیگران نیاز دارند. همچنین ممکن است سوءاستفاده‌های جسمی و کلامی را بدون اعتراض تحمل کنند.

• اختلال شخصیت وسواسی-جبری (OCPD): افرادی درگیر اختلال شخصیت وسواسی-جبری نیاز بسیار شدیدی به نظم دارند. آن‌ها به‌شدت به قوانین و مقررات پایبندند. اگر کاری در حد ایده‌آل نباشد بسیار ناراحت و اذیت می‌شوند. حتی ممکن است از روابط شخصی خودشان غافل شوند تا روی بی‌نقص انجام دادن یک پروژه تمرکز کنند.

شیوع اختلال شخصیتی در ایران و جهان 

• آمار دقیقی از میزان مبتلایان به اختلال شخصیت در ایران وجود ندارد، اما با توجه به مطالعات مختلف شیوع اختلالات شخصیت در ایران مانند سایر نقاط دنیا بالا است.^[۱] 

• در مورد آمار جهانی نیز در پژوهشی که در سال ۲۰۰۹ با همکاری سازمان بهداشت جهانی صورت گرفته، شیوع ابتلا به اختلالات شخصیتی در حدود ۶.۱% و نرخ شیوع هرکدام از دسته‌های A، B و C را به ترتیب ۳.۶%، ۱.۵% و ۲.۷% تخمین زده شده است.^[۲]

میزان شیوع اختلالات شخصیتی در زنان بیشتر است یا مردان؟ 

پژوهش‌هایی در مورد ارتباط اختلالات شخصیتی و جنسیت انجام شده است. به نظر می‌رسد اختلالات شخصیتی مرزی، نمایشی و وابسته در زنان آمار کمی بالاتری دارند و اختلالات شخصیت اسکیزوئید، اسکیزوتایپال، پارانوئید و ضداجتماعی در مردان شیوع بالاتری دارند.

البته تمامی پژوهش‌ها این مسئله را تائید نمی‌کنند و احتمال دارد شیوع بالاتر این اختلالات شخصیت در بین زنان و مردان در برخی از پژوهش‌ها ناشی از نقش‌های جنسیتی و تأثیرات فرهنگی باشد.^[۳]

علت بروز اختلال شخصیت

اختلالات شخصیت کمتر از دیگر اختلالات روان درک و شناسایی می‌شوند. اعتقاد بر این است که هم ژنتیک و هم محیط بر بروز آن‌ها تاثیر می‌گذارند.

به نظر می‌رسد برخی از اختلالات شخصیتی با سابقه خانوادگی افراد مرتبط هستند. به‌عنوان‌مثال احتمالاً افراد مبتلابه اختلال شخصیت ضداجتماعی در خانواده­ای قرار دارند که در آن سایر افراد نیز به انواعی از اختلالات شخصیت مبتلا هستند.

همچنین وجود افراد مبتلابه افسردگی در خانواده ممکن است یک عامل خطر برای ابتلای سایر افراد خانواده به اختلال شخصیت وسواسی-جبری باشد. دکتر ساینا در مقاله «وسواس چیست و چه انواعی دارد؟» به طور کامل به بررسی انواع اختلالات وسواس پرداخته است.

علائم اختلال شخصیت

هر اختلال شخصیتی خاص علائم و رفتارهای منحصربه‌فرد خود را دارد. بسیاری از افراد چند مورد از این علائم را دارند، اما لزوماً مبتلابه اختلال شخصیت تشخیص داده نمی‌شوند.

اختلالات شخصیتی معمولاً از دوران کودکی شروع شده و افکار و رفتارهای مربوطه در بزرگ‌سالی ریشه‌دارتر می‌شوند.

اختلالات شخصیتی مختلف علائم مختلفی دارند. تمامی این علائم شامل الگوهای رفتاری یا فکری هستند که تقریباً بر همه جنبه‌های زندگی فرد تأثیر می‌گذارند.

علائم اختلال شخصیت می‌تواند شامل تفکر یا رفتارهای عجیب و غریب، تفکر یا رفتارهای دراماتیک و بیش‌ازحد احساسی یا غیرقابل‌پیش‌بینی و تفکر یا رفتارهای اضطراب‌آور و هراسناک باشد.

امکان دارد افراد مبتلا اطلاعی از مشکل خود نداشته باشند یا درخواست کمک برایشان دشوار باشد. در این حالت ممکن است خانواده یا دوستان با مشاهده علائم اختلال شخصیت در فرد، اقدام به دریافت کمک از متخصصان کنند.

عوامل زمینه‌ساز اختلالات شخصیتی

اگرچه علت دقیق اختلالات شخصیتی مشخص نیست، ولی به نظر می‌رسد برخی عوامل خاص خطر ایجاد یا تحریک اختلالات شخصیتی را افزایش دهند که از بین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• وجود سابقه اختلالات شخصیتی یا سایر بیماری‌های روان در خانواده افراد
• زندگی خانوادگی ناپایدار یا آشفته یا تحت سوءاستفاده قرار گرفتن در دوران کودکی
• ابتلا به اختلال سلوک (CD) در دوران کودکی
• تفاوت‌های شیمیایی و ساختاری مغز

عوارض اختلال شخصیت

اختلالات شخصیتی به‌مرورزمان، چه در کوتاه‌مدت و چه در طولانی‌مدت، تأثیرات مختلفی بر روان افراد می‌گذارند. این تأثیرات شامل (اما نه محدود به) موارد زیر هستند:

• دشواری در برقراری رابطه
• کناره‌گیری از اجتماعی شدن
• نوسانات خلقی
• افسردگی
• افکار خودکشی
• اقدام به خودکشی
• کاهش سلامت جسمانی به دلیل عدم مراقبت‌های فردی

تشخیص اختلال شخصیت بر اساس معیار DSM5

مطابق DSM-5 که تازه‌ترین ویرایش راهنمای تشخیصی و آماریاختلالات روانی منتشرشده توسط انجمن روان‌پزشکی آمریکا (APA) است؛ فرد برای اینکه مبتلابه اختلال شخصیت تشخیص داده شود باید شاخص‌های زیر را داشته باشد:

• الگوهای رفتاری مزمن و فراگیر که بر عملکرد اجتماعی، کار، مدرسه و روابط نزدیک تأثیر منفی می‌گذارند.
• علائمی که حداقل دو مورد از این چهار زمینه را تحت تأثیر قرار دهند: افکار، احساسات، مهارت‌های درون فردی، کنترل تکانه
• آغاز الگوهای رفتاری که می‌توان ردپای آن‌ها را در دوران بلوغ یا اوایل بزرگ‌سالی فرد پیدا کرد.
• الگوهای رفتاری که با اختلالات روانی دیگر، مصرف مواد یا علل پزشکی قابل توجیه نیستند.

درمان اختلال شخصیت

انتخاب روش درمان، به شدت اختلال و وضعیت زندگی فرد بستگی دارد. اغلب اوقات برای اطمینان از برآورده شدن کلیه نیازهای روان‌پزشکی، پزشکی و اجتماعی فرد مبتلابه یک رویکرد تیمی نیاز است. از آنجایی که اختلالات شخصیتی بیماری‌هایی طولانی‌مدت هستند، دوره درمان ممکن است ماه‌ها یا سال‌ها طول بکشد.

درمان اختلال شخصیت به کمک روان‌درمانی (گفتاردرمانی) 

روان‌درمانی که اصطلاحاً به آن گفتاردرمانی نیز گفته می‌شود، اصلی‌ترین راه برای درمان اختلالات شخصیتی است.

در طول روان‌درمانی با یک روان‌شناس می‌توانید بیماری خود را بهتر بشناسید و در مورد حالات، احساسات، افکار و رفتارهای خود صحبت کنید. می‌توانید یاد بگیرید که با استرستان کنار بیایید و اختلال خود را مدیریت کنید.

انواع مختلف روان‌درمانی

روان‌درمانی ممکن است به‌صورت جلسات فردی، گروه‌درمانی، یا جلسات با حضور اعضا خانواده یا حتی دوستان انجام گیرد. روان‌شناس یا مشاور شما می‌تواند بهترین روش درمانی را برای شما مشخص کند.

شما می­‌توانید در طی درمان مهارت‌های اجتماعی را نیز فرا بگیرید و با بینش و دانشی که در طول این آموزش به دست می‌آورید می‌توانید روش‌های سالم مدیریت علائم خود را بیابید و رفتارهایی را که در عملکرد و روابط شما تداخل ایجاد می‌کنند را کاهش دهید.

روش‌های متعدد روان‌درمانی در دسترس‌اند. خانواده‌درمانی نیز می‌تواند به خانواده‌هایی که یکی از اعضای آن‌ها دارای اختلال شخصیت است کمک کرده و به آن‌ها آموزش دهد.

رفتاردرمانی دیالکتیکی (DBT) نیز می‌تواند شامل جلسات گروهی و فردی باشد؛ افراد در این جلسات یاد می‌گیرند چگونه استرس را تحمل کنند و روابط خود را بهبود ببخشند. هدف رفتاردرمانی شناختی (CBT) آموزش تغییر الگوهای منفی تفکر است تا افراد بهتر بتوانند با چالش‌های روزمره کنار بیایند.

درمان به کمک داروها

سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) هیچ دارویی را به‌طور خاص برای درمان اختلالات شخصیتی تأیید نکرده است. بااین‌حال چندین نوع از داروهای روان‌پزشکی ممکن است به بهبود علائم کمک کنند.

• داروهای ضدافسردگی: این داروها در صورت داشتن خلق افسرده، عصبانیت، تکانش‌گری، تحریک‌پذیری یا ناامیدی فرد مبتلا مفید هستند.

• داروهای تثبیت‌کننده‌های خلق: همان‌طور که از نام آن‌ها پیداست، تثبیت‌کننده‌های خلق می‌توانند به کاهش تغییرات ناگهانی خلق‌وخو کمک کنند یا تحریک‌پذیری، تکانش‌گری و پرخاشگری را کاهش دهند.

• داروهای ضد روان‌پریشی یا آنتی‌سایکوتیک‌ها یا نورولپتیک: این داروها در صورت از دست دادن ارتباط با واقعیت (روان‌پریشی)، یا در برخی موارد اضطراب یا عصبانیت می‌توانند مفید باشند

• داروهای ضد اضطراب: در صورت داشتن اضطراب، تحریک و آشفتگی یا بی‌خوابی این داروها می‌توانند به شما کمک کنند؛ اما این داروها در بعضی افراد منجر به افزایش رفتارهای تکانشی می‌شوند، بنابراین در انواع خاصی از اختلالات شخصیتی از تجویز چنین داروهایی پرهیز می‌شود.

درمان به کمک برنامه‌های درمانی بیمارستانی و خانگی

در برخی موارد ممکن است بیماری اختلال شخصیت به حدی شدید باشد که مجبور شوید برای مراقبت‌های روان‌پزشکی در بیمارستان بستری شوید. چنین برنامه‌هایی فقط در مواردی توصیه می‌شوند که نتوانید به‌درستی از خود مراقبت کنید یا در معرض خطر آسیب رساندن به خود یا دیگران باشید.

پزشک معالج بعد از تثبیت وضعیتتان در بیمارستان، برنامه‌ی روزانه‌ای برای بیمارستان یا خانه پیشنهاد می‌دهد.

اختلال شخصیت در چه سنی مشخص می‌شود؟

برای تشخیص اختلالات شخصیتی نیاز است یک متخصص بهداشت روان الگوهای عملکردی و علائم طولانی‌مدت فرد را بررسی کند. تشخیص به‌طورمعمول در افراد ۱۸ سال یا بزرگ‌تر انجام می‌شود؛ چراکه شخصیت افراد زیر ۱۸ سال هنوز در حال رشد است و معمولاً اختلالات شخصیتی آن‌ها تشخیص داده نمی‌شود. برخی از افراد مبتلا ممکن است مشکلی در زندگی روزمره خود نداشته باشند. همچنین احتمال ابتلای هم‌زمان به بیش از یک اختلال نیز وجود دارد.

پیش‌آگهی اختلال شخصیتی

مهم‌ترین جنبه درمان اختلال شخصیت در وهله اول تشخیص وجود مشکل است. افراد مبتلابه این نوع اختلالات معتقدند که ویژگی‌های شخصیتی آن‌ها کاملاً طبیعی است؛ بنابراین اگر درباره‌ی احتمال ابتلا به اختلال شخصیتی با آن‌ها صحبت شود، ممکن است بسیار آشفته و ناراحت شوند.

در صورت تشخیص و شروع درمان، علائم این بیماری بهبود می‌یابند. شرکت کردن دوستان یا اعضای خانواده در جلسات درمانی نیز مفید است.

اختلالات شخصیتی چگونه بر زندگی روزمره تأثیر می‌گذارد؟

ابتلا به هریک از انواع اختلال شخصیتی می‌تواند تعاملات فرد با دیگران را تحت تأثیر قرار دهد. به عنوان مثال:

• اختلال شخصیت پارانوئید می‌تواند باعث بی‌اعتمادی شدید فرد نسبت به دوستان و غریبه‌ها شود.

• اختلال شخصیت مرزی باعث خلق‌وخوی ناپایدار می‌شود.

• اختلال شخصیت اجتنابی می‌توانند افراد را انزواطلب و از دیگران جدا کنند.

هر یک از این تأثیرات می‌تواند زندگی روزمره فرد را کاملاً تغییر دهد؛ از احساس ناراحتی در هنگام حضور دیگران گرفته تا زندگی در انزوا که می‌تواند منجر به‌تنهایی شود.

افراد مبتلابه اختلال شخصیت ممکن است برای مقابله با چالش‌های روزمره خود به سوءمصرف مواد متوسل شوند؛ از طرفی تکیه مداوم بر این مواد منجر به اعتیاد می‌شود.

علاوه‌ بر این، مواد و الکل فقط برای مدتی فرد را از آشفتگی راحت می‌کنند و راه‌حل درمانی طولانی‌مدت نیستند. اگر با سوءمصرف مواد دست‌وپنجه نرم می‌کنید و مبتلابه اختلال شخصیت هستید می‌توانید به کمک روانشاسان و روانپزشکان، درمان هر دو مسئله را شروع کنید.

تکنیک‌های مؤثر در مدیریت اختلال شخصیت نزدیکان

فارغ از اینکه عزیزان ما به کدام‌یک از اختلالات شخصیتی مبتلا هستند، آموزش نحوه کمک به آن‌ها می‌تواند یک دنیا تفاوت برایشان به وجود بیاورد. موارد زیر چند نمونه از کارهایی است که می‌توانید برای نشان دادن حمایت و کمک خود نسبت به آنهاانجام دهید.

تمام مکالمات را بر موضوع اختلال شخصیت آن‌ها متمرکز نکنید

به یاد داشته باشید که همه جنبه‌های زندگی یک شخص به اختلال شخصیت وی ارتباط ندارد. به‌جای اینکه به چگونگی پیشرفت آن‌ها در درمان بپردازید از سایر ویژگی‌ها و دستاوردهای مثبتشان تعریف کنید. انجام فعالیت‌ها و مکالمه‌های عادی می‌تواند احساس ثبات و پایداری را در فرد تقویت کند.

در صورت بروز بحران عاطفی، شرایط را تشدید نکنید

حفظ آرامش و اجتناب از بحث و جدال می‌تواند به خنثی کردن وضعیت متشنج کمک کند. اگر یکی از عزیزان شما از کلام پرخاشگرانه استفاده کرد خود را آزرده‌خاطر نکنید و از پاسخ دفاعی خودداری کنید. به‌جای درگیر شدن در مشاجره، پیشنهاد کنید زمانی که جو آرام شد در مورد آن مسئله صحبت کنید.

آگاهی از رفتارهای مناسب در هنگام بحران عاطفی نیز بسیار مهم است. وقتی فرد مبتلا به اختلال شخصیتی آرام است یک شرایط بحرانی مصنوعی ایجاد کنید تا بتوانید تشخیص دهید در یک بحران عاطفی چه اقداماتی باید انجام شوند. اطلاعاتی از پزشکان و روش‌های درمانی منتخب خود را در این اقدامات بگنجانید.

مرزها و انتظارات را مشخص کنید

بسیاری از اختلالات شخصیتی بر نحوه ارتباط فرد با دیگران و چگونگی تجربه کردن روابط تأثیر می‌گذارند. مرزها و انتظارات شخصی خاصی را تعیین کرده و آن‌ها را اجرا کنید. ارتباط با افراد منطقی و سازگار برای کسانی که دارای اختلال شخصیتی هستند بسیار مفید است.

از قضاوت کردن بپرهیزید

از جملات قضاوتی مانند «داری زیادی شلوغش می‌کنی» خودداری کنید. از ویژگی‌های شاخص برخی اختلالات شخصیتی مانند شخصیت مرزی، مشکل در نظم دادن به احساسات و واکنش‌های فرد مبتلاست؛ بنابراین تأیید کردن و ارزش دادن به احساسات این افراد برای آن‌ها بسیار مهم است.

بیشتر افراد مبتلابه اختلالات شخصیتی تمایل عمیقی به درک شدن دارند. تصدیق و اعتبار دادن به احساسات آن‌ها می‌تواند سودمند باشد. افراد مبتلا از طرف جامعه حس ننگ و شرمساری می‌کنند و این حس می‌تواند آن‌ها را از صحبت کردن درباره وضعیتشان منصرف کند.

به وجود آوردن یک محیط امن و بدون قضاوت برای اینکه این افراد به‌راحتی صحبت کنند و مشکلاتشان را درمیان بگذارند مهم است. سعی کنید در مورد احساسات و افکار دیگران پیش‌داوری نداشته باشید، بلکه سعی کنید دیدگاه آن‌ها را درک کنید. در صورت لزوم و برای درک بهتر و بیشتر، سؤال بپرسید.

صبور باشید

اختلال شخصیت یک وضعیت جدی است و احتمال اینکه در طول دوره درمان پسرفت‌هایی رخ دهند زیاد است؛ پس انتظارات غیرواقعی نداشته باشید یا در صورت وقوع چنین پسرفت‌هایی ابراز ناامیدی نکنید. انتقاد از کندی روند درمان یا پسرفت اشخاص مبتلا در طی درمان می‌تواند در روند درمان اختلال ایجاد کند.

حضور داشته باشید

حضور فیزیکی و حمایت از افراد مبتلابه اختلال شخصیت بسیار مفید است. افراد مبتلابه اختلالات شخصیتی اغلب انزوای اجتماعی را تجربه می‌کنند. داشتن یک فرد حامی می‌تواند به کاهش احساس انزوا در این افراد کمک کند. برای حضور مداوم در زندگی این عزیزان، قابل‌اعتماد و قابل‌اتکا باشید. حتی عمل ساده‌ای مثل گوش دادن به آن‌ها وقتی می‌خواهند صحبت کنند می‌تواند احساس حمایت را افزایش دهد. ثبات داشتن و حضور دائمی به ایجاد احساس امنیت کمک می‌کند.

درباره علائم اختلال شخصیتی تحقیق کنید

اختلالات شخصیتی اغلب به‌درستی درک نمی‌شوند. درباره نوع اختلال عزیزان ازجمله علائم و چگونگی تأثیر آن بر زندگی فرد اطلاعات کسب کنید. درک موانعی که فرد مبتلا با آن‌ها روبروست می‌تواند هم‌دلی و همدردی را افزایش دهد.

از تعمیم بیش‌ازحد خودداری کنید

درحالی‌که همه اختلالات شخصیتی بر چگونگی تجربه فرد از جهان پیرامونش تأثیر می‌گذارند، اما هر نوع اختلال با دیگری متفاوت است. درک مشکل خاصی که عزیزتان با آن روبروست می‌تواند از تعمیم بیش‌ازحد به سایر اختلالات روانی جلوگیری کند.

کلام آخر دکترساینا

همانطور که اشاره کردیم اختلالات شخصیتی انواع و شدت‌های مختلفی دارند و تأثیرات آن‌ها در زندگی هر فرد متفاوت از دیگری است. درمان این اختلالات با مداخلات روان‌شناسی صورت می‌گیرد و نیازمند صرف زمانی طولانی است، اما با همراهی خانواده و دوستان می‌توان این روند را تسریع بخشید.

اگر احساس می‌کنید با علائم اختلالات شخصیت درگیر هستید یا اگر فردی از نزدیکانتان با دچار این اختلالات است حتماً از مشاوره‌ی روانشناسان و روانپزشکان بهره بگیرید. به یاد داشته باشید که حمایت اطرافیان برای ادامه‌ی روند طبیعی زندگی بسیار کمک‌کننده است.

برای صحبت با پزشک نیاز به مراجعه حضوری نیست! در سامانه‌ی دکتر ساینا می‌توانید در هر زمان و هر کجا از بیش از ۲۵۰۰ پزشک و روان‌شناس متخصص مشاوره فوری متنی، صوتی یا ویدیویی دریافت کنید.

سوالات متداول