گزانگبین (ترانگبین گون)
فهرست آنچه میخوانید:
درباره
گزانگبین در منابع مختلف تحت عناوین گز خوانسار، انگبین گون، ترنجبین اصفهان و شهد پارسی نام برده شده است. طبق استاندارد شماره ۲۶۱۹ انگبین گون از نظر شیمیایی نوعی مان (manna) محسوب می شود که توسط حشره پسیل گز از خانواده Psyllidae با نام علمی Cyamophila astragalicola که قبلاً C. dicora نام برده میشد و در اثر تغذیه آن از شیره گیاه گون گزی با نام Astragalus adscendens حاصل می شود.
طرز استفاده
– بیشترین مصرف انگبین گون از گذشته تاکنون، در تولید گز معروف اصفهان بوده است. این ماده ضمن اینکه خواص متضاد چسبندگی و شکنندگی خود را به گز میبخشد باعث حفظ رطوبت گز و در نتیجه نرم و تازه ماندن آن برای مدت چندین هفته می شود. در حال حاضر به دلیل کاهش محصول گزانگبین در مراتع و افزایش قیمت آن (هر کیلوگرم ۰۰۰/۵۰۰ ریال) قنادها ترجیح میدهند، به جای آن از ترکیبات مصنوعی و مشابه مانند بادکا که نوعی گلوکز مایع است و قیمت پایین تری دارد استفاده کنند.
– مصرف دیگر آن در صنایع دارویی است. فروکتوز موجود در مان گون دارای خاصیت دارویی ویژه ای است که باعث شده در طب مورد توجه قرار گیرد. فروکتوز یا قند میوه، قند ساده ایست که به مراتب شیرین تر از ساکارز بوده و بطئی تر و کندتر از قندهای دیگر جذب می گردد. انگبین گون با داشتن حدود ۴۰ درصد فروکتوز، همانند عسل یکی از منابع غنی این قند کمیاب است که میتوان از فروکتوز آن برای کمک به اسپرم سازی انسان و نیز در افراد مبتلا به دیابت استفاده نمود.
– پورداوودی (۱۳۵۷) گزارش نمود از بین چسبهای گیاهی برای تولید انواع قرص، گزانگبین در مقایسه با ژلاتین، تیلوز ۴۰۰۰، آکاسیا، پلی وینیل پیرولیدون در الکل و آب، نشاسته و سریش از نظر سائیدگی، بازشدن قرص و سرعت حلالیت ارجحیت دارد.