دولوکستین: کاربرد، عوارض و نحوه مصرف

دارو‌های اعصاب و روان، از مهم‌ترین دارو‌های حوزه سلامت و پزشکی هستند که برای درمان و بهبود بیماری‌ها و اختلالات مختلفی کاربرد دارند. دولوکستین (Duloxetine)، یک نمونه از همین دارو‌ها است که برای درمان افسردگی و اضطراب به ویژه افسردگی ماژور و اضطراب فراگیر استفاده می‌شود. دولوکستین که به عنوان یک مهارکننده بازجذب سروتونین- نوراپی نفرین (SSNRI) شناخته می‌شود، به بازگرداندن تعادل برخی از مواد طبیعی مغز که همان سروتونین و نوراپی نفرین هستند، کمک می‌کند. در ادامه، با دولوکستین بیشتر آشنا خواهیم شد.

دولوکستین چیست؟

دولوکستین، یک مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین (SSNRI) است که بر مواد شیمیایی موجود در مغز، که ممکن است در افراد مبتلا به افسردگی و یا اضطراب نامتعادل باشند اثر می‌گذارد. از دولوکستین برای درمان اختلال افسردگی اساسی در بزرگسالان و همچنین درمان اختلال اضطراب فراگیر (GAD) در بزرگسالان و کودکان با حداقل ۷ سال سن، استفاده می‌شود. درمان درد‌های عصبی ناشی از دیابت (نوروپاتی دیابتی)، درد‌های مزمن ماهیچه‌ای یا مفصلی، تسکین درد‌های ناشی از بیماری‌هایی مانند آرتریت یا فیبرومیالژیا (بیماری که باعث درد گسترده و‌ شدیدی می‌شود)، از دیگر کاربرد‌های درمانی دولوکستین هستند. 

---

دولوکستین چطور عمل می‌کند؟

دولوکستین یک مهارکننده بازجذب سروتونین و نورآدرنالین یا همان نوراپی نفرین (SSNRI) است. مهارکننده‌های بازجذب سروتونین- نوراپی نفرین دسته‌ای از داروهای ضد افسردگی هستند که برای درمان اختلالات افسردگی و اضطرابی استفاده می‌شوند. تحقیقات نشان می‌دهند که اختلال افسردگی زمانی بیشتر بروز پیدا می‌کند که در مغز انسان به اندازه کافی دو هورمون سروتونین و نورآدرنالین ترشح نشود. دقیقاً دولوکستین در این شرایط وارد عمل می‌شود و از بازیافت سروتونین و نورآدرنالین آزاد شده به انتهای پایانه‌های عصبی جلوگیری می‌کند. این کار باعث افزایش میزان سروتونین و نورآدرنالین در مغز شده و در نهایت به درمان علائم اضطراب و افسردگی کمک می‌کند. همچنین، دولوکستین با افزایش فعالیت نورون‌های نورآدرنرژیک و سروتونرژیک در مسیر نزولی ستون فقرات، برای درمان درد‌های مزمن و مختلف عصبی نیز به کار برده می‌شود.

---

کاربرد دولوکستین

کاربرد‌های دولوکستین عبارتند از:

•  دولوکستین میزان مواد شیمیایی تقویت کننده خلق‌و‌خو، یعنی سروتونین و نورآدرنالین را در مغز افزایش می‌دهد. 
• برای درمان افسردگی و اضطراب، بهبود خلق‌ پایین، درمان و کاهش علائم افسردگی و اضطراب به کار می‌رود. 
• به بهبود دردهای عصبی مانند فیبرومیالژیا و درد‌های عصبی ناشی از دیابت (نوروپاتی دیابتی) کمک می‌کند. 
• برای درمان بی‌اختیاری ادرار استرسی در زنان استفاده می‌شود.
• خواب، اشتها و انرژی را در فرد مصرف‌کننده بهبود می‌بخشد. 
• بهبود درد‌های مزمن ماهیچه‌ای و مفصلی (مانند کمردرد و درد آرتروز) نیز از دیگر کاربرد‌های نه چندان رایج دولوکستین هستند.

دولوکستین از دارو‌های مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین (SSNRI) است که برای درمان افسردگی و اضطراب تجویز می‌شود. از دولوکستین در درمان بیماری‌های دیگری مانند درد‌های عصبی، درد‌های ماهیچه‌ای و مفصلی هم استفاده می‌شود.

---

پیش از مصرف، پزشک را در جریان چه نکاتی بگذارم؟

پیش از مصرف یک داروی ضدافسردگی مانند دولوکستین، باید با پزشک خود در مورد خطرات و مزایای درمان بیماری خود با داروهای ضد افسردگی یا سایر درمان‌ها صحبت کنید و در صورت ابتلا به یک بیماری یا مصرف یک داروی خاص، حتماً آن را به پزشک خود اطلاع دهید. اگر شما یا فردی در خانواده‌تان سابقه ابتلا به اختلال دوقطبی، شیدایی و افسردگی و یا افکار و اقدامات خودکشی داشته باشد، حتماً این موضوع را باید با پزشک خود در میان بگذارید. همچنین، در صورت داشتن آلرژی و یا هرگونه حساسیت دارویی نیز، حتماً آن را به پزشک خود اطلاع دهید، چرا که این محصول ممکن است حاوی مواد غیر‌فعالی باشد که می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. 

---

نحوه مصرف دولوکستین

• مصرف دولوکستین باید دقیقاً طبق دستور پزشک انجام شود. پیش از مصرف، تمام دستورالعمل‌های درج شده بر روی دارو را مطالعه کرده و همه راهنماهای دارو و بروشور آن را به دقت بخوانید. به یاد داشته باشید که مصرف دولوکستین در دوزهای بالاتر یا بیشتر از مقدار تجویز شده، آن را موثرتر نمی‌کند و حتی ممکن است عوارض جانبی آن را نیز افزایش دهد. 
• در هنگام مصرف دولوکستین، کپسول را به طور کامل ببلعید و از خرد کردن، جویدن، شکستن و باز کردن آن خودداری کنید. می‌توانید دولوکستین را همراه و یا بدون غذا مصرف کنید.
• دولوکستین را تقریباً در زمان و ساعت یکسان و مشخصی از روز مصرف کنید. 
• اگرچه دولوکستین می‌تواند به کنترل علائم شما کمک کند، اما وضعیت شما را به طور کامل بهبود نمی‌بخشد و ممکن است ۱ الی ۴ هفته یا حتی بیشتر طول بکشد تا نشانه‌هایی از درمان مشاهده شود. بنابراین تا زمان حاصل شدن بهبودی، مصرف دولوکستین را ادامه دهید.
• مصرف دولوکستین را به طور ناگهانی و بدون مشورت با پزشک خود قطع نکنید، چرا که ممکن است علائم ناخوشایندی مانند بی‌قراری، گیجی، سوزن سوزن شدن یا احساس شوک داشته باشید. پیش از قطع کردن دارو نیز از پزشک خود سوال کنید. پزشک احتمالاً دوز مصرف شما را به تدریج کاهش خواهد داد.

دوزها تنها برای افزایش اطلاعات شما قید شده است. به‌هیچ‌عنوان بدون مشورت با پزشک این دارو را مصرف نکنید یا دوز مصرفی خود را تغییر ندهید.

دوز مصرف 

• دوز معمول دولوکستین در بزرگسالان برای درمان افسردگی:

• دوز اولیه: ۲۰ تا ۳۰ میلی‌گرم خوراکی ۲ بار در روز
• دوز نگهدارنده: ۶۰ میلی‌گرم یک بار در روز یا ۳۰ میلی‌گرم ۲ بار در روز

• دوز معمول بزرگسالان برای درمان فیبرومیالژیا:

• دوز اولیه: ۳۰ میلی‌گرم خوراکی یک بار در روز به مدت حداقل ۱ هفته
• دوز نگهدارنده: ۳۰ تا ۶۰ میلی‌گرم یک بار در روز

• دوز معمول بزرگسالان برای درمان اختلال اضطراب فراگیر:

• دوز اولیه: ۶۰ میلی‌گرم خوراکی یک بار در روز
• دوز نگهدارنده: ۶۰ تا ۱۲۰ میلی‌گرم خوراکی یک بار در روز

• دوز معمول بزرگسالان برای تسکین درد‌های نوروپاتیک:

• دوز اولیه: ۳۰ تا ۶۰ میلی‌گرم خوراکی یک بار در روز
• دوز نگهدارنده: ۶۰ میلی‌گرم خوراکی یک بار در روز

• دوز معمول برای کودکان (۷ تا ۱۷ سال) برای اختلال اضطراب فراگیر:

• دوز اولیه: ۳۰ میلی‌گرم خوراکی یک بار در روز به مدت حداقل ۲ هفته
• دوز نگهدارنده: ۳۰ تا ۶۰ میلی‌گرم خوراکی یک بار در روز

• دوز معمول برای کودکان ( ۱۳ سال به بالا) برای فیبرومیالژیا:

• دوز اولیه: ۳۰ میلی‌گرم خوراکی یک بار در روز به مدت حداقل ۱ هفته
• دوز نگهدارنده: ۳۰ تا ۶۰ میلی‌گرم خوراکی یک بار در روز

حداکثر دوز مجاز مصرف

حداکثر دوز مجاز مصرف دولوکستین برای درمان افسردگی و اضطراب در بزرگسالان، ۱۲۰ میلی‌گرم در روز و برای کودکان نیز حداکثر دوز، ۶۰ میلی‌گرم در روز است.

طول دوره مصرف

طول دوره مصرف دولوکستین به تشخیص و تجویز پزشک بستگی دارد، اما افراد معمولاً دولوکستین را حدود یک الی دو ماه، تا زمانی که احساس بهتری داشته باشند و علائم افسردگی و اضطراب آن‌ها تا حدودی بهبود یافته باشد، مصرف می‌کنند. سپس برای جلوگیری از عود مجدد علائم افسردگی و اضطراب، مصرف آن را برای شش تا دوازده ماه دیگر، طبق توصیه پزشک، ادامه می‌دهند.

نکات حین مصرف

• با توجه به این که دولوکستین می‌تواند اثرات جانبی زیادی را برای برخی افراد به همراه داشته باشد، باید به محض بروز هرگونه علائم، سریعاً آن‌ها را به پزشک خود اطلاع دهید. 
• بدون مشورت با پزشک، به هیچ‌وجه به طور ناگهانی مصرف این دارو را قطع نکنید. 
• قبل از شروع مصرف این دارو و در حین استفاده از آن، فشار خون خود را اندازه‌گیری کنید. اگر متوجه تغییری در فشار خون نرمال خود شدید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. 
• در صورتی که در خلق‌و‌خو و رفتار‌هایتان تغییراتی ایجاد شد، به آن‌ها توجه داشته و فوراً به پزشک اطلاع دهید.
• پس از مصرف دولوکستین، از رانندگی یا انجام کار‌هایی که نیاز به تمرکز حواس زیادی دارند خودداری کنید، زیرا دولوکستین می‌تواند باعث سرگیجه و خواب‌آلودگی شود. 
• در صورت بارداری، پیشنهاد می‌شود در سه ماهه اول از مصرف دولوکستین خودداری کنید. از آنجایی که دولوکستین می‌تواند به شیر مادر انتقال پیدا کند و بر نوزاد شیرخوار اثر بگذارد، پیشنهاد می‌شود در صورت شیر‌دهی، در مورد مصرف دولوکستین با پزشک خود مشورت کنید.

اگر یک دوز را فراموش کردم چه کار کنم؟

اگر یک نوبت از مصرف دولوکستین را فراموش کردید، باید در اسرع وقت و به هنگام یادآوری آن را مصرف کنید. در صورتی که تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده باشد، دوز فراموش شده را رها کرده و طبق برنامه معمولی و روزانه خود عمل کنید. به یاد داشته باشید که در چنین شرایطی به هیچ وجه دو دوز از دارو را در فواصل زمانی کم مصرف نکنید، چرا که می‌تواند منجر به اوردوز و بروز برخی علائم شود.

---

عوارض جانبی دولوکستین

مانند هر داروی دیگری، دولوکستین نیز در کنار اثرات اثر‌بخش خود، عوارض آزار‌دهنده‌ای نیز می‌تواند ایجاد کند. اگرچه همه این عوارض جانبی ممکن است در همه افراد رخ ندهند، اما در صورت بروز ممکن است نیاز به مراقبت‌های پزشکی و قطع مصرف داشته باشید. برخی از عوارض جانبی دولوکستین عبارتند از:

• حالت تهوع
• خشکی دهان
•  یبوست
• از دست دادن اشتها
• خستگی
• تاری دید
• عرق سرد و افزایش تعریق
•  ضربان قلب سریع و نامنظم
•  خواب‌آلودگی و مشکلات خواب
• افزایش فشار خون
• واکنش آلرژیک مانند کهیر، تنفس دشوار، تورم صورت
• واکنش شدید پوستی مانند تب، گلودرد، سوزش چشم و بثورات پوستی قرمز رنگ 
• تغییرات جدید یا ناگهانی در خلق‌و‌خو و رفتار از جمله تشدید افسردگی، اضطراب و حملات پانیک
• احساس تکانشگری، تحریک‌پذیری، آشفتگی، پرخاشگری، بی‌قراری و پرحرفی 
• افکار و اقدامات خودکشی 

اگرچه درصد بروز عوارض جانبی دولوکستین در افراد بسیار نا‌چیز است، اما غیر‌ممکن نیست. بنابراین بی‌توجهی به عوارض جانبی آن می‌تواند بسیار خطرناک بوده و عواقب جبران‌ناپذیری را به همراه داشته باشد.

عوارض رایج دولوکستین

رایج‌ترین عوارض دولوکستین که در مصرف‌کنندگان زیادی به چشم می‌خورند عبارتند از:

• حالت تهوع
• سردرد، سرگیجه و سبکی سر
• تکرر ادرار
• از دست دادن اشتها
• دردهای عضلانی
• مشکلات خواب
• کاهش وزن
• افزایش فشار خون
• تغییر در خلق‌و‌خو
• خشکی دهان
• خواب آلودگی و مشکلات خواب
• رویا‌های غیر‌معمول

عوارض با شیوع کمتر

برخی از عوارض مصرف دولوکستین که در تعداد مصرف‌کنندگان محدودی بروز پیدا می‌کنند، عبارتند از:

• یبوست
• تیره شدن ادرار
• سوزش، خارش و بی‌حسی 
• کاهش میل جنسی
• احساس گرما یا قرمزی در بدن
• سوء هاضمه
• گرفتگی عضلات
• لرزش بدن
• سوزش چشم
• واکنش‌های آلرژیکی چون کهیر، تورم و بثورات پوستی قرمز 

عوارض خطرناک دولوکستین

از آنجایی که دولوکستین دارویی است که سروتونین را افزایش می‌دهد، می‌تواند باعث ایجاد یک بیماری بسیار جدی به نام سندرم سمیت سروتونین شود. دولوکستین همچنین ضربان قلب را نیز ۲.۲۲ ضربه در دقیقه و فشار خون دیاستولیک را ۰.۸۲ میلی‌متر جیوه افزایش می‌دهد. به همین دلیل، از عوارض خطرناک دولوکستین می‌توان به بیماری‌های قلبی و عروقی و فشار خون اشاره کرد. یکی دیگر از عوارض بسیار جدی و خطرناک مصرف دولوکستین این است که می‌تواند افکار خودکشی را در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان افزایش دهد. به همین دلیل مصرف این دارو در صورت بروز چنین افکار و رفتار‌هایی باید به سرعت قطع شده، و سریعاً به پزشک شرح حال داده شود.

علائم و عوارض ناشی از اوردوز

تعیین مصرف مقداری از دولوکستین که می‌تواند منجر به اوردوز شود، بسته به عوامل مختلفی مانند سن، وزن، وضعیت سلامتی و تحمل دارویی، از فردی به فرد دیگر متفاوت است، اما پیامدهای کشنده ناشی از مصرف بیش از حد دولوکستین، عمدتاً با مصرف بیش از ۱۰۰۰ میلی‌گرم یا بیشتر گزارش شده است. علائم اولیه ناشی از اوردوز دولوکستین ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• سرگیجه ناگهانی یا سبکی سر
• حالت تهوع و استفراغ
• تعریق بیش از حد
• ضربان قلب سریع و نا‌منظم 
• تنفس دشوار
• تشنج
• از دست دادن هوشیاری
• توهم
• هذیان
• ناراحتی شدید دستگاه گوارش 

---

هشدارهای دولوکستین

داروهای ضد افسردگی مانند دولوکستین، برای درمان بیماری‌های مختلفی از جمله افسردگی و سایر اختلالات روانی و خلقی و جلوگیری از افکار و اقدامات خودکشی استفاده می‌شوند. اما تعداد کمی از افراد (به ویژه افراد کمتر از ۲۵ سال) که داروهای ضد افسردگی را مصرف می‌کنند، ممکن است با تشدید افسردگی، بروز سایر علائم روانی و خلقی و بروز افکار و اقدامات خودکشی مواجه شوند. بنابراین یکی از نکات هشدار‌آمیز راجع به مصرف دولوکستین این است که در صورتی که متوجه بدتر شدن افسردگی و یا سایر اختلالات روانپزشکی، تغییرات رفتاری غیرعادی (از جمله افکار و اقدامات احتمالی خودکشی)، یا سایر تغییرات روانی و خلقی (از جمله تشدید اضطراب، حملات پانیک، مشکلات خواب، تحریک‌پذیری و پرخاشگری) شدید، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است در چند روز اول پس از مصرف دولوکستین، احساس خواب‌آلودگی داشته باشید و بینایی شما نیز تحت تاثیر قرار گیرد، بنابراین تا زمانی که تحت تاثیر این دارو قرار دارید، از رانندگی یا انجام کار‌هایی که نیاز به تمرکز حواس دارند، خودداری کنید.

تداخلات دارویی

تداخلات دارویی ممکن است نحوه عملکرد داروها را تغییر داده و یا خطر عوارض جانبی جدی را افزایش دهند. برخی از دارو‌هایی که ممکن است با دولوکستین تداخل داشته باشند عبارتند از: 

• داروهایی مانند داروهای ضد پلاکتی مانند کلوپیدوگرل
•  NSAID‌ها مانند ایبوپروفن و ناپروکسن
• رقیق کننده‌های خون مانند دابیگاتران و وارفارین، سایمتیدین، فلووکسامین، ویلوکسازین
•  آنتی بیوتیک‌های خاص کینولون مانند سیپروفلوکساسین و انوکساسین.  

همچنین، دولوکستین می‌تواند باعث کاهش سرعت حذف سایر داروها از بدن نیز شما شود که این موضوع ممکن است بر نحوه عملکرد آنها تاثیر بگذارد. نمونه‌هایی از داروهای تحت تأثیر مصرف دولوکستین عبارتند از: 

• داروهای ضد آریتمی مانند پروپافنون، فلکاینید، کینیدین 
•  داروهای ضد افسردگی مانند دزیپرامین و ایمی پرامین
• مهارکننده‌های MAO مانند ایزوکاربوکسازید، لینزولید، متاکسالون، متیلن بلو، موکلوبماید، فنلزین، پروکاربازین، رازاگیلین، سافینامید، سلژیلین و ترانیل سیپرومین. 

تداخلات غذایی

تاکنون، هیچ تداخل غذایی با دولوکستین شناخته نشده است و در بیشتر موارد نیز می‌توانید رژیم غذایی عادی خود را بدون هیچ‌گونه تغییری ادامه دهید. کافی است به وعده‌های غذایی ساده پایبند باشید و مصرف غذاهای تند، الکل و کافئین خود را هم تا حد امکان کنترل کنید.

مصرف همراه با الکل

از آنجایی که دولوکستین می‌تواند باعث آسیب کبدی شود، مصرف آن با الکل ممکن است این خطر را تشدید کند. همچنین، ترکیب دولوکستین و الکل می‌تواند باعث خواب‌آلودگی قابل‌توجهی نیز بشود. به همین دلیل طبق گفته پزشکان، در طول مصرف دولوکستین باید از مصرف الکل اجتناب کرده و یا آن را تا حد امکان محدود کنید.

محدودیت سن

دولوکستین، برای درمان افسردگی در بزرگسالان و اختلال اضطراب فراگیر در بزرگسالان و کودکان ۷ سال تمام و بالاتر استفاده می‌شود. بنابراین، اگرچه برخی پزشکان مخالف هستند، اما کودکان ۷ سال تمام و بالاتر هم می‌توانند این دارو را با دوز محدود و تحت نظارت پزشک مصرف کنند. مصرف دولوکستین در کودکان، در ابتدا باید ۳۰ میلی‌گرم یک بار در روز به مدت ۲ هفته بوده و سپس می‌توان آن را به ۶۰ میلی‌گرم یک بار در روز، افزایش داد. برای کودکان کمتر از ۷ سال، مصرف دولوکستین توصیه نمی‌شود. سالمندان و افراد بالای ۶۵ سال نیز می‌توانند دولوکستین را زیر نظر پزشک، مصرف کنند.

گروه‌های خاص یا پرخطر

افراد با برخی بیماری‌های پر‌خطر و خاص، باید در مصرف دولوکستین تردید کرده و مصرف این دارو را تنها با تجویز و توصیه پزشک آغاز کنند. برخی از این گرو‌های خاص یا پر‌خطر عبارتند از: 

• افراد با سوء مصرف الکل
• افراد با سابقه بیماری‌های کلیوی و کبدی (از جمله سیروز)
• افراد با سابقه خونریزی
• دیابت
• مشکلات گوارشی
• بیماری قلبی و عروقی
• فشار خون بالا
• هیپوناترمی (سدیم کم در خون)
• شیدایی 
• تشنج

بارداری و شیردهی

به طور کلی، دولوکستین از دسته C بارداری FDA است و می‌تواند بر بارداری و شیر‌دهی تاثیر بگذارد. در دوران بارداری، این دارو باید فقط در صورت نیاز و تنها با توصیه پزشک مصرف شود، چرا که ممکن است به نوزاد متولد نشده آسیب برساند و یا خطر سقط جنین یا زایمان زودرس را افزایش دهد. نوزادان متولد شده از مادرانی که در ۳ ماهه آخر بارداری از این دارو استفاده کرده‌اند، ممکن است دچار مشکلاتی مانند مشکلات تغذیه، مشکلات تنفسی، تشنج، بیماری به نام فشار خون ریوی پایدار نوزاد (PPHN)، تحریک‌پذیری و گریه زیاد شوند. بنابراین، پزشک تنها در صورتی باید دولوکستین را برای مادر باردار تجویز کند که فواید آن از خطر‌های احتمالی آن برای جنین بیشتر باشد. در دوران شیر‌دهی نیز از آن‌جایی که مقداری دولوکستین از شیر مادر به نوزاد منتقل می‌شود، تغذیه با شیر مادر می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی مانند بی‌قراری، خواب‌آلودگی، رشد و تکامل عصبی دیررس یا مشکلات تغذیه در نوزاد شود. 

موارد منع مصرف دولوکستین

دولوکستین در برخی افراد منع مصرف دارد:

•  بیماران با حساسیت مفرط شناخته شده به دولوکستین
• بیمارانی که مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOIs) مانند ترانیل سیپرومین و سلژیلی مصرف می‌کنند.
• بیماران مبتلا به گلوکوم
• افراد کمتر از هفت سال
• بیماران مبتلا به نارسایی کبدی
• اختلال عملکرد کلیوی شدید
• بیمارانی که تحت درمان با لینزولید یا متیلن بلو داخل وریدی هستند. (به دلیل افزایش خطر ابتلا به سندرم سروتونین)

در میان نگذاشتن هر یک از موارد منع مصرف گفته شده، بارداری و ابتلا به بیماری‌های خاص با پزشک خود به هنگام مصرف دولوکستین، می‌‌تواند خطرات بسیار جدی را برای شما به همراه داشته باشد.

---

هنگام مصرف دولوکستین به چه مواردی دقت کنم؟

• پیش از شروع مصرف دولوکستین و پس از آن، به طور معمول باید فشار خون فرد مصرف‌کننده، مورد بررسی قرار گیرد. 
• بروز افکار خودکشی، به ویژه در هنگام شروع مصرف، تغییر دوز و پس از قطع مصرف، باید تحت کنترل باشد. 
• تشدید افسردگی، تغییرات رفتاری ‌و روانی مانند بروز علائم شیدایی و علائم ترک ناشی از قطع ناگهانی مصرف، تحت نظر گرفته شوند. 
• بیماران باید از نظر خونریزی غیر‌طبیعی تحت نظر باشند، چرا که دولوکستین ممکن است تجمع پلاکتی را مختل کند. 
• آزمایشاتی مانند کراتینین سرم، نیتروژن اوره خون (BUN)، سطوح ترانس آمیناز، سطح گلوکز خون و هموگولوبین A1C، آزمایشاتی هستند که باید در بیماران دیابتی مصرف‌کننده دولوکستین انجام شوند. 
• در صورتی که دچار گیجی، کاهش برون‌دهی ادرار، مشکل در تمرکز، ضربان قلب سریع یا نامنظم، سردرد، مشکلات حافظه، حالت تهوع یا استفراغ، تورم بدن، مشکل در تنفس یا خستگی و ضعف غیرمعمول هستید، فوراً با پزشک خود مشورت کنید. 
• دولوکستین برای درمان افسردگی را می‌توان یک الی دو بار در روز، همراه یا بدون غذا مصرف کرد. اما هنگامی که دولوکستین برای درمان اختلال اضطراب فراگیر، درد‌های نوروپاتی دیابتی، فیبرومیالژیا و یا درد مداوم استخوان و عضله استفاده می‌شود، معمولاً یک بار در روز با یا بدون غذا مصرف می‌شود. 
• سعی کنید دولوکستین را تقریباً هر روز در یک ساعت و زمان مشخص و یکسان مصرف کنید. 
• دستورالعمل‌های درج شده بر روی نسخه و دارو را به دقت مطالعه کرده و از پزشک یا داروساز بخواهید هر قسمتی را که متوجه نمی‌شوید، برایتان توضیح دهند. 

---

آیا می‌توان دولوکستین را با داروی دیگری جایگزین کرد؟

برخی داروها به عنوان جایگزین دولوکستین، برای افرادی که به خوبی به دولوکستین پاسخ نمی‌دهند وجود دارد. موثرترین داروهای ضد افسردگی جایگزین دولوکستین عبارتند از Bupropion، Prozac، Zoloft، Paroxetine و Levomilnacipran. بیمارانی که از درد عصبی رنج می‌برند نیز می‌توانند از Gabapentin، Savella و Lyrica، به جای دولوکستین بهره مند شوند.

---

نحوه نگهداری دولوکستین

داروی دولوکستین را در ظرف اصلی خود، خارج از دسترس کودکان و دور از نور و رطوبت، در دمای زیر ۳۰ درجه سانتیگراد نگهداری نمایید.


---

نکاتی درباره خرید دولوکستین

• خرید دولوکستین فقط با نسخه پزشک امکان‌پذیر است و بدون وجود نسخه و تجویز پزشک، امکان خرید آن از دارو‌خانه‌ها ممکن نیست. 
• دولوکستین ممکن است بسته به شرکت داروسازی‌های مختلف تولید‌کننده آن، با نام‌های تجاری متفاوتی در بازار وجود داشته و به فروش برسند، اما از لحاظ درمانی، هیچ تفاوتی میان دولوکستین با نام‌های تجاری مختلف وجود ندارد.
• در صورتی که به خرید مجدد دولوکستین نیاز دارید، به هنگام خرید به دوز توصیه شده توسط پزشکتان دقت کنید و دوز بیشتر یا کم‌تری را خریداری نکنید.

اشکال دارویی موجود

داروی دولوکستین، در اشکال مختلف دارویی و به شکل کپسول، در دوز‌های ۲۰ میلی‌گرم، ۳۰ میلی‌گرم و ۶۰ میلی‌گرم، جهت تجویز به صورت خوراکی در بازار به فروش می‌رسد.

دوزهای موجود

همان طور که گفته شد، دولوکستین در سه دوز مختلف ۲۰ میلی‌گرم، ۳۰ میلی‌گرم و ۶۰ میلی‌گرم وجود دارد.

شرکت‌های تولیدکننده

چند شرکت‌ مختلف در ایران تولید‌کننده داروی دولوکستین با نام‌های تجاری مختلف هستند. شرکت داروسازی سبحان، شرکت داروسازی خوارزمی، شرکت دارویی اکتوورکو، شرکت داروسازی جالینوس، شرکت داروسازی تدبیر کالا و شرکت داروسازی دکتر عبیدی، از جمله تولید‌کننده‌های دولوکستین در ایران هستند.

نام‌های تجاری موجود در ایران

دو شرکت تولید‌کننده دولوکستین در ایران، با نام‌های تجاری مشخص و متفاوتی دولوکستین را تولید می‌کنند. لوکسوِر نام تجاری دولوکستین تولید‌شده توسط کارخانه داروسازی اکتوورکو و لوکستا نیز برای شرکت داروسازی عبیدی می‌باشد. دولوکستین همچنین با نام سیمبالتا (Cymbalta) نیز در بازار شناخته می‌شود.

---

هنگام مصرف دولوکستین چه زمانی از پزشک کمک بگیرم؟

داروی دولوکستین می‌تواند با برخی عوارض جانبی همراه باشد که در برخی موارد، این عوارض به صورت جدی‌تر و شدید‌تری بروز پیدا می‌کنند که در این شرایط نیاز است در اسرع وقت از پزشک خود کمک بگیرید و درباره ادامه یا کاهش دوز دولوکستین با او مشورت کنید. این شرایط عبارتند از:

• بروز حساسیت‌های آلرژیک شدید
• افت فشار خون 
• گیجی
• ضربان قلب سریع و نامنظم
• حالت تهوع و استفراغ
• تورم بدن
• تشدید اختلالات مربوط به خلق‌و‌خو مانند افسردگی، اضطراب و حملات پانیک 
• و از همه مهم‌تر بروز افکار خودکشی 

هنگام مصرف دولوکستین چه زمانی با اورژانس تماس بگیرم؟

یکی از شدید‌ترین و جدی‌ترین عوارض جانبی دولوکستین می‌تواند بروز افکار و اقدامات منجر به خودکشی باشد. اگرچه تعداد کمی از کودکان، نوجوانان و بزرگسالان (تا سن ۲۵ سال) که در طول مطالعات بالینی، از داروهای ضد افسردگی مانند دولوکستین استفاده کردند دچار افکار خودکشی شدند، اما با این حال، از آنجایی که مواجه با چنین افکاری در طول دوران مصرف می‌تواند عوارض خطرناکی به همراه داشته باشد، حتماً باید بلافاصله با اورژانس اجتماعی تماس گرفته شود. همچنین، در صورت بروز علائمی مانند حالت تهوع شدید، تغییرات در بینایی مانند دیدن حلقه‌های رنگی در اطراف چراغ‌ها، تورم و قرمزی در داخل یا اطراف چشم نیز، فرد باید فوراً تحت درمان اورژانسی قرار بگیرید.

---

کلام آخر دکترساینا

افسردگی و اضطراب، از اختلالات و بیماری‌های روان رایجی هستند که با روان‌درمانی و دارو درمانی، قابل درمان هستند. دولوکستین، از دارو‌های به کار برده شده برای افسردگی و اضطراب است که با افزایش میزان سروتونین و نوراپی نفرین در مغز، می‌تواند به بهبود علائم افسردگی و اضطراب کمک شایانی کند. در این مقاله سعی کردیم تا دولوکستین را از جوانب مختلفی به طور کامل معرفی کرده، و تمام سوالات احتمالی شما راجع به این دارو را پاسخ دهیم.

---

سوالات متداول